عنوان

مطالعه اثرات آللوپاتیک مجزا و ترکیبی سه گونه خار خسک، علف هفت بند و ستاریا بر روی جوانه زنی و رشد گیاه گندم

‭۱۰۴۰۹پ‬

per

مطالعه اثرات آللوپاتیک مجزا و ترکیبی سه گونه خار خسک، علف هفت بند و ستاریا بر روی جوانه زنی و رشد گیاه گندم

/الهام رخشائی

: علوم طبیعی

چاپی

کارشناسی ارشد

فیزیولوژی گیاهی

‮‭۱۳۹۳/۱۱/۱۹‬

تبریز

دگرآسیبی یکی از مهم‌صترین روش‌های تاثیر گیاهان بر روی یکدیگر می-باشد که به‌صورت اثرات مفید یا مضر یک گیاه بر روی گیاه دیگر از طریق آزادسازی ترکیبات بیوشیمیایی موسوم به آللوکمیکال‌صها تعریف می‌گردد .آللوکمیکال‌ها از متابولبت‌های ثانوی گیاهی هستند و پس از آزاد شدن در فرآیندهای متابولیسمی، فیزیولوژیک، رشدی، نموی و مورفولوژیک گیاه گیرنده تاثیر می‌صگذارند .علف‌های هرز دارای اثرات دگرآسیبی شناخته شده بوده و گیاهان زراعی در شرایط مزرعه‌ای معمولا در معرض اثرات دگرآسیبی چندین گونه علف هرز قرار می‌گیرند که در این وضعیت تفکیک اثرات هریک از آنها امکان پذیر نمی‌باشد .این احتمال نیز وجود دارد که اثرات دگرآسیبی ناشی از حضور توامان چندین گونه‌ی گیاهی متفاوت از حضور هریک از آن‌ها باشد) ‮‭Polygonum aviculare‬ .علف هفت بند(، .‮‭Setaria sp‬ و) ‮‭Tribulus terrestris‬ خارخسک (از جمله علف‌های هرز شناخته شده‌ی مزارع گندم هستند که گاه به‌تنهایی، و گاهی به‌صورت توام با یکدیگر در مزارع رویش می‌یابند .این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه‌ی اثرات دگرآسیبی این سه گونه روی جوانه‌صزنی و رشد دانه‌صرست‌صهای گندم در کشت در پتری و کشت گیاه کامل در محیط رشد هیدروپونیک، و سپس بررسی اثر توامان آن‌ها انجام شده است .بر اساس نتایج به‌صدست آمده از کشت در پتری، گیاهان خارخسک، ستاریا و علف هفت بند به‌ترتیب به‌عنوان موثرترین گونه‌ها از نظر اثرات ممانعتی دگرآسیبی بر جوانه‌زنی و رشد گندم ارزیابی شدند .بررسی اثر آبشویه‌های ترکیبی دو و سه‌گانه از علف‌های هرز نشان داد که در سطح دانه‌رست، اثر بازدارندگی آبشویه‌های ترکیبی نسبت به آبشویه‌های مستقل کم‌تر بوده، و درصد جوانه‌زنی و رشد گندم با اعمال آبشویه‌های ترکیبی در مقایسه با آبشویه‌های مجزا، افزایش پیدا کرد .نتایج به‌صدست آمده از کشت گیاه کامل در محیط رشد هیدروپونیک نشان داد که آبشویه‌ی گیاهان ستاریا و خارخسک اثرات شدید ممانعتی رشدی و مورفولوژیک بر روی گندم دارند) اثرات آبشویه‌ی ستاریا اندکی شدیدتر از خارخسک بود (و اثرات آبشویه‌ی علف هفت بند نسبت به دو علف هرز دیگر کم‌تر می-باشد .همچنین تفاوت اثرات آبشویه‌های ترکیبی و مجزا روی اکثر شاخص‌های رشدی در این مرحله قابل توجه نبوده و معنی‌دار ارزیابی نشد .در مجموع این مطالعه نشان دادکه از بین سه علف هرز مورد بررسی، خارخسک بر روی جوانه‌زنی و رشد دانه‌رست در سطح کشت پلیت و ستاریا بر روی رشد گیاه کامل گندم دارای بیش‌ترین اثر دگرآسیبی هستند .لذا گندم برای کشت در اراضی مورد هجوم علف هفت بند نسبت به زمین‌های زراعی مورد هجوم دو علف هرز دیگر مناسب‌تر است

Allelopathy is one of the most important ways that plants interacts each other's. It is defined as beneficial or detrimental effects of a plant on the other plant by release of biochemicals called allelochemicales. Allelochemicales belong to the plant secondary metabolites and could affect metabolism, physiology, morphology, growth and development of receptor plant. Allelopathic effects of weeds are well known and crop plants in field conditions always exposed to the allelopathic effects of several weed spices in the same time. In this situation, it is impossible to distinguish the effect of each weed and it is likely that allelopathic effects caused by the several weeds spices differ from each weed species.Polygonum aviculare (wire weed), Setaria sp.(foxtail) and Tribulus terrestris (puncture vine) are known weeds of wheat fields which grow sometimes alone and sometimes together. This research has been conducted to study and compare the allelopathic effects of these three weed species on seed germination and seedlings growth of wheat plant cultured in petri dish and hydroponic growth medium. In addition, the weeds mixed (joint) allelopathic effects was studied. According to the results of petri dish culture, puncture vine, foxtail and wire weed determined as the most effective species (contain inhibitory effect) on germination and growth of wheat plant, respectively. The inhibitory effect of mixed leachates was lower than each weed leachate and wheat seed germination and growth parameters increased by applying mixed leachates compare to single leachates. Results obtained from whole plant cultivation in hydroponic growth medium revealed that foxtail and puncture vine leachates have severe effects on wheat growth and morphology (the effects of foxtail leachate were slightly more than puncture vine) and the effects of wire weed were more lower than the two other plants. In this stage, the difference between single and mixed leachates of weeds on most growth parameters was not significant. In summary, this research showed that among three studied weed species, puncture vine has the most allelopathic effects on germination and growth of wheat plant in cultivated in petri, and foxtail has the most effects on whole plant growth. Wheat plant is more suitable for cultivation in fields under invasion of wire weed compare to two other studied species

رخشائی، الهام

صالحی، یحیی، استاد راهنما

متفکرآزاد، روح اله، استاد راهنما

طالب پور، امیرحسین، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی