عنوان

آینده پژوهی تقاضای مسکن شهری در انطباق با تحولات ساختاری جمعیت (مورد مطالعه کلانشهر تبریز)

پ۲۴۸۶۵

per

آینده پژوهی تقاضای مسکن شهری در انطباق با تحولات ساختاری جمعیت (مورد مطالعه کلانشهر تبریز)

سونیا کرمی

برنامه ریزی و علوم محیطی

۱۳۹۹

۲۰۰ص.

سی دی

دکتری

جغرافیا و برنامه ‏ریزی شهری

۱۳۹۹/۰۹/۱۰

مسکن به عنوان یکی از اساسی¬ترین نیازهای انسان نقش بسیار مهمی در آرامش و امنیت روانی گروه¬های اجتماعی بازی می¬کند. در این میان بررسی و شناخت جمعیت و چگونگی ورود آنها به دوره¬ای که به مسکن مستقل نیاز پیدا می¬کنند بخش اصلی نیاز به مسکن را تشکیل می¬دهد. هدف از انجام رساله حاضر، بررسی وضعیت شاخص¬های کمی و کیفی مسکن و بررسی روند تحولات جمعیتی در کلانشهر تبریز در 40 سال گذشته، پیش¬بینی جمعیت، خانوار، مسکن و زمین مورد نیاز در افق سال 1410، آینده-پژوهی بخش مسکن و شناسایی شاخص¬های کلیدی و استراتژیک در این بخش و نهایتا تدوین محتمل¬ترین سناریوهای بخش مسکن در آینده این کلانشهر می¬باشد. روش تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع¬آوری داده از سالنامه¬های آماری، سرشماری¬های ادوار مختلف، اطلاعات مراکز بهداشت و سایر اطلاعات معتبر مراکز مرتبط به همراه تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. در تحقیق حاضر از روش نمایی برای پیش¬بینی فاکتورهای جمعیتی مانند بعد خانوار، میزان ازدواج و طلاق، مهاجرت، نسبت جنسی و امید به زندگی، از نرم¬افزار Spectrum برای پیش¬بینی جمعیت، از روش انبوهه و روش خام مبتنی بر نیاز جهت پیش¬بینی مسکن مورد نیاز، از روش سرانه مسکونی و تراکم خالص برای پیش¬بینی زمین موردنیاز، از روش تحلیل متقاطع/ ساختاری با نرم¬افزار MICMAC جهت آینده¬پژوهی و شناخت شاخص¬های کلیدی بخش مسکن و از نرم¬افزار Scenario Wizard جهت تدوین سناریوهای محتمل آینده مسکن در کلانشهر تبریز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد طی دوره 1395-1355 شاخص¬های کمی و کیفی مسکن در شهر تبریز بهبود داشته است. همینطور با فرض نرخ باروری 2.1، 1.8 و 1.5 به ترتیب شاهد افزایش جمعیت به میزان 1.741.137، 1.691.069 و 1.641.793 نفر و افزایش خانوار به ترتیب به میزان 688483، 667621 و 647089 در افق 1410 خواهیم بود. لذا با توجه به تعداد خانوار ذکر شده و تراکم 1.14 خانوار در هر واحد مسکونی به ترتیب نیاز به 636380، 618081 و 600071 واحد مسکونی خواهیم داشت. همینطور با در نظر گرفتن مساکن درحال تخریب و برای رسیدن به هدف یک مسکن برای هر خانوار به حدود 179 تا 221 هزار واحد مسکونی جدید و برای احداث این مقدار مسکن به 4262 تا 4520 هکتار زمین نیاز خواهیم داشت. لذا با توجه به افزایش تعداد جمعیت و خانوار و همینطور افزایش جمعیت سالمندان، کاهش بعد خانوار و افزایش خانوارهای تک نفره در افق 1410، لازم است واحدهای مسکونی علاوه بر افزایش در کمیت، به سمت افزایش کیفیت و کاهش متراژ یا در واقع منطقی شدن ابعاد مسکن با ساختار جمعیتی جدید پیش برود. علاوه بر این لازم است تا اراضی لازم برای ساخت واحدهای مسکونی در جهت رفع نیاز جمعیت و خانوار پیش¬بینی شده، در سال افق اندیشیده شده و زیرساخت¬های لازم برای این اراضی فراهم گردد تا از پدیده حاشیه¬نشینی و تصرف غیرقانونی اراضی جلوگیری به عمل آید. همینطور نتایج تحقیق نشان می¬دهد از میان 16 شاخص موثر بر کیفیت مسکن، با تکمیل پرسشنامه از 40 نفر از خبرگان حوزه مسکن، 5 شاخص متوسط زیربنای واحد مسکونی، مساکن با عمر کمتر از 30 سال، تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در واحد مسکونی و متوسط اتاق در واحد مسکونی به عنوان متغیرهای استراتژیک و کلیدی موثر بر کیفیت مسکن شناخته شده و نهایتا دو سناریو، به عنوان محتمل¬ترین سناریوهای بخش مسکن در کلانشهر تبریز شناسایی شدند. در سناریوی اول شاهد کاهش و در سناریوی دوم شاهد ثبات متغیرهای کلیدی خواهیم بود و فقط متغیر مساکن با عمر کمتر از 30 سال در هر دو سناریو افزایش خواهد یافت.

Abstract:Review and recognition the population and how they enter the period when they need independent housing is a major part of the need for housing. In the meantime, the study and knowledge of the population and how they enter the period in which they need independent housing is the main part of the need for housing. The purpose of this dissertation is to investigate the status of quantitative and qualitative indicators of housing and study the trend of demographic changes in the metropolis of Tabriz in the last 40 years, forecasting the population, household, housing and land required in the horizon of 1410, future research of the housing sector And identify key and strategic indicators in this sector and ultimately develop the most likely scenarios for the housing sector in the future of this metropolis. The present research method in terms of purpose is practical and in terms of nature and research method is descriptive-analytical. Statistical yearbooks, censuses of different periods and valid information of other related centers Along with completing the questionnaire have been used to collect data. In the present study, the exponential method for predicting demographic factors such as household size, marriage and divorce rate, migration, sex ratio and life expectancy, the Spectrum software for population forecasting, the mass method and the raw method based on need to predict the required housing, from the method of housing per capita and net density to predict the required land, from the method of cross-structural analysis with MICMAC software for future research and recognition of key indicators of the housing sector and from the Scenario Wizard software has been used to develop housing future possible scenarios in Tabriz metropolis. The results show that during the period 1355-1395, the quantitative and qualitative indicators of housing in Tabriz have improved. As well as results show that assuming fertility of 2.1, 1.8 and 1.5 we will see respectively 688482, 667620 and 647088 households on the horizon of 1410. Therefore, according to the number of households mentioned and the density of 1.14 households in each residential unit, we will need 636380, 618081 and 600071 residential units, respectively. Also, considering the houses being demolished and to achieve the goal one housing for each household we will need about 179 to 221 thousand new housing units and we will need 4262 to 4520 hectares of land to build this amount of housing. Therefore, due to the increase in the number of population and households, as well as the increase in the elderly population, the decrease in the household dimension and the increase in single-person households on the horizon of 1410, it is necessary to increase quality Housing with a new population structure in addition to increasing quantity. Also it is necessary to think about the necessary lands for the construction of residential units to meet the needs of the predicted population and households in the horizon and provide the necessary infrastructure for these lands to prevent the phenomenon of marginalization and illegal occupation of lands. Also research results show among the 16 indicators affecting the quality of housing, by completing a questionnaire from 40 housing experts, 5 indicators of the average infrastructure of the residential unit, housing with a lifespan of less than 30 years, household density in the residential unit, person density in the residential unit and the average room in the residential unit known as strategic and key variables on the quality of housing and finally two scenarios were identified as the most likely scenarios in the housing sector in the metropolis of Tabriz. In the first scenario we see a decrease and in the second scenario we see the stability of key variables and only the variable of housing with a lifespan of less than 30 years increase in both scenarios.

Future study of urban housing demand in adaptation with the structural changes of the population (Case study of Tabriz metropolis)

‏کرمی،

‏‏سونیا

تهيه کننده

‏قربانی،

روستایی،

‏علیزاده،

‏رسول

‏شهریور

‏هوشمند

استاد راهنما

استاد مشاور

استاد مشاور

‏ تبریز