استفاده از پس پراکندگی اشعه بتا برای اندازه گیری ضخامت لایه های نازک
/شهرام آریا پور
دانشکده فیزیک
۱۱۰ص
چاپی
کارشناسی ارشد
رشته ی فیزیک، گرایش هستهای
۱۳۹۲/۱۱/۲۵
تکنیک پسصپراکندگی بتا کاربردهای زیادی در صنعت و پزشکی دارد که از آن جمله اندازهصگیری ضخامت لایهصهای نازک در کاربردهای صنعتی و شناسایی تومور را در کاربردهای پزشکی میصتوان نام برد .در مقایسه با تکنیک هایی که بر پایه استفاده از پرتوهای ایکس و آلفا میصباشند، این روش غیرمخرب، نیازی به محیط خلا برای اندازهصگیری ندارد .با یک منبع Sr۹۰ با اکتیویته۱/۰ - ci ۲۰ضخامت روکشصهای نازک طلا، آلومینیوم، قلع و نقره را که حتی اگر در حدود چند میکرون باشند میصتوان اندازه گرفت .برای اندازهصگیری ضخامت روکش، اختلاف عدد اتمی زیرلایه و روکش باید بیشتر از ۲۰ باشد .در این تحقیق هندسه آزمایش توسط کد شبیهصساز MCNP ترسیم شده و هندسه مناسب برای آزمایش پیدا میصشود .سرانجام، ضخامت چند روکش به صورت عملی اندازهصگیری گردید و دقت این تکنیک برای بازهصهای مختلفی از ضخامت روکش با تقریب مناسبی در حدود ۲۵/۱ تعیین شد
Ci activity thickness of Au, Al, Zn and Ag layers thin layers of several microns can be measured. Difference in atomic number of substrate and covering layer must be more than 20 . In this work experimental setup is introduced the to MCNP simulation code and the optimum geometry of the experiment have been found. Finally, thickness of some layers have been experimentally measured and the precision of the technique for different range of thickness with amount 1.25 have been determined 20 -ray or alpha rays, it is nondestructive and does not need to be performed in vacuum. With a 90Sr beta source of 0.1-Beta backscattering technique has many industrial and medical applications As an industrial application it provides a tool for measuring thin layers and in medical application it is used for treating tumors. Compared to the technique based on X