عنوان

تحلیل تنشهاي دیرین در ساختگاه سد شهید مدنی (شمال شهر تبریز)

پ۲۶۰۳۰

per

تحلیل تنشهاي دیرین در ساختگاه سد شهید مدنی (شمال شهر تبریز)

لیلا باقر اسکویی

علوم طبیعی

۱۴۰۰

۹۱ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

زمین شناسی (گرایش تکتونیک)

۱۴۰۰/۱۰/۲۵

محدوده مورد مطالعه در شمال¬باختری ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع است. سد شهید مدنی )ونیار( در 5 کیلومتری شمال شرقی شهر تبریز و در پایین دست روستای ونیار می¬باشد. قدیمی ترین واحد سنگی که در محدوده محور سد و اطراف رودخانه آجی چای و نواحی بالادست آن مشاهده می¬شود مربوط به کرتاسه فوقانی است. سنگهای کرتاسه فوقانی از نوع آذرین بازیک با بافت میکرولیتی به رنگ سبز تا سبز تیره است که به صورت توده¬ای و با حاشیه کاملا آلتره مشاهده می¬شود. این سنگها به شدت تکتونیزه و خرد شده هستند. عوامل فرسایش و هوازدگی تا عمق زیادی در آنها اثر نموده است سنگهای جوانتر با یک نبود چینه شناسی طولانی از کرتاسه تا نئوژن بر روی آنها قرار دارد. به منظور ارزیابی و تحلیل تنش دیرین در محدوده مورد نظر (سد شهید مدنی(ونیار))، سطوح مختلف برشی و صفحات گسلی واجد خش-خط با الگوی شیب و سمت شیب انداره¬گیری شدند. همچنین سوی لغزش و ریک لغزش نیز بر روی این سطوح تشخیص و اندازه¬گیری شدند. در مجموع 51 سطح شکستگی همراه با خش¬خط، در 8 ایستگاه برداشت شد تمامی برداشت¬های سطوح گسلی در ایستگاه¬های یاد شده بر روی واحدهای گسل خورده اولترابازیک در منطقه صورت پذیرفته است. بعد از اندازه¬گیری سطوح گسلی در ایستگاه¬های مختلف، تحلیل بر روی تمام داده¬ها انجام پذیرفت، تحلیل نهایی با استفاده از نرم افزارهای Tectonics FP و روش وارون سازی چند مرتبه¬ای MIM(Multiple Inverse Method) صورت پذیرفت با استفاده از نرم افزار یاماجی که قابلیت تفکیک فازهای تنش را دارد، داده¬های گسلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل تنش دیرین در محدوده سد شهید مدنی حاکی از آن است که سنگهای بازیک و اولترابازیک این محدوده در مسیر رودخانه آجی چای توسط سطوح گسلی دارای خش لغز دگر شکل شده¬اند. با استفاده از نرم افزار Yamaji دو فاز تنشی برای منطقه شناسایی شد. فاز الف، یک فاز امتداد لغز با مولفه فشاری و با مشخصات 1: 196/07, 2: 295/52, 3: 101/37 و شکل میدان 0.9 است. فاز ب، یک فاز کششی با مشخصات1: 065/68, 2: 216/16, 3: 309/09 و شکل میدان 0.5 است. بر اساس رابطه قطع شدگی خش¬لغزشهای مربوط به دو فاز، فاز الف جوانتر از فاز ب می¬باشد. فاز کششی ب مربوط به فازهای کششی نئوژن است که باعث توسعه حوضه رسوبی میوسن شده است.

Abstract The study area is located in northwestern Iran and in the province of East Azerbaijan. Shahid Madani Dam (Vanyar) is located 5 km northeast of Tabriz and downstream of Vanyar village. The oldest rock unit that can be seen in the area of the dam axis and around the Aji Chai River and its upstream areas is related to the Upper Cretaceous basic igneous rocks. Younger Upper Miocene rocks with horizontal layering with a long stratigraphic absence from Cretaceous to Neogene are located on them. Fault surfaces with striation and movement sense indicator are found in abundance in Upper Cretaceous igneous rocks, while Upper Miocene horizontal rocks are not faulted. In order to evaluate and analyze paleo stress in the study area Different shear surfaces and fault planes with striation in Upper Cretaceous basalt rocks were measured at 8 stations. From the total data collected, 51 faults with striation and reliable shear sense were analyzed using Tectonics FP software and Multiple Inverse Method MIM (Multiple Inverse Method). Two stress phases were identified for the area using Yamaji software. Phase A is a strike slip phase with compression component with the characteristics 1: 196/07, 2: 295/52, 3: 101/37 and the shape of the field is 0.9. Phase B is a tensile phase with the characteristics 1: 065/68, 2: 216/16, 3: 309/09 and the shape of the field is 0.5. Based on the striation interruption relationship of the two phases, phase A is younger than phase B. Both phases are related to the Neogene and pre-Upper Miocene times. In Tectonic FP software, using the Dihedral method the obtained stress directions show the strike-slip tension regime in the region in accordance with phase A obtained from Yamaji software. In the same software with the method of pressure and tension axes (PT axes) the area has been affected by the tensile stress regime compliant with tension b Yamaji software.

Analysis of paleo stresses in Shahid Madani Dam site (north of Tabriz city)

‏باقر اسکویی،‏

لیلا ‏

تهيه کننده

‏مصباحی‏،

‏زمانی قره چمنی،

فاطمه ‏

بهزاد ‏

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز