۱۳۱۰۹پ
per
اثر تراکم کشت بر رواناب، رسوب و عملکرد محصول عدس دیم( مطالعه موردی :ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک تیکمه داش)
: کشاورزی
چاپی
کارشناسی ارشد
علوم خاک گرایش فیزیک و حفاظت خاک
۱۳۹۳/۰۶/۲۵
تبریز
هرچند دیم‌زارها نقش مهمی در تأمین غذای کشور دارند، اما به دلیل شیب‌دار بودن و داشتن خاک حساس، فرسایش خاک و تولید رواناب در آن‌ها خیلی زیاد است .یکی از روش‌های مهم و کاربردی در ممانعت از فرسایش، انتخاب مناسب‌ترین تراکم کشت گیاه برای رسیدن به حداقل مقدار فرسایش و تولید رواناب می‌باشد .پژوهش حاضر نیز باهدف بررسی عملکرد محصول و تغییرات میزان تولید رواناب و رسوب در طول فصل زراعی در تراکم‌های مختلف کشت دیم عدس در منطقه تیکمه داش استان آذربایجان شرقی انجام گرفت .رقم انتخاب‌شده جهت کشت، رقم کیمیا از گونه کالیناریس بوده و تیمارهای پژوهش سطوح مختلف تراکم کشت دیم عدس، شامل۳۰ ، ۳۵ و ۴۰ کیلوگرم بذر در هکتار بودند .بعدازاینکه کرت‌ها در جهت شیب شخم زده شدند، بذرها با سطوح مختلف تراکم به‌طور یکنواخت و با روش کشت معمول در منطقه، در ۱۷ فروردین سال ۱۳۹۲ اعمال و با دیسک در عمق حدود ۵ سانتی‌متر خاک قرار داده شد .در طول فصل زراعی، مقدار رواناب و رسوب تولیدی به ترتیب با روش‌های حجم‌سنجی و فیلتراسیون اندازه‌گیری شدند .همچنین در هنگام نمونه‌گیری برخی ویژگی‌های محصول نظیر میانگین درصد پوشش آسمانه محصول، علف‌های هرز و ارتفاع گیاه و پس از رسیدگی فیزیولوژیکی عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه، ارتفاع بوته، شاخص برداشت و وزن صد دانه نیز اندازه‌گیری شدند .نتایج این تحقیق به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در زمان و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی مورد تحلیل آماری قرار گرفتند .نتایج نشان داد که درصد تاج پوشش گیاه عدس در سطح احتمال یک درصد متأثر از تراکم کشت، زمان نمونه‌برداری و نیز اثرات متقابل بین آن‌ها بود .همچنین نتایج حاکی از آن است که تراکم کشت و زمان نمونه‌برداری در سطح احتمال یک درصد تأثیر معنی‌داری بر میزان تولید رواناب و رسوب داشت، اما اثرات متقابل آن‌ها معنی‌دار نبود .همچنین نتایج نشان داد که از بین عامل‌های موردبررسی تنها بین رواناب و رسوب با درصد تاج پوشش گیاه عدس همبستگی معنی‌داری وجود دارد .به‌طورکلی نقش افزایش تراکم گیاه عدس بر میزان تولید رسوب نسبت به رواناب مؤثرتر بود، به‌طوری‌که تیمار با تراکم بذر ۴۰ کیلوگرم در هکتار در مقایسه با تراکم بذر ۳۰ کیلوگرم در هکتار دارای رسوب کمتری به میزان ۳۸/۴۹ بود .این در صورتی است که دارای رواناب ۰۳/۲۴ کمتر نسبت به تیمار ۳۰ کیلوگرم بذر در هکتار بود .همچنین نتایج تجزیه آماری مربوط به عملکرد و اجزاء عملکرد نشان داد که اثر تراکم کشت بر عملکرد دانه و اجزاء عملکرد گیاه عدس در شرایط دیم منطقه معنی‌دار بود .هرچند با افزایش تراکم کشت از ۳۰ به ۴۰ کیلوگرم بذر در هکتار، عملکرد دانه افزایش یافت، اما بین تراکم‌های ۳۵ و ۴۰ کیلوگرم در هکتار در سطح احتمال یک درصد تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد .لذا با توجه به نتایج تحقیق برای شرایط مشابه این تحقیق، میزان بذر ۴۰ کیلوگرم در هکتار برای کشت عدس در منطقه مناسب تشخیص داده شد و برای زارعین در شرایط مدیریتی مشابه توصیه می‌شود
4.8 m2 .So that, the plots was plowed in 6 April 2013, then, the seeds was placed at a depth of approximately 5 cm of soil by the disk. During the growing season, the generated sediment and runoff was measured by volumetric and filtration method, respectively. At the time of measuring of the sediment and runoff, some other parameters such as crop and weeds canopy cover, gravel and crop height were measured. Also, some parameters such as biological yield, grain yield, harvest index and grain weight were measured at the end of the growing season. Results showed that the canopy cover of lentil significantly affected by plant density, sampling time and their interactions (P?0.01). Plant density and sampling time showed statistically significant effects on runoff and sediment production (P?0.01), but their interactions were not significant. Results showed that among the examined factors, only crop cover significantly correlated with runoff and sediment yield. Overall plant density was more effective in sediment controlling compared to runoff control. So that 40 kg/ha treatment produced 49.38 less soil loss than 30 kg/ ha treatment, while runoff in 40 kg/ha treatment was 24.03 less than 30 kg/ ha treatment. The statistical analysis of yield and yield components showed that effect of planting density on yield and yield components of lentil in rainfed conditions of study area was significant, and with increasing plant density grain yield increased. Although there is no significant differences between 35 and 40 kg treatments. Hence, in this area for the same conditions of this study, 40 kg per hectare seeding density for rainfed lentils is recommendedAlthough drylands have an important role in food production, but due to less fertility and steepness, are associated with high soil erosion rates and runoff production-choosing the most suitable plant density to achieve the least amount of erosion and runoff, is one of the important ways to protect of the soil. This study was conducted to investigate crop yield, and temporal variation of runoff and sediment generation during growth season at three different seeding density levels (30, 35 and 40 kg of seed per hectare) for rainfed lentil in Tikmeh-Dash region of the east Azerbaijan province. For this reason Kimia cultivar, one of the culinaris species was selected for cultivation. The experiment was laid out in a randomized complete block design, with three replications using experimental plot size of 40
آقاباباپروین، مهران
عباس احمدی، استاد راهنما
علی بنده حق، استاد مشاور
صادق زاده، محمدابراهیم، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
