آزمون قانون قیمت واحد تحت روابط غیرخطی برای بازارهای گوشت مرغ و تخم مرغ استانهای منتخب ایران
/فاطمه فریادی شاهگلی
: کشاورزی
چاپی
کارشناسی ارشد
اقتصاد کشاورزی
۱۳۹۳/۰۶/۲۵
تبریز
با توجه به افزایش روزافزون مصرف گوشتصمرغ و تخمصمرغ در کشور و به تبع آن افزایش تولید آنها در طی سالصهای اخیر، بررسی پیوستگی بازارهای این محصولات اهمیت ویژهصای یافته است .نظر به اینکه اطلاع از پیوستگی بازار ممکن است گواهی بر رقابتی بودن بازارها، کارایی آربیتراژ و کارایی قیمتصگذاریصها باشد، می-تواند برای راهنمایی دخالتصهای بعدی که با هدف بهبود عملکرد بازارها صورت میصگیرند، مفید باشد .در همین راستا در این پژوهش، برقراری قانون قیمت واحد (LOP) در بازارهای گوشتصمرغ و تخمصمرغ استانصهای منتخب شامل بر پنج استان آذربایجانصشرقی، آذربایجانصغربی، اردبیل، تهران و زنجان با استفاده از دادهصهای روزانه قیمت خردهصفروشی گوشتصمرغ و تخمصمرغ طی سالصهای۱۳۸۵ - ۹۲مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت .از آنجایی که غیرخطی بودن بطور طبیعی از مفهوم بازارهای محلی، به دلیل وجود هزینهصهای حملصونقل و سایر هزینهصهای مبادلاتی نشات میصگیرد، در نتیجه آزمونصهای همجمعی معمول برای بررسی پیوستگی بازار مناسب نمیصباشند .در این پژوهش، ابتدا جهت اطمینان از غیرخطی بودن رفتار سری قیمتصها از آزمونصهای غیرخطی بودن لوکنن و همکاران(۱۹۸۸)، تراسویرتا (۲۰۰۴)و BDS بهره گرفته شد .سپس از آزمون ریشه واحد غیرخطی ارائه شده توسط امنوئیلیدس و فوسکیس (۲۰۱۲)که یک رگرسیون کمکی برای مدل ESTAR میصباشد برای آزمون قانون قیمت واحد (LOP) در بازارهای گوشت مرغ و تخم مرغ استانصهای مذکور استفاده شد .به همین منظور رهیافت پیشنهادی امنوئیلیدس و فوسکیس (۲۰۱۲)مورد استفاده قرار گرفت .مطابق نتایج آزمون ریشه واحدGLS - DFفرض صفر وجود ریشه واحد برای قیمتصهای تفاضلی هر دو محصول گوشتصمرغ و تخمصمرغ در تمامی استانصهای مورد بررسی رد شد .لذا تمامی سریصهای قیمت-های تفاضلی ایستا میصباشند .در گام بعد غیرخطی بودن قیمتصهای تفاضلی گوشتصمرغ و تخمصمرغ در بین دو استان بررسی گردید .در آزمون غیرخطی بودن BDS ابتدا مدل مناسب ARMA برآورد شد سپس این آزمون بر روی پسماندهای مدل با ابعاد محاط کننده (m) ۲ تا ۸ و چهار مقدار فاصله ابعادی ۵/۰ تا ۲ برابر انحراف معیار دادهصها انجام شد .مطابق نتایج حاصل از این آزمونص و دو آزمون لوکنن و همکاران (۱۹۸۸)و تراسویرتا (۲۰۰۴)فرض خطی بودن رد و وجود رفتار غیرخطی بین آنها تایید گردید .در گام بعدی وجود ریشه واحد در این سریصهای قیمت تفاضلی، به روش غیرخطی آزمون گردید .این مسئله با استفاده از آزمون ریشه واحد غیرخطی امنوئیلیدس و فوسکیس (۲۰۱۲)صورت گرفت .طبق نتایج بدست آمده بازارهای مذکور برای هر دو محصول گوشت-مرغ و تخمصمرغ بخوبی پیوسته هستند و LOP در تمامی جفتصهای بازار برقرار است .برای محصول گوشتصمرغ بین استانصهای تهران-آذربایجانصشرقی، تهران-اردبیل، تهران-زنجان، آذربایجانصشرقی-اردبیل، آذربایجانصشرقی-زنجان رابطه LOP قوی و بین استانصهای تهران-آذربایجانصغربی و آذربایجانصشرقی-آذربایجانصغربی رابطه LOP ضعیف برقرار میصباشد .برای محصول تخمصمرغ نیز بجز دو استان تهران-اردبیل در بقیه استانصها رابطه LOP قوی برقرار بوده و بین دو استان تهران و اردبیل رابطه LOP ضعیف برقرار میصباشد .در نهایت پیشنهاد گردید که مدیران و سیاستصگذاران در اتخاذ سیاستصهای قیمتصگذاری و مدیریت بازار این دو محصول در این استانصها جانب احتیاط بیشتری را رعایت نمایند چرا که قیمت گوشتصمرغ و تخم مرغ در این استانصها پیوسته به هم میصباشد و اثرات این سیاستصها در هر استان، تولید کنندگان و مصرف کنندگان این دو محصول در سایر استانصها را تحت تاثیر قرار می-دهد
Regarding to the ever-increasing of the broiler and egg consumption and consequently enhancement of their production during recent years, consideration to these output's market integration has special importance. Whit a view to the fact that information on market integration may provide specific evidence as to the competitiveness of market, the effectiveness of arbitrage and the efficiency of pricing, could be, likewise, useful to guide subsequent interventions aimed at improving the performance of market. In this context, in present study, validity of Law of One Price (LOP) was tested in the broiler and egg markets using daily retail price from 1385 to 1392 among selected provinces involving: West Azerbaijan, East Azerbaijan, Ardebil, Tehran and Zanjan. Because nonlinearity naturally extracted from local market due to existence of transportation and other transaction costs, so common cointegration test results are not suitable for market integration. In this study, at first, for being sure that series follow nonlinear behavior, Luukkonen et al. (1988), Terasvirta (2004) and BDS nonlinearity tests were used. Then for testing Law of One price in the broiler and egg markets, nonlinear unit root test proposed by Emmanouilides and Fousekis(2012), which is an auxiliary regression for ESTAR model, was used. Based on the DF-GLS unit root test, the null hypothesis of unit root for both broiler and egg price differential was rejected. So all series of price differential are stationary at level. In the next step nonlinearity of price differentials of broiler and egg between two provinces was examined. In BDS test, at the beginning, an ARMA model was estimated then the test was carried out to the residual of estimated model whit embedding dimension (m) 2-8 and the dimensional distance(?) chosen equals to 0.5 and 2 standard deviation of the data. Based on the results from this test and two Luukkonen et al. (1988), Terasvirta (2004) tests, null of linearity was rejected and existent of nonlinear relation between series was confirmed. In order to check the existence of a unit root in price differential series was carried out by nonlinear method.The results showed that mentioned markets for two broiler and egg products are well integrated and LOP holds in all market pairs. For broiler strong version of LOP holds for Tehran-West Azerbaijan, Tehran-Ardebil, Tehran-Zanjan, West Azerbaijan-Ardebil, West Azerbaijan-Zanjan and weak version LOP holds Tehran- East Azerbaijan and West Azerbaijan-East Azerbaijan. For egg product as well strong version of LOP holds for all market pairs except Tehran-Ardebil that weak version LOP holds for them. In conclusion we recommend to managers and policy makers to be circumspect in adopting valorization policies and market management of these two products because the markets related to them in aforementioned provinces are integrated and the effects of these policies in each of provinces will impress on producers and consumers in all other provinces.