بررسی تجربی و عددی توزیع رطوبت خاک در آبیاری قطره ای زیر سطحی در خاک های لایهای مسطح و شیب دار
/زهرا نوروزیان
: کشاورزی
۱۳۲ص
چاپی
کارشناسی ارشد
آبیاری و زهکشی
۱۳۹۳/۰۶/۲۵
تبریز
آبیاری قطرهصای که یکی از روشصهای آبیاری موضعی است گسترش روزافزونی در جهان دارد .مدیریت بهتر این روش نیازمند شناخت هر چه بهتر محاسن و معایب آن میصباشد، که جز با مطالعه دقیق در این زمینه مقدور نخواهد بود .اخیرا مطالعاتی برای توصیف جریان در خاک، در آبیاری قطرهصای سطحی و زیر سطحی صورت گرفته است که اکثر آنها در محیطصهای همگن بررسی شدهصاند ولی توزیع رطوبت در خاکصهای لایهصای و مخصوصا شیبصدار کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است .در پژوهش حاضر آزمایشصهای صحرایی به منظور تعیین الگوی توزیع رطوبت خاک توسط قطرهصچکانصهای زیر سطحی در خاک دولایه و در دو حالت مسطح و شیبصدار انجام گرفت و اثرات شیب زمین، لایهصای بودن خاک به طور منفرد و اثرات توان این دو بر الگوی خیس-شدگی خاک توسط قطرهصچکانصهای زیر سطحی بررسی شد آزمایشصهای این تحقیق در اراضی تحقیقاتی کرکج متعلق به دانشکده کشاورزی تبریز انجام یافت .از نرمصافزار هایدروس جهت شبیهصسازی جبهه رطوبتی در شرایط مشابه استفاده شد .به منظور برآورد دقت نرمصافزار، فواصل شعاعی جبهه رطوبتی مشاهداتی و شبیهصسازی شده از محل قطرهصچکان در زاویهصهای مختلف مورد مقایسه قرار گرفت .نتایج نشان داد که نرمصافزار هایدروس با داشتن میانگین خطای استاندارد ۴۷/۲ و ضریب همبستگی ۸۴/۰ و ضریب کارایی مدل ۲۴/۰ در خاک مسطح و میانگین خطای استاندارد ۰۳/۴ و ضریب همبستگی ۷۹/۰ و ضریب کارایی مدل ۳۶/۰ در خاک شیبصدار و همچنین تطابق خوبی با دادهصهای مشاهداتی داشته و مدل خوبی برای شبیهصسازی حرکت آب در خاک میصباشد .با توجه به معیارهای آماری، نرمصافزار در شبیهصسازی پیاز رطوبتی ایجاد شده در خاک مسطح نسبت به خاک شیبصدار دارای دقت بالاتری است و منحنیصهای پیشروی برآورد شده تطابق بیشتری با منحنیصهای پیشروی مشاهداتی دارد .همچنین مقایسه بین پروفیل مشاهداتی در خاکصهای مسطح و شیبصدار ، بیانگر این موضوع بود که با افزایش ساعات آبیاری پروفیل ایجاد شده در خاکصهای شیبصدار با پروفیل حاصل در خاکصهای مسطح تطابق بیشتری میصیابد .مقدار رطوبت در مرز پروفیل رطوبتی در آبیاریصهای طولانی مدت نسبت به مرز پروفیلصهای تشکیل شده در ساعات اولیه کاهش یافته و بنابراین باعث میصشود حرکت آب در خاک بیشتر تحت تاثیر نیروی ماتریک باشد و نه نیروی ثقلی .تحقیق حاضر بیانگر این موضوع بود که غیر همسان بودن خاک تاثیر چندانی بر روی حرکت توسط نیروی ماتریک ندارد .همچنین تفاوت چندانی در گسترش عمودی جبهه رطوبتی خاک مسطح و شیبصدار مشاهده نشد
2013. The HYDRUS 2D model was applied to simulate the same experimental conditions. The measured radial distance of the wetting fronts in different angles from emitters were compared with simulations in order to evaluate of the model accuracy. Results showed that HYDRUS simulations have good agreements with experimental data with Root Mean Square Error (RMSE) of 2.44 cm, Correlation-Drip irrigation as one of the local irrigation methods, has been widely spread in the world. Optimal management of this method needs an insight in advantages and disadvantages of it, which would be achieved by precise field studies. Recently, some investigations have been reported for consideration of the flow in soils under surface and subsurface drip irrigation. Most of these investigations are done in homogenous soils and level lands and there are a few studies in this subject on layered soils and sloping lands. In this study wetting pattern of subsurface drippers has been investigated through field experiments on two layered soil at the level and sloping lands, with considering the layer and slopping interaction and individual effects. The experiments were conducted at Karkaj research farms of the University of Tabriz in 2012