۱۲۶۶۴پ
per
رشد و نمو و تولید هیپریسین در گل راعی (.(Hypericum perforatum L در واکنش به نیتروژن و شدت نور
/جاوید عمارت‌صپرداز
: دانشکده کشاورزی
۱۷۱ص
چاپی
دکتری
در رشته زراعت گرایش فیزیولوژی گیاهان زراعی
۱۳۹۲/۱۱/۲۰
تبریز
گل راعی ( .(Hypericum perforatum L به دلیل دارا بودن متابولیت‌صهای ارزشمندی مانند هیپریسین و سودوهیپریسین کاربرد وسیعی در صنایع داروسازی دارد .عوامل محیطی اثر بسزایی بر کمیت و کیفیت محصول گیاهان دارویی دارد .رشد و نمو و تولید هیپریسین در گل راعی، در یک توده بومی به همراه یک رقم اصلاح شده خارجی در بازتاب به شدت‌صهای مختلف نور و سطوح نیتروژن در شرایط گلخانه‌صای و مزرعه‌صای مورد بررسی قرار گرفت .آزمایشات به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید، که شدت نور به عنوان فاکتور اصلی، سطوح نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی و رقم به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد .تیمارهای نوری در گلخانه و مزرعه شامل سه سطح شدت نور کامل، ۷۵ و ۵۰ درصد شدت نور کامل بود و سطوح نیتروژن در آزمایش گلخانه‌صای سه سطح صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌صگرم در لیتر نیتروژن خالص در محلول هوگلند و در مزرعه سه سطح صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار بود .در هر دو آزمایش از نیترات آمونیوم به عنوان منبع نیتروژن استفاده گردید .دو رقم مورد استفاده شامل توده بومی میشو و رقم اصلاح شده توپاز بود .نتایج آزمایشات گلخانه‌صای نشان داد که وزن تر، وزن خشک، ارتفاع، تعداد روزنه-های برگی، گلند تیره برگی، میزان کلروفیل a ، میزان کلروفیل bو میزان فتوسنتز بوته‌صها با افزایش غلظت نیتروژن تا ۲۰۰ میلی‌صگرم در لیتر افزایش نشان داد .رقم اصلاح شده توپاز از نظر این صفات نسبت به رقم بومی میشو برتری داشت .تاثیر شدت‌صهای نوری بر وزن خشک بوته، تعداد شاخه‌صهای فرعی، میزان کلروفیلa ، میزان فتوسنتز و هیپریسین کل معنی‌صدار بود و بالاترین مقادیر این پارامترصها در شدت نور کامل حاصل گردید .بیشترین ارتفاع بوته و مساحت برگی در شدت نوری ۵۰درصد نور کامل به دست آمد .در آزمایشات مزرعه‌صای بالاصترین مقادیر سرعت رشد محصول(CGR) ، سرعت رشد نسبی (RGR) و بالاترین شاخص سطح برگ (LAI) در شدت نور کامل به همراه ۲۰۰ کیلو گرم در هکتار نیتروژن مشاهده گردید .سرعت رشد محصول در هر دو رقم مورد کاشت تقریبا یکسان، ولی میزان سرعت رشد نسبی در رقم اصلاح شده توپاز نسبت به توده بومی میشو، بیشتر بود .بیشترین شاخص سطح برگ به مقدار ۶۵/۲ در ۱۸۵۰ درجه- روز رشد در رقم میشو مشاهده گردید .سطح ویژه برگی، وزن تر بوته، وزن خشک بوته، ارتفاع بوته، تعداد روزنه برگی، تعداد گلند تیره برگی، قطر گلند، میزان کلروفیلa ، میزان کلروفیل b، عملکرد اسانس، میزان فتوسنتز و هیپریسین کل در تیمار کودی ۲۰۰ کیلوصگرم نیتروژن بالاتر از بقیه تیمارصها بود .مقادیر وزن خشک بوته، تعداد شاخه‌صصهای فرعی، تعداد روزنه برگی، گلند تیره برگی و میزان فتوسنتز در شدت نور کامل نسبت به بقیه تیمارصهای نوری به طور معنی‌صداری بالاتر بود .بیشترین ارتفاع بوته، مساحت برگی و سطح ویژه برگی در تیمار ۵۰ درصد شدت نور مشاهده شد .رقم بومی میشو گرچه در برخی صفات، تا حدودی با توپاز برابری کرد ولی از نظر تولید هپیپریسن که هدف اصلی زراعت این گیاه است، عملکرد پایینی داشت
1 were greater than other treatments. Plant dry weight, number of lateral branches, number of stomata and dark gland, and photosynthesis rate in full sunlight were significantly higher than other light intensities. The maximum plant height, leaf area and specific leaf area were observed in 50 of full light. Although the Mishoo landrace in some characters was comparable with Topaz, but considering the hypericin production as a main goal, the least hypericin production was seen in this cultivar-1 N fertilizer use. The growth rate of crop approximately were similar in both cultivars, but the relative growth rate in cv. Topaz was higher than the Mishoo landrace. The maximum leaf area index, 2.65 was obtained after receiving 1850 degree days in Mishoo. Specific leaf area, plant fresh and dry weights, plant height, number of leaf stomata, number of dark glands, gland diameter, chlorophyll a and b contents, essential oil yield, photosynthesis rate and total hypericin in 200 kg ha-1. Topaz was better than the local verity, Mishoo. The effect of light treatments on plant dry weight, number of lateral branches, chlorophyll a content, rate of photosynthesis and total hypericin were significant and the highest levels of these traits were obtained in full light treatment. The maximum plant height and leaf area observed in 50 of full light. In field experiment the highest crop growth rate, relative growth rate and leaf area index were obtained in full sunlight along with 200 kg ha-1. In both experiments the sources of nitrogen were from the ammonium nitrate. The greenhouse experiment results showed that fresh and dry weights, plant height, number of leaf stomata, dark glands in leaf, the content of a and b chlorophylls and the rate of photosynthesis increase with increasing the N to 200 mgL-1 N in Hoagland nutrient solution, and in field, as 0, 100 and 200 kg ha- sub plot, with three replications. The light levels in greenhouse and field were full natural light, 75 and 50 of full sunlight, and the nitrogen fertilizer levels in greenhouse experiment were 0, 100 and 200 mgL- split plot design, in which the light intensities was as main plot, nitrogen fertilizer levels as sub plot and cultivar as sub-Hypericum perforatum L. commonly known as St. Jone's wort is a potent medicinal perennial plant having important secondary metabolites such as hypericin and pesudohypericin. Now a day due to the increasing informations about the beneficial aspects of this plant, lead to increasing its production. In this experiment growth and development and hypericin production in two cultivars of St. Jone's wort plants, one commercial cultivar naming Topaz and one local variety (landrace) naming Mishoo were assessed in response to different levels of treatments at greenhouse and field conditions. The experiments were based on randomized block as split
عمارت پرداز، جاوید
شکیبا، محمدرضا، استاد راهنما
تورچی، محمود، استاد مشاور
دباغ محمدی نسب، عادل، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
