ارزیابی تنوع گلابی وحشی در منطقه البرز مرکزی بر پایه روش ریخت سنجی هندسی برگ
مهتا رضایی
کشاورزی
۱۴۰۰
۴۷ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
علوم باغبانی گرايش فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه
۱۴۰۰/۶/۳۰
این پژوهش با هدف استفاده از شکل برگ به منزله روشی آسان و سریع در شناسایی توده¬های گلابی وحشی Pyrus boissieriana به روش ریخت¬سنجی هندسی مبتنی بر مختصات لندمارک انجام شد. این روش قادر به بررسی تنوع، گروه¬بندی و مقایسه بین توده¬های گلابی می¬باشد. در این پژوهش حدود 800 برگ از چهار جمعیت از این گونه در مناطق مختلف البرز مرکزی در شهرستان سوادکوه شامل ازانده، اساس، ورسک و گروسر نمونه¬برداری شد و توسط دوربین دیجیتال تصویر آنها به دست آمد. سپس عکسها توسط نرم¬افزار فتوشاپ ویرایش و در مرحله بعد با استفاده از نرم¬افزار tps Dig2 برای استخراج داده های شکل برگی تعداد 100 لندمارک به صورت اتوماتیک از نقطه شروع دمبرگی بر روی تصاویر دو بعدی نمونه های برگی دیجیتالی شده است. داده¬های حاصل پس از تحلیل پروکراست(GPA) با استفاده از نرم¬افزار Past مورد تفسیر قرار گرفتند. بررسی آماری با بهره گیری از روش دیسکریمینیتیو آنالیز نشان داد که چهار توده گلابی با همدیگر اختلاف معنی¬داری داشته و تنوع زیستی بین آنها وجود دارد. نتایج حاصل از آنالیز تجمعی لندمارک¬های برگی نشان داد میزان تفکیک¬پذیری بین چهار توده گلابی 5/85% می باشد. تجزیه به مولفه¬های اصلی لندمارک های برگی نشان داد که بیشترین تفاوت در شکل برگی به ناحیه راسی برگ مربوط می¬شود. بطوریکه تغییرات در نوک برگ به میزان 22/72% و تغییرات در ناحیه دمبرگی به میزان 43/18% و در مجموع بیش از 90% تغییرات را پوشش دادند. در گروه¬بندی چهار توده گلابی با روش UPMGA و کلاستر بدست آمده از آن نشان داد که می توان 3 گروه اصلی را رده¬بندی نمود. گروه اول، توده ورسک و ازانده با بیشترین تشابه در کنار یکدیگر قرار گرفتند. توده اساس با اختلاف بیشتر در گروه دوم و توده گروسر با بیشترین اختلاف با توده های دیگر در گروه سوم جای گرفتند. بنابراین توده گروسر بیشترین اختلاف را با توده¬های دیگر نشان داد.
Abstract:Pear, one of the major horticultural crops with worldwide distribution, is belonging to Rosaceae family with several genera and numerous known species. Undoubtedly, Pyrus occurring in the temperate zones, is the important genous in the family which is considered as the origin of nearly major economic cultivars with massive diversity. Most evidences have confirmed that the species has been originated from Caucasus Mountain and Alborz district, where the first human civilization began, and gradually outspreaded southward into the Iranian and Mediterranean regions. Coinciding to domestication of the pear over thousands years, many valuable varieties have been released. Pyrus boissieriana is one of native pears occurring in Hircanian forests (Alborz Mountain) which demonstrates considerable diversity. Despite the importance of the species regarding to pomology, any study exists about the evaluation the effect of elevation and geographical location in diversity of this plant. Altogether, considering to the fact that Pyrus boissieriana has been originated from the Hircanian Forests of Iran, we tried to determine the diversity of its population in the north of Iran, using geometric morphometrics procedure.Principle Component Analysis (PCA) showed that the first three principal components (PC1, PC2 and PC3) explain 90% of the variance in the data. Concisely, high values for PC1 demonstrated that leaves were wider than long in shape. While, high PC2 revealed that leaves tended to expand in longitudinal direction. The higher the value of PC3, the deeper the petoliar sinus may result. Final grouping of the leaf shape using UPGMA, demonstrated that plant stocks were categorized into the three distinct groups with considerable distances. The result presented meaningful diversity within Pyrus boissieriana in relation to the elevation. Otherwise, Pyrus boissieriana in the district, encompassing population with high diversity, which is known as common name.
Evaluating diversity of the endemic Pyrus in the Central Alborz district using leaf geometric morphometric procedure