بررسی خطرات سیلاب ناشی از شکست سد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS مطالعه موردی: سد قلعه چای عجب شیر
/حبیب لطف الهی یقین
: ارس
چاپی
کارشناسی ارشد
جغرافیای طبیعی - سنجش از دور
۱۳۹۲/۰۶/۲۵
تبریز
هرگونه خرابی جزئی یا کلی در بدنه یک سد که به طور ناگهانی منجر به رهاسازی حجم غیر قابل کنترلی از آب شود، شکست سد نامیده میشود .شکست سد همواره به عنوان یک حادثه با مخاطرات فوق العاده تلقی می شود .ارزیابی درجه خطرپذیری مناطق پایین دست به پارامترهای متعددی از قبیل زمان فرار، عمق و سرعت جریان بستگی دارد. با توجه به خسارات بسیار زیاد ناشی از شکست سد، بخصوص در رابطه با سدهایی که در نزدیکی شهرها و مراکز جمعیتی احداث می شوند، لازم است که همزمان با مطالعه و طراحی بخشهای مختلف سد، این پدیده نیز در نظر گرفته شود .برای این کار می بایستی هیدروگراف خروجی ناشی از شکست سد با توجه به نوع شکست مشخص گشته، سپس با توجه به مورفولوژی پایین دست سد روند یابی سیل مشخص و پهنه ناشی از شکست سد تعیین گردد این مهم با بهره گیری از تلفیق مدلهای هیدرولیکی و سیستم اطلاعات جغرافیایی حاصل می گردد .این نقشه ها می تواند ملاک تصمیم گیری های مدیریتی در زمینه تعیین خسارات ناشی از شکست سد باشد .در این تحقیق شکست سد قلعه چای بر روی رودخانه قلعه چای عجب شیر مورد بررسی قرار گرفته است .سد مخزنی قلعه چای از نوع خاکی با هسته رسی ناتراوا میباشد .ارتفاع سد از کف رودخانه ۷۷ متر بوده و طول تاج آن ۳۳۶ متر میباشد و کل حجم مخزن ۴۰ میلیون متر مکعب است .در آنالیز شکست، به منظور تعیین حداکثر پهنه ناشی از سیلاب،شکست سد بطور کامل در نظر گرفته میشود .با توجه به نتایج حاصل، روند یابی سیل ناشی ازشکست سد ، در پایین دست با استفاده از برنامه هایRas - Hecصورت پذیرفته و نتایج حاصل به محیط ArcGIS برده شده و نقشه های پهنه بندی سیلاب تهیه خواهد شد .آنگاه با درجه بندی این مناطق، میزان خطرپذیری آنها با توجه به پارامتر مخاطره تعیین میشود
Any partial or total failure of a dam in the body that suddenly lead to the uncontrolled release of water, is called dam failure.Dam failure is always considered as an extraordinary disaster risks.Evaluating the risk of downstream areas is depended to various parameters such as scapetime, depth and velocity.Due to the great damage caused by a dam failure, particularly as regards the construction of dams near to cities and population centers, it is necessary the studying and designing of the dam and this phenomenon is also considered at the same time.To do this, you must output hydrograph resulting from dam failure was determined according to the type of failure, then according to the morphology downstream, the flood routing and the zone of dam break specified.It utilizes a combination of hydraulic models and GIS experience.This map can be set on the basis of management decisions of damage caused by a dam failure.In this study, the failure of the dam on the river Ghaleh chay Ajabshir is studied.According to the results, due to the flood routing of dam break, in downstream by using the Hec-Ras programs carried out and the results used to ArcGIS environment and flood zonation maps provided.Then by classification of these regions, the risk of hazard according to parameters set