عنوان

بررسی قابلیت زهکشی اسیدی سنگ های معدنی کانسار طلای داشکسن با تحلیل آزمایشات استاتیکی و تحلیل زمین آماری

پ۲۵۹۳۲

per

بررسی قابلیت زهکشی اسیدی سنگ های معدنی کانسار طلای داشکسن با تحلیل آزمایشات استاتیکی و تحلیل زمین آماری

فاطمه خطیب اقدم

علوم طبیعی

۱۴۰۰

۱۰۶ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

زمین شناسی زیست محیطی

۱۴۰۰/۶/۲۳

تشکککیل زهاا اسککیدی سککنگ یا ARD ( Acid Rock Drainage ( یکی از بزرگترین عوامل تخریبمحیط زیست بوده و اغلب تابع کانیشناسی و در دسترس بودن آا و اکسیژن است. با تشکیل زهاا اسیدی وکاهش pH ، شککرایط برای انحلال و مهاجرت فلزات سککنگین و مرککر فراهم میشککود. با توجه به پرهزینه بودن ومشککل بودن خن ی سکازی زهاا اسکیدی، پیشبینی امکان تولید زهاا اسکیدی در مناطم معدنی سکولفیدی ودگرسان شده بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، جهت پیشبینی امکان تشکیل و توسعه زهاا اسیدی درکانسار طلای اپی ترمال داشکسن، از نتایج "گزارش ارزیابی ژئوشیمیایی کانسنگ و مواد باطله کانسار داشکسن"تهیه شده تو سط شرکت معدنی ریوتینتو ا سترالیا ا ستفاده گردید. این گزارش حاوی نتایج آنالیز چند عن صری( ICP-MS ( تعداد 223 نمونه از مغزه های حفاری تهیه شکککده از اعماخ مختل 9 گمانه شکککامل 17 نمونه ازکانسککنگ پرعیار، 40 نمونه از کانسککنگ کم عیار و 165 نمونه باطله می باشککد. آنالیزهای مربوطه در آزمیاشککگاهمحیط زی ست سیدنی و آزمای شگاه Genanalysis انجام گرفته و به عیار سنجی طلا و سایر فلزات سنگین وپارامتر های لازم برای ارزیابی میزان اسیدزایی از قبیل سولفور کل اختصاص دارد. علاوه بر مطالعات کانی شناسیو ژئو شیمیایی سنگها، از آزمایشهای مختل ا ستاتیکی و سینتیکی نیز برای اثبات تولید ا سید ا ستفاده شده ونهایتاً با تلفیم نتایج حاصککل از مطالعات فوخ الذکر و بکاربردن نرم افزار petrel و مطالعات آماری، به مدلسککازیچگونگی توزیع ARD در سنگها و باطله های معدنی این ذخیره پرداخته شده است. در این مطالعه پارامترهای،حداک ر پتانسکککیل اسکککیدیته ) Maximum potential acidity (، ظرفیت خن ی سکککازی اسکککید ) Acid neutralizing capacity (، پتان سیل تولید ا سید خالص ) Net acid producing potential (، تولید ا سیدخالص ) Net acid generation ( تو سط یک سری آزمای شات ا ستاتیکی مورد محا سبه و ارزیابی قرار گرفتهاسککت. نتایج حاصککل از مطالعات نشککان میدهد حدود 31 % نمونه های باطله از نوع بسککیار اسککیدزا ) High- potentially acid forming ،) 13% به صکورت اسکیدزا ) potentially acid forming ( و 56 % به صکورتغیر اسکککیدزا ) non-acid forming ( بوده و میانگین درصکککد وزنی گوگرد 93 / 0 % و میانگین مقدار MPA وANC به ترتیب 28 و 11 ���� ��2����4��⁄ برآورد شککد. با توجه به حرککور مقادیر قابل توجهی از سککنگ هایتولید کننده ا سید در نمونه های باطله و نتایج حا صل از مطالعات کانی شنا سی و مدل سازی چگونگی توزیع اتواعسککنگ های اسککیدزا و خن ی در منطقه به کمک روش های زمین آماری، میتوان گفت حدود نیمی از نمونههایباطله ی معدن داشکسن اسیدزا بوده و اغلب نمونههای باطله ANC کمی دارد یا فاقد آن است، بیش از دو سومنمونههای آزمایش شده دارای ANC < ���� ��2����4��⁄ 10 هستند که این بدین معنی ا ست که اغلب سنگها ظرفیت خن ی سازی پتانسیل اسیدی کمتر از 3 / 0 % گوگرد به شکل پیریت را دارند. اما موادی با ANC بالادر صکورتی که در داخل دپو باطله با سکنگهای اسکیدزا ترکیب شکوند، فقط تا حدودی کنترل ARD را خواهندداشت.

Abstract:The formation of acid rock drainage (ARD) is one of the biggest causes of environmental degradation. Acidic drainage is mainly a function of mineralogy and the availability of water and oxygen. The abundance of sulfides, the presence of carbonate and silicate minerals, the percentage of rock fractures and a number of other factors affect the pH and metal load of acidic drainage, so its production potential is different in different mineral or altered areas. By forming acidic drainage and lowering the pH, conditions are provided for the dissolution and migration of heavy and harmful metals. Due to the high cost and difficulty of neutralizing acidic effluent, it is very important to predict the possibility of producing acidic drainage in sulfide and altered mineral areas. In this study, in order to predict the possibility of formation and development of acidic drainage in Dashksen deposit, in addition to mineralogical and geochemical studies of rocks, various static and kinetic experiments were used to prove acid production. Using petrel software, modeling of how ARD is distributed in the rocks and mineral tailings has been studied. Exploration report prepared by Rio Tinto experts containing the results of multi-element analysis of a large number of drilling cores (223 samples) for calibration of gold and other heavy metals and parameters necessary to evaluate the amount of acidification such as total sulfur, maximum potential acidity (MPA) Acid Neutralization Capacity (ANC), Pure Acid Production Potential (NAPP), Net Acid Generation (NAG) were calculated and Static Test (NAG) was considered as the basis. The results of the studies show that about 31% of the waste samples are High-PAF (strong acidogenic), 13% are PAF (acidogenic) and 56% are NAF (non-acidic) and the average sulfur volume is 0.93% W and average MPA and ANC were 28 and 11 ���� ��2����4��⁄ respectively. Considering the presence of significant amounts of acid-producing rocks in waste samples and the results of mineralogical studies and modeling of the distribution of acidic and neutral rocks in the region using geostatistical methods, it can be said that about half of the tailings samples of Dashkesan mine for acidification and most of the tailings samples have little or no ANC, more than two thirds of the tested samples have ANC <10 ���� ��2����4��⁄ which means that most rocks have an acid-neutralizing potential of less than 0.3% sulfur in the form of pyrite. But materials with high ANC will have some control over ARD if they are combined with acid-forming rocks inside the tailings dump.

Evaluation of acid drainage capability of Dashksen gold ore ores by analysis of static experiments and geostatistical analysis.

‏خطیب اقدم،

فاطمه ‏

تهيه کننده

‏سیاه چشم،‏

‏کدخدایی،

‏ندیری،

کمال ‏

علی ‏

عطاالله ‏

استاد راهنما

استاد راهنما

استاد مشاور

تبریز