عنوان کاربرد سیستم های فائو و فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی تناسب اراضی برای برخی از محصولات زراعی (مطالعه موردی :منطقه خواجه)
/فرزانه فرج زاده
: دانشکده کشاورزی
۱۳۱ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشتهی علوم خاک گرایش پیدایش، رده بندی و ارزیابی خاک
۱۳۹۲/۰۶/۲۵
تبریز
یکی از بهترین سیاستصهای کشاورزی در کشورهای در حال توسعه در راستای امنیت غذایی، ارزیابی زمینصهای زراعی و پتانسیل کشاورزی برای حمایت از کاربری فعلی و آتی کشاورزی است .فائو برای ارزیابی تناسب اراضی از منطق دو ارزشی Boolean استفاده میصکند که این منطق توسط تعدادی از محققان ارزیابی اراضی مورد نقد قرار گرفته است .این روش نظرات کارشناسی و مقایسات دودویی معیارها را در نظر نگرفته و باعث از دست رفتن قسمتی از اطلاعات و کمصبرآوردی کلاسصهای تناسب اراضی میصگردد .در این تحقیق، دو روش پارامتریک و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای ارزیابی تناسب اراضی منطقه خواجه واقع در استان آذربایجان-شرقی برای محصولات جو، چغندر، لوبیا و نخود مورد استفاده قرار گرفت .از نرمصافزار Expert Choice۱۱ برای ارزیابی تناسب اراضی با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید .رژیمصهای رطوبتی و حرارتی خاک بهصترتیب اردیک ضعیف و مزیک بوده و بر اساس کلید ردهصبندی آمریکایی خاکصها در رده انتیصسولصها و اریدیصسولصها قرار گرفتند .نتایج نشان داد که شوری و تجمع گچ مهمترین عاملصهای محدود کننده رشد محصولات انتخابی بوده و با وجود اقلیم مناسب برای رشد این محصولات باعث کاهش شاخص اراضی و میزان تولید شده است .این نتایج مؤید همبستگی بین شاخصصهای اراضی و عملکرد مشاهده شده در سطح منطقه، با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای محصولات جو، چغندرقند، لوبیا و نخود به-ترتیب۹۳/۰،۷۲/۰ ،۶۵/۰ و ۶۵/۰ بیشتر از روش پارامتریک۹۳/۰ ،۷۱/۰ ،۶۶/۰ و ۰۶/۰ میصباشد .ضریب تبیین کم بین عملکرد مشاهده شده و برآورد شده برای محصولات انتخابی بهصجزء جو، نشانصدهنده ضرورت واسنجی نیازهای اقلیمی، زمینصنما و خاک پیشنهادی سایس برای منطقه است .همچنین نقشه تناسب تهیه شده با روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بر اساس فاکتورهای اقلیمی، زمینصنما و خاک، ویژگیصهای اقتصادی و زیست محیطی میصتواند، از جامعیت بیشتری برخوردار صباشد
One of the top agricultural policies in developing countries for food security is the evaluation of arable land and agricultural potential to support current and future agricultural uses. FAO framework for land suitability evaluation uses a Boolean mapping approach which has been criticized by number of authors. This methods ignore the researcher opinions and Binary comparisons, landscape variation and uncertainties in measurement. In this research, the parametric Square Root Method via an Analytical hierarchy process were used to evaluate the suitability of barley, sugerbeat, bean and pea in Khajeh region, located in East Azerbaijan province. The land suitability evaluation carried out by Expert Choice analytical software in AHP. The soil moisture and temperature regims were Aridic border to Xeric (week aridic) and mesic respectively and soils were classified in Entisols and Aridisols, based on Keys to Soil Taxonomy. The results showed that salinity and gypsum accumulation are the important limiting criteria for selected crops growth, despite suitable climate and cause reduction of land index and yield.This results confirm, calculated determination coefficients between land index and observed production with AHP method of 0.93, 0.72, 0.65, 0.65 more than Parametric method of 0.93, 0.71, 0.66, 0.06, respectively for barley, sugerbeat, bean and pea. Low calculated correlation coefficient between observed productions and estimated one for selected crops except barley revealed that, there is a need for calibration of Sys proposed requirements of climate, landscape and soil in this region. Also provided land suitability maps with AHP method based on climate, landscape, soil, economic and environmental factors can be complete method