اثرات تجويز نيكوتين بر هموگلوبين، آهن، فريتين و مس خون و شمار سلول هاي خوني در موش صحرايي
مهری انیسی میرآباد
دامپزشکی
۱۴۰۰
۶۰ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
بیوشیمی گرايش بالینی
۱۴۰۰/۱۱/۲۰
نیکوتین یک آلکالوئید سمی نیتروژن دار و عامل اصلي اعتیاد به دخانیات است. نیکوتین بیشتر در تنباکو وجود دارد و تا حدود 5/1 درصد از وزن آن را تشكيل مي دهد. در بدن جانوران نیکوتین به طور انتخابی به گیرنده های نیکوتیني استيل كولين متصل می شود. در كنار ساير اثرات سمي نيكوتين بر بافت هاي مختلف، مشخص شده است كه بين سيگار كشيدن و تجويز نيكوتين و تغييرات هموگلوبين و سلول هاي خوني ارتباط وجود دارد و در بسياري از موارد بيماريهاي مرتبط با استعمال دخانيات با كم خوني نيز همراه هستند. از این رو در مطالعه حاضر اثرات بلند مدت تجويز نيكوتين بر شاخص هاي بيوشيميايي كم خوني شامل شمارش سلولهاي خوني (CBC)، آهن، فريتين و مس بررسي شد. تعداد ۳۰ سر موش صحرايي نر بالغ به صورت تصادفي به ۲ گروه كنترل و درمان تقسیم شدند. به گروه كنترل و درمان به ترتيب نرمال سالين و نیکوتین (دوز mg/kg ۲) به صورت تزريق داخل صفاقي و به مدت 4 هفته تجویز شد. بعد از ۴ هفته از هر دو گروه خونگیری شد. بخشي از نمونه هاي خون پس از افزودن ماده ضد انعقاد براي شمارش سلول هاي خوني و بخش ديگر براي تهيه سرم استفاده شد. نمونه هاي سرم پس از جداسازی با سانتریوفیوژ و تا زمان اندازه گيري آهن، فريتين و مس در دماي 20- نگهداري شدند. شمارش سلولهاي خوني با دستگاه سل كانتر و اندازه گيري سطوح آهن، فريتين و مس سرم با روشهاي اسپكتروفتومتري و با استفاده از كيتهاي تجاري انجام شد. چهار هفته پس از تجويز نیکوتین سطوح سرمی آهن و مس، نسبت به گروه کنترل افزایش يافت. كاهش فریتین سرم از نظر آماري معني دار نبود. میزان هموگلوبین، تعداد گلبول های قرمز، تعداد گلبول های سفید و تعداد پلاکت های خون نيز ۴ هفته پس از تزریق نیکوتین نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. كاهش تعداد گلبول های سفید و تعداد پلاکت ها از نظر آماري معني دار بود. همچنين تجويز چهار هفته اي نيكوتين تغيير معني داري در شاخص هاي گلبول های قرمز و پلاكت ها به جز افزايش حدوداً 1/13 برابري RDW ايجاد نكرد. . اگرچه تغییراتی که به صورت آشکار نمایانگر کم خونی باشند دیده نشد اما نیکوتین موجب کاهش نسبی هموگلوبین و تعداد RBC شد. همچنین به نظر میرسد نیکوتین میتواند با اثر بر پروتئین های اتصالی آهن و مس موجب افزایش سطح سرمی و تغییر در ذخائر این عناصر شود. افزایش سطح سرمی فلزاتی مانند آهن و مس میتواند زمینه را برای بروز آسیبهای اکسیداتیو بافتی فراهم کند. نتایج مطالعه حاضر شواهدی از اثرات نیکوتین بر تکثیر و فعال سازی سلول های خونی دارد. بنابراین به نظر میرسد که نیکوتین ممكن است اثراتی شبیه به اثرات خونی سیگار كشيدن را ایجاد کند. این یافته میتواند درباره اثرات سوء بالقوه سیگارها و پیپهای الکترونیکی و نیز سایر محصولات حاوی نیکوتین جایگزین سیگار هشدار دهد
Abstract:Nicotine is a toxic nitrogenous alkaloid and a major cause of tobacco addiction. Nicotine is mostly found in tobacco and makes up about 1.5 percent of its weight. In animals, nicotine binds selectively to nicotinic acetylcholine receptors. It has been shown that smoking and nicotine also have effects on hemoglobin and blood cells. Many smoking-related illnesses are also associated with anemia. Therefore, in the present study, the long-term effects of nicotine administration on biochemical indicators of anemia including blood cell count (CBC), iron, ferritin, and copper were investigated.materials and methods: Thirty adult male rats were randomly divided into control and treatment groups. The control and treatment groups were given normal saline and nicotine (2 mg/kg) by intraperitoneal injection for 4 weeks, respectively. Blood samples were taken from both groups after 4 weeks. A part of blood samples was used after adding anticoagulant to count blood cells and the other part was used to prepare serum. Blood cell count was performed by cell counter and serum iron, ferritin, and copper levels were measured by standard spectrophotometric methods using commercial kits. Results: Serum iron and copper levels increased compared to the control group. Serum ferritin decreased but this decrease was not statistically significant. Hemoglobin levels, red blood cell counts, white blood cell counts, and platelet counts also decreased compared to the control group. The decrease in white blood cell count and platelet count was statistically significant. Also, nicotine administration did not cause a significant change in erythrocyte and platelet indices, except for an approximately 1.13-fold increase in RDW. No obvious changes indicating anemia were seen. It seems that nicotine can increase serum levels and alter the stores of iron and copper probably by acting on their binding proteins. Increased serum levels of metals such as iron and copper can lead to oxidative tissue damage. The results of the present study provide evidence of the effects of nicotine on the proliferation and activation of blood cells. Therefore, it seems that nicotine may have effects similar to the effects of smoking on the blood. This finding could warn of the potential side effects of e-cigarettes and e-pipes, as well as other nicotine-containing products substituting for cigarettes.
The effects of nicotine administration on the blood hemoglobin, iron, ferritin, and copper and cell blood count in rat