پ۲۶۳۲۰
per
اثر تنظيم كننده هاي رشد گياهي بر اندام زایی درون شیشه ای سويا (Glycine max L.)
صديقه ملك زاد نوروزی
کشاورزی
۱۳۹۸
۶۶ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
بیوتکنولوژی کشاورزی
۱۳۹۸/۱۱/۱۹
سویا (Glycine max L.) یکی از مهم¬ترین محصولات کشاورزی و منبعي غنی جهت تولید روغن و پروتئین در جهان محسوب مي¬شود. بيوتكنولوژي گياهي می¬تواند در کنار روش¬های کلاسیک اصلاح نباتات، سرعت اصلاح گیاهان را بهبود ببخشد. در این راستا، دستیابی به یک روش کشت بافت تکرارپذیر و شناسایی ژنوتیپ¬ پاسخ دهنده به کشت بافت اولین قدم در مهندسی ژنتیک گیاهان محسوب می¬شود. بنابراین در پژوهش حاضر، اثر برخي عوامل مؤثر در اندام¬زايي سویا از قبیل ژنوتیپ، نوع ريزنمونه، ترکیب تنظیم کننده¬های رشدي و نوع ماده ژله کننده مورد بررسی قرار گرفت. بدين منظور ريزنمونه¬هاي مختلف (كوتيلدون و هيپوكوتيل) و ترکیبی از غلظت¬هاي مختلف تنظيم كننده¬هاي رشد گياهي BAP (صفر، 5/0 و 1 ميلي¬گرم در ليتر) و NAA (صفر، 1/0 و 5/0 ميلي¬گرم در ليتر) برای بررسی اندام زایی دو رقم رايج سويا (گرگان و ساري) استفاده شد. اين آزمايش¬ در قالب فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي با چهار تكرار اجرا شد. در ادامه اثر نوع ماده ژله کننده آگار (7 گرم در ليتر) و ژل¬ریت (2 گرم در ليتر) نیز برای اندام زایی مطالعه شدند. براي ريشه¬زايي شاخه¬هاي توليد شده از سطوح مختلف تنظيم¬كننده¬ رشدي NAA (صفر، 1/0، 5/0 و 1 میلی¬گرم در لیتر) استفاده شد. پس از چهار ماه صفات درصد اندام زایی، تعداد شاخساره توليد شده، تعداد ريشه و طول ريشه مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس داده¬ها نشان داد بین ژنوتیپ¬ها، تیمار های هورمونی و ریزنمونه¬ها از نظر صفات مورد ارزیابی اختلاف معنی¬داری وجود دارد، اثر متقابل آنها نیز معنی دار بود. بيشترين درصد شاخه¬زایی و تعداد شاخساره توليد شده در ريزنمونه كوتيلدون ، ترکیب هورمونی 1 میلی گرم در لیتر BAP به همراه 1/0 میلی گرم NAA و در ژنوتیپ گرگان مشاهده شد. همچنين این مطالعه نشان داد که ماده ژله كننده آگار (7 گرم در ليتر) اثر بهتری نسبت به ژل¬ريت (2 ميلي¬گرم در ليتر) در شاخه¬زایی سويا دارد. بيشترين تعداد و طول ريشه هم در غلظت 1 ميلي گرم در ليتر NAA مشاهده گرديد.
Abstract:Soybean is one of the most important sources of oil and protein around the world. Classical breeding programs for soybean are limited because of its self-pollination ability. Use of plant biotechnology besides conventional plant breeding has increased scientists hope to overcome agronomical and qualitative problems of soybean. Obtaining of a repeatable and reliable tissue culture protocol is the first step in transformation programs. In this study, effect of some important factors, including genotype (Gogan and Sari), type of explant (cotyledon and hypocotyl) and various combinations of plant growth regulators BAP (0.0, 0.5 and 1.0 mg/l) and NAA (0.0, 0.1 and 0.5 mg/l) and type of explant gelling agents (agar and gelrite) on organogenesis of soybean were studied. This experiment was conducted in factorial based on a completely randomized design (CRD) with four replications and six explants in each replicate. In the following, for rooting of regenerated shoots was used the different concentrations of NAA (0.0, 0.1, 0.5 and 1 mg/l). After 6 weeks, the percentage of organogenesis, number of regenerated shoots per explant, number of root and length of root were evaluated for all replicate in all treatments. The mean of statistical data was compared using Duncan’s multiple range tests. SAS 9.3.1 software was used and the difference was considered significant at 1% probability level. The results of the analysis of variances showed significant differences for organogenesis in all experiments. The highest percentage of organogenesis and number of Induced shoots per explant were obtained from cotyledon explants of Gorgan genotype in the MS medium supplemented with 1.0 mg/l BAP along with 0.1 mg/l NAA. Also, agar (7 g/l) was determined as the best gelling agent for organogenesis of soybean. The highest number and length of root were produced in MS medium supplemented with 1 mg/l NAA.
Effect of plant growth regulators on the in¬¬ vitro organogenesis of soybean (Glycine max L.)
ملك زاد نوروزی،
صديقه
تهيه کننده
اهري زاد،
دورانی،
سعيد
ابراهیم
استاد راهنما
استاد مشاور
تبریز
