تضمینات صیانت از استقلال ملّی در حقوق موضوعۀ ایران
معین حاضری چابک
حقوق و علوم اجتماعی
۱۳۹۷
۱۵۱ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
حقوق گرایش عمومی
۱۳۹۷/۰۶/۲۰
مسئلۀ استقلال ملی، یکی از مهم¬ترین اهداف، مطالبات و شعارهای جامعه در جریان پیروزی انقلاب اسلامی بود و در اصول مختلف قانون اساسی نیز به¬صورت مؤثری مورد تأکید قرار گرفته است. باتوجه¬به اهمیت موضوع، این پژوهش در پی شناسایی تضمینات صیانت از استقلال ملی در قوانین داخلی و نقایص احتمالی آن¬ها بوده و نقش قوای سه¬گانه و مقام رهبری را دراین¬خصوص مورد ارزیابی قرار می¬دهد. ازآنجاکه تحقق و صیانت از استقلال ملی مستلزم اتخاذ تدابیر صحیح در حوزه¬های مختلفی چون سیاست، اقتصاد و امنیت است، لذا در این تحقیق سعی شده است، پس از تبیین مفهوم، ابعاد و ضرورت استقلال ملی در فصل اول، سؤالات اصلی پژوهش، با محوریت و توجه ویژه به حوزه¬های مذکور، در سه فصل مورد بررسی قرار گیرند. در حوزۀ سیاسی نقش و مسئولیت قوۀ مقننه در نظارت بر دولت بسیار قابل¬توجه بوده و علاوه¬برآن، قوانین مختلفی به¬منظور حفظ ثبات سیاسی، تصدی مناصب سیاسی توسط اشخاص مورداعتماد و نظارت بر پیمان¬های خارجیِ دولت، اندیشیده شده است. درخصوص تدابیر اتخاذشده در حوزۀ امنیتی، می¬توان به مواردی چون ارتقای قدرت نظامی، ایجاد محدودیت¬های امنیتی در مواجهه با عوامل خارجی و درنظرگرفتن مجازات¬های شدید برای مرتکبین جرایم امنیتی اشاره کرد؛ همچنین قابل¬ذکر است که ازطریق شورای¬عالی امنیت ملی سعی شده است، قوا و شخصیت¬های مختلف سیاسی و نظامی در این موضوع همکاری و تبادل¬نظر داشته باشند. نقش مقام رهبری در شورای¬عالی امنیت ملی و به¬طورکلی در حوزۀ امنیتی بسیار مؤثر وکلیدی است. در حوزۀ اقتصادی نیز رویکرد نظام حقوقی ایران بر حمایت¬های مؤثر از تولید داخلی و استقبال از سرمایه¬گذاری خارجی، همراه با نظارت و اِعمال محدودیت برآن استوار است. دراین بخش قوۀ مقننه از ابزار قابل¬توجهی برای نظارت بر قراردادهای اقتصادی خارجی مخصوصاً قراردادهای نفتی، بهره¬مند نیست ولی درمجموع، قوانین موجود در حقوق داخلی ایران، جهت صیانت از استقلال ملی چه ازنظر کمیت و چه ازلحاظ کیفیت، در حد مطلوب ارزیابی می¬شوند و آنچه که در این امر تعیین¬کننده است، اجرای آن¬ها توسط دولت و نظارت مجلس شورای اسلامی به-منظور مطالبه¬گری از قوۀ مجریه برای اجرای آن¬هاست.
Abstract: The national independence was one of the most important goals, demands and slogans of the society during the victory of the Islamic Revolution so that it has been emphasized in different constitutional principles. With regard to the importance assigned to this issue, this study seeks to identify considerations or guarantees for the protection of national independence in domestic law and its possible defects as well as assessing the role of three powers and the leadership role. As the realization and protection of independence need the appropriate decision making in various spheres such as politics, economics and security, the main research questions are to be examined through three chapters focusing on the mentioned spheres after explaining the concept of national independence, its dimensions and necessity in the first chapter. In political sphere, the role and responsibility of legislative oversight of the state is more taken into consideration, and, moreover, different laws have been assumed in order to preserve political stability and to appoint trustworthy individuals in political positions and also to oversee foreign treaties of the state. The measures taken by the security sphere involves enhancing the military power, establishing the security constraints for dealing with foreign agents as well as giving stringent punishment for perpetrators of crimes involving security. It is also noteworthy that these measures take place through the Supreme National Security Council which tries to make the three powers and different political and military personalities cooperate and exchange views on this issue. The leadership plays also an important role in National Security Council and in security sphere in general. In economic sphere, Iranian legal system is based on the effective protection of domestic production, the encouragement of foreign investment with the oversight and application of some limits over it. In this sphere, the legislative doesn’t have enough means to oversee the foreign economic contracts, especially petroleum contracts. Overall, the rules stated in domestic law of Iran are highly evaluated in order to protect the national independence both in terms of quantity and quality and the decisive matter is the manner in which the government implements these laws and the Islamic Consultative Assembly oversees them so as to make the executive power enforce them.
Guarantees of protection of national independence In Iranian Statute law