عنوان

ارزیابی سهم تابش خورشیدی در تخمین تبخیر- تعرق مرجع روزانه

پ۲۶۱۳۰

per

ارزیابی سهم تابش خورشیدی در تخمین تبخیر- تعرق مرجع روزانه

زهرا طهماسبی گونی کنده

کشاورزی

۱۳۹۸

۱۱۸ص.

سی دی

کارشناسی ارشد

علوم و مهندسی آب – گرایش آبیاری و زهکشی

۱۳۹۸/۱۱/۲۰

تبخیر- تعرق (〖ET〗_O)یکی از مؤلفه‌های مهم سیکل هیدرولوژی برای مدیریت بهینه منابع آب است. و جزء پدیده‌های هیدرولوژیکی است که تابع عوامل مختلف نظیر دمای هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و تابش خورشیدی می‌باشد. برآورد دقیق تبخیر - تعرق در تامین نیاز آبی گیاهان، برنامه‌ریزی آبیاری و مطالعه بیلان آب مخازن ضرورت دارد و لذا نیاز به تعیین دقیق مقدار تبخیر - تعرق از یک سو و نبود داده‌های مناسب هواشناسی از سوی دیگر لزوم انتخاب روش و یا مدلی مناسب را برای برآورد تبخیر- تعرق ضروری می‌نماید. پژوهش حاضر جهت مقایسه روش‌های برآورد تبخیر – تعرق گیاه مرجع در بین روش‌های بر مبنای تابش خورشیدی با مدل فائو- پنمن- مانتیث برای پنج استان مختلف کشور و تعیین بهترین مدل برای هر ایستگاه سینوپتیک و هر استان انجام گرفت. معادلات مورد استفاده عبارتند از: پریستلی – تیلور (PT)، تورک (T)، ایرماک (I)، مکینک (M)، دورنبوس- پرویت (DP)، جنسن – هیز (JH) و جونز- ریتچی (JR) و معادله مبتنی بر دما هارگریوز- سامانی (HS). آمار و اطلاعات هواشناسی ۲۴ ایستگاه سینوپتیک در سراسر کشور به صورت روزانه به مدت ۱۸ سال (۲۰۱۸-۲۰۰۰) از سازمان هواشناسی کل کشور تهیه گردید. برای مقایسه دقت مدل‌ها و مقایسه نسبی نتایج از آزمون‌های آماری RMSE ، R^2، CRM، NSE و SI استفاده شد. پس از ارزیابی روش‌های مختلف محاسبه تبخیر – تعرق گیاه مرجع در تمامی استان‌های مورد مطالعه روش‌های دورنبوس – پرویت، جنسن – هیز و پریستلی- تیلور با کم‌ترین مقدار RMSE و SI و بیش‌ترین مقدار برای R^2 و NSE بالاترین دقت را داشته‌اند. در بخش دیگری از تحقیق بعد از واسنجی مدل‌های مورد استفاده در هر استان روش جونز – ریتچی با داشتن کم‌ترین مقدار SI=۰/۲۶ در استان گلستان بهترین مدل برآورد تبخیر- تعرق را در بین استان‌های مورد مطالعه در این مرحله از پژوهش می‌باشد.

ABSTRACTEvapotranspiration (〖ET〗_O) is an important component of the hydrology cycle for the optimal management of water resources. In general hydrological phenomena such as evapotranspiration are dependent to various factors such as air temperature, relative humidity, wind speed and solar radiation. Accurate estimation of evapotranspiration is necessary to meet the water needs of plants, irrigation planning and water balance study of the reservoirs. Therefore, it is necessary to determine the exact evapotranspiration on the one hand due to the laclc of suitable meteorological data it is necessary to determine exact evapotranspiration rate in order to supply water needs of plants study of water is essential. The present study was conducted to compare the reference evapotranspiration methods among solar radiation based methods with the FAO-Penman-Monteith model for five different provinces of the country and to determine the best model for each station and each province. The equations used are: Priestley-Taylor (PT), Turc (T), Irmak (I), Makkink (M), Dornbus-Pruitt (DP), Jensen-Haies (JH) and Jones-Ritchie (JR) and the equation Temperature-based Hargreaves-Samani (HS). Meteorological statistics and data from the Synoptic stations across the country were provided daily by the National Meteorological Organization for 18 years (2000-2018) daily. RMSE, R^2, CRM, NSE and SI statistical tests were used to compare the accuracy of the models and to compare the results. After evaluating different methods of calculating reference evapotranspiration in all the studied provinces, Dornbus-Pruitt, Jensen-Hayes and Pristeley-Taylor methods with the lowest value of RMSE and SI and the highest value for R^2 and NSE had the highest accuracy. In another part of the research, after calibration of the models used in each province, the Jones-Ritchey method with the least SI = 0.26 in Golestan province performs the best model of estimation of evapotranspiration such as the studied provinces at this stage of the study.

Evaluation of Solar Radiation Contribution in Estimating Daily Reference Evapotranspiration

‏طهماسبی گونی کنده،

‏ زهرا

تهيه کننده

شیری،

‏دربندی، ‏

کشاورزی،

‏ جلال

‏صابره

‏ علی

استاد راهنما

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز