ارزیابی مدل های EPMو MPSIAC به کمک داده های سد های رسوب گیر
/مازیار یوسفی نیاکان
دانشکده کشاورزی
۱۳۵ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشته علوم خاک، گرایش فیزیک و حفاظت خاک
۱۳۹۲/۰۶/۲۵
به علت فقدان اطلاعات مربوط به میزان فرسایش و تولید رسوب برای بسیاری از مناطق، استفاده از مدل های برآورد فرسایش خاک اجتناب ناپذیر است .مدل های EPM و MPSIAC دو مدل رایج هستند که بارها در کشور ما مورد استفاده قرار گرفته اند .اما دقت و صحت این مدل ها به طور جامع در این منطقه ارزیابی نشده است .بنابراین این تحقیق به منظور برآورد دقت و صحت این مدل ها در استان آذربایجان غربی انجام شد .به این منظور ۱۴ سد رسوب گیر انتخاب شد و میزان رسوب جمع شده در پشت این سدها اندازه گیری گردید .علاوه بر این میزان رسوب تولیدی حوضه آبخیز هر یک از سدها توسط مدل های مذکور برآورد گردید .میزان دقت و صحت مقادیر برآوردی با آماره های میانگین قدر مطلق خطا (MAE) ، میانگین خطای اریبی (MBE) ، میانگین نسبی مجذور مربعات خطا (RRMSE) ، کارآیی مدل (ME) ، و ضریب همبستگی پیر سون (r) مورد ارزیابی قرار گرفت .برای برآورد میزان اختلاف بین میانگین مقادیر رسوب اندازه گیری شده و مقادیر برآوردی از آزمون t برای نمونه های جفت شده استفاده شد .نتایج نشان دهنده این است که اختلاف معنی داری بین میانگین مقادیر اندازه گیری شده و مقادیر برآوردی توسط این دو مدل در سطح احتمال ۵ درصد وجود ندارد .میزان ضریب همبستگی بین مقادیر برآوردی مدل MPSIAC و مقادیر اندازه گیری شده، ۹۱/۰ می باشد، اما همبستگی بین مقادیر اندازه گیری شده و مقادیر برآوردی توسط مدل EPM وجود ندارد .این موضوع نشان دهنده آن است که مدل MPSIAC دارای دقت و صحت بیشتری در مقایسه با مدل EPM میباشد .آماره های MAE وMBE برای مدل MPSIAC به ترتیب برابر ۱۴/۱=MAE وMBE - ۲۵۱/۰ =است که کمتر از مقادیر این آماره ها برای مدل) EPM به ترتیب برابر ۵۴/۲ و ۴۶/۱) می باشد .نهایتا نتایج دو آماره ME و RRMSE در رابطه با میزان کارآیی مدل ها نشان داد که مدل MPSIAC با مقدار ۵۳/۰=ME و ۷۵/۰=RRMSE ، دارای قابلیت بهتری برای برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب در این منطقه می باشد
0.251) were lower than EPM model (MAE=2.54 and MBE=1.46). Finally, low RRMSE and ME criteria (0.75 and 0.53 respectively) for MPASIAC model confirm that MPSIAC model had high capability to assess soil erosion and sediment yield in this region-test was used to determine statistical differences between the means of measured and estimated values. The results showed that there was no significant difference in 5 level between the means of measured values and estimated values of two models. The correlation coefficient between the measured values and the estimated values by MPSIAC model was 0.91, but there was no correlation between the measured values and the predicted values of EPM model. These imply that MPSIAC model is more accurate than EPM model. MAE and MBE criteria for the predicted values of MPSIAC model (MAE=1.14 and MBE=- samples t-Due to the lack of recorded erosion rate information and sediment yield for many areas, using soil erosion prediction models are necessary. MPSIAC and EPM models are the two common models frequently were used in our country, but the accuracy of these models hasn't been assessed comprehensively in this area. Therefore this study was conducted to evaluate the accuracy of these models in west Azerbaijan province. For this reason 14 checkdams were selected, and accumulated sediments behind these checkdams were measured. Moreover, the amount of produced sediment from each checkdams watershed was estimated using these models. The accuracy of estimated values was interpreted by mean absolute error (MAE), mean bias error (MBE), mean error (ME), relative root mean square error (RRMSE) and Pearson Correlation Coefficient (r) criteria. The paired