بررسی تطبیقی ویژگی های اجتماعی محله های اسکان غیررسمی با محله های توسعه یافته شهری مطالعه: شهر سقز
F
/سلمان محمودی
: جغرافیا و برنامه ریزی
چاپی
کارشناسی ارشد
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
۱۳۹۴/۰۵/۱۴
تبریز
امروزه بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها زندگی میصکنند و از یکصسو شهرها به عنوان کانون توسعه اجتماعی، اقتصادی و فضایی بشمار میصروند ازسوی دیگر مناسبصترین مکانصهایی هستند که مسائل و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در آن پدید میصآید .شهرها همواره با گذشت زمان با تغییرات اجتماعی، اقتصاد ، فضایی و کالبدی همراه می باشند و در چند سال اخیر در اثر رشد و پیشرفت تکنولوژی و بهبود یافتن نظام شهری ، گسترش شهرنشینی در شهرها را موجب شده است .بروز این امر سبب شکل گیری محلات مختلف در شهرها شده است، که این محلات دارای تفاوتصهای فراوانی از لحاظ خصیصه های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و ...میصباشند .شهرها همواره چه در کشوهای توسعه یافته و چه در کشورهای جهان سوم دارای تفاوت هایی در ساختار شهری) محلات توسعه یافته ، محلات کمتر توسعه یافته ، محلات اسکان غیر رسمی، و (...میصباشند .این تحقیق به بررسی تطبیقی خصیصهصهای اجتماعی در محلات اسکان-غیرصرسمی و محلات توسعه یافته در شهرسقز در بازه زمانی ۱۳۹۰ پرداخته است .روش انجام پژوهش در این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، از نوع تطبیقی - تحلیلی میصباشد، اطلاعات مربوط به شاخصصهای اجتماعی از سازمان مرکز آمارکشور)سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال ۱۳۹۰)گرفته شده است .و در این تحقیق برای بررسی وضعیت تفاوت و نابرابریصهای اجتماعی و همچنین شناخت شاخصصهای اجتماعی موجود در محلات توسعه یافته و اسکانصغیرصرسمی از مدل تحلیل عاملی (Factor Analysis)در نرم افزارSPSS استفاده شده است .و برای نشان دادن الگوی فضایی تفاوت و نابرابری اجتماعی از مدل آمارفضایی(Spatial Statistics tools)، تحلیل لکهصهای داغ (Hot Spot Analysis) و تحلیل همبستگی و میزان تاثیرپذیری میان شاخص های اجتماعی با نابرابری اجتماعی از روش رگرسیون استفاده شده است .و شاخص سازی داده ها در نرم افزار Excel صورت گرفته است و اطلاعات برای تحلیل و ترسیم نقشه به محیط ArcGIS فراخوانی شده صاند .نتایج نشان می دهد که از مجموع ۲۶۱۸ بلوک ۲۹۵ بلوک خیلی محروم( (۱۱، ۷۲۳ بلوک محروم( (۲۸، ۵۲۷ بلوک در وضعیت متوسط( (۲۰، ۶۴۱ بلوک برخوردار ( (۲۴و ۴۳۲ بلوک کاملا برخوردار ( (۱۷ و هم چنین برای محلهصهای اسکانصغیرصرسمی نیز براساس تحلیل نقشه ترکیب عامل-های اجتماعی از مجموع ۵۷۶ بلوک ۴۲ بلوک خیلی کاملا برخوردار( (۸ ، ۷۶ بلوک برخوردار( (۱۳ ، ۱۲۸ بلوک در وضعیت متوسط( (۲۲، ۲۰۷ بلوک محروم ( (۳۶ و ۱۲۳ بلوک کاملاص محروم ( (۲۱ و برای محلات توسعه یا فته از مجموع ۴۶۷ بلوک ۳ بلوک خیلی محروم( (۱، ۶۵ بلوک محروم( (۱۴، ۱۱۵ بلوک در وضعیت متوسط( (۲۵، ۱۳۳ بلوک برخوردار ( (۲۸و ۱۵۱ بلوک کاملاص برخوردار ( (۳۲ قرار دارند که وضعیت شهر سقز را نشان میصدهد . .در بین شاخصصهایی که بیشترین تاثیرگذاری را بر تفاوت و نابربری اجتماعی در شهر سقز دارد شاخص جمعیت میصباشد که با ۲/۷۲ درصد دارای یک همستگی بسیار بالایی با نابرابری اجتماعی میصباشد و بعد آن عامل اشتغال با۸/۶۶ - دارای بیشترین همبستگی به صورت منفی میصباشد
Today, more than half of the world Live in cities, Cities as the center of social development, economy and spatial are considered. On the other hand most suitable places where the problems of social, economic environmental that arise. City over time with changes in social, economic, and physical spatial are with And in recent years the development of technology and improved urban system, urbanization has resulted in cities, This has led the formation of various neighborhoods in the cities.These areas have many different features in terms of social, economic and physical and etc. Cities in developed countries or in developing countries have differences in urban structure (neighborhoods developed, less developed neighborhoods, neighborhoods informal settlements, etc.) are. This research is a comparative study of social features in neighborhoods informal settlements and neighborhoods developed in the 1390 period is Shhrsqz. The research method in this study based on objective is practical and based on the nature and methods is implementation - analysis, the Information on social indicators of the Central Organization for Statistics (General Population and Housing Census 1390) was taken. In this research to investigate the differences and social inequality And recognition of the social indicators in developed neighborhoods and informal settlements Model factor analysis in SPSS Used And To show spatial pattern differences and social inequality Spatial Statistics tools, Hot Spot Analysis, and Correlation Analysis The influence of social indicators with social inequality regression was used And index data in Excel software has been done, Data for analysis and mapping ArcGIS environment have been called . The results show that a total of 2618 blocks, 295 blocks very disadvantaged (11 ), 723 blocks disadvantaged (28 ), 527 blocks middle (20 ), more 641 blocks more (24 ) and 432 blocks very more (17, ) As well as for informal settlement neighborhoods are based on an analysis of the social composition map, A total of 576 blocks, 42 blocks very more (8 ), 76 blocks more (13 ), 128 blocks middle (22 ), 207 blocks disadvantaged (36 ) and 123 blocks very disadvantaged (21 ) And neighborhoods development, A total of 467 block 3 blocks very disadvantaged (1 ), 65 blocks disadvantaged (14 ), 115 blocks middle (25 ), 133 blocks more (28 ) and 151 blocks very more (32 ), Which shows the situation city saqqez. Among the indices that most influence on the difference And social inequality in the city saqqez, population indices is, 72/2 percent have a high correlation with social inequality And the employment index by -8/66 has the highest correlation is negative.