تأثیر عصارهی پنج گونهی گیاهی روی سوسک کلرادوی سیب زمینی Leptinotarsa decemlineata (Say) (Coleoptera: Chrysomelidae)
/نازی رستمی جیوان
: دانشکدهی کشاورزی
۷۴ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشتهی حشره شناسی کشاورزی
۱۳۹۲/۰۶/۲۵
تبریز
سیبصزمینی یکی از مهمصترین گیاهان زراعی در تغذیهصی انسان است و سوسک کلرادوی سیبصزمینی از مهمصترین آفات حشرهصای این گیاه میصباشد .حشرات کامل و لاروهای این آفت عمدتا از برگهاصی سیبصزمینی تغذیه کرده و ارزش کمی و کیفی محصول را پایین میصآورند .استفادهصی طولانی مدت و مکرر از آفتصکشهای شیمیایی مصنوعی برای کنترل این آفت باعث آلودگی محیط زیست، مقاوم شدن آفت به این ترکیبات و نابودی دشمنان طبیعی شده است .برخی عصارهصهای گیاهی با تجزیه پذیری و ایمنی بالای خود، میصتوانند جایگزین مناسبی در مدیریت تلفیقی این آفت باشند .در این پژوهش تأثیر عصارهصی برگهای درخت گردوL. Juglans regia ، آقطیL. Sambucus ebulus ، گندواش .Artemisia annua L، مرزهصی سهندیSatureja sahendica Bornm و مریم گلی سهندی Salvia sahendica Boiss and Buhse روی لاروهای سن ۲ سوسک کلرادوی سیبصزمینی Leptinotarsa decemlineata (Say) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد .برای این منظور گیاهان مذکور جمع-آوری و در سایه خشک شدند و عصارهصصصصی آنصها با استفاده از سوکسله و متانول گرفته شد .زیستصسنجیصها با تیمار برگهای سیبصزمینی با غلظتهای۶۲۵/۰ ،۲۵/۱ ،۵/۲ و ۵ درصد عصارهصی گیاهان مذکور انجام گرفتند .برای هر غلظت سه تکرار در نظر گرفته شد و در هر تکرار ۲۰ لارو سن دوم تا ۲۴ ساعته استفاده شد .علاوه بر تیمارهای فوق، آب مقطر به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد .مرگص و میر لاروها، ۴۸ ساعت پس از تیمار ثبت شد .سپس لاروهای زنده به روی برگهای تیمار نشدهصی سیبصزمینی منتقل شدند و ۴۸ ساعت بعد مرگص و میر آنصها ثبت و با استفاده از فرمول ابوت اصلاح شد .نتایج نشان دادند که عصارهصی سه گیاه گردو، مرزهصی سهندی و گندواش در مقایسه با گیاهان آقطی و مریم گلی سهندی در غلظتصهای مختلف، تأثیر بیشتری روی لاروهای سن ۲ سوسک کلرادو داشتند .به طوری که ۹۶ ساعت بعد از تیمار، در غلظت ۵ درصد، مرگ و میر لاروهای سوسک کلرادو در گیاهان مذکور در بالا به ترتیب به۹/۵۸ ، ۱۰۰ و ۲/۴۸ درصد رسید .بررسی اثر دور کنندگی عصارهصی مریم گلی سهندی نشان داد که عصارهصی این گیاه در تمام غلظتصهای مورد آزمایش اثر دور کنندگی معنیصداری نسبت به شاهد داشت و بعد از گذشت ۲۴ ساعت غلظت-های۲۵/۱ ، ۵/۲ و ۵ درصد عصارهصی این گیاه موجب دور شدن ۱۰۰ درصد لاروهای مورد آزمایش از برگهای تیمار شده گردید
Potato is one of the most important agricultural crops used in human nutrition. Colorado potato beetle is the most important insect pest of potatoes in many parts of the world. The adults and larvae feed on potato leaves of different ages and decrease the quality and quantity of potato crop. Frequent and prolonged use of chemicals to control pests cause environmental pollution, pest resistance to these compounds and destruction of natural enemies. Some herbal extracts which are degradable and relatively safer than most of the synthetic insecticides, can be suitable alternatives in integrated management of Colorado potato beetle. In this study, the effects of leaf extracts of Juglans regia, Sambucus ebulus, Artemisia annua, Satureja sahendica and Salvia sahendica were studied on 2nd instar larvae of Colorado potato beetle, Leptinotarsa decemlineata in laboratory. For this purpose, the plants were collected and dried in shade and Soxhlet extractions using methanol were used to do the bioassays. Potato leaves were treated with 0.625, 1.25, 2.5 and 5 concentrations of the plant extracts. Each treatment consisted of 20 up to 24 h old 2nd instar larvae and had three replicates. The leaves treated with distilled water were used as controls. The surviving larvae were transferred on untreated potato leaves 48 hours after treatment. Mortality of the larvae was recorded 48 and 96 hours after treatment. The results showed that extracts of Juglans regia, Satureja sahendica and Artemisia annua were more toxic to 2nd instar larvae of the Colorado beetle than Salvia sahendica and Sambucus ebulus. Ninety six hours after treatment, 5 concentration of J. regia, S. sahendica and A. annua caused 58.9, 100 and 48.2 mortality in Colorado potato beetle larvae, respectively. Salvia sahendica extracts showed 100 repellency after 24 hours at concentrations of 1.25, 2.5 and 5