بررسی تنوع کارکردی علف های هرز حاشیه و داخل مزارع گندم آبی شهرستان تبریز
/برهان قیسوندی
: دانشکده کشاورزی
۱۲۱ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشته شناسایی و مبارزه با علف های هرز
۱۳۹۲/۰۶/۲۰
تبریز
به منظور شناسایی و تعیین شاخصصهای جمعیتی مزارع گندم آبی شهرستان تبریز از ۸۴ مزرعه در شهرستان تبریز در سالصهای۱۳۹۲ - ۱۳۹۱نمونهصبرداری صورت گرفت .در هر مزرعه طول، عرض و ارتفاع از سطح دریا باGPS اندازهصگیری و ثبت شد .در فلور علفصهرز شهرستان تبریز در مجموع ۱۲۷ گونه متعلق به ۲۵ خانواده گیاهی از حاشیه و داخل مزارع شناسایی شد .روش نمونهصبرداری با استفاده از کودرات ۵/۰ در ۵/۰ به صورت سیستماتیک (W) بود .در حاشیه هر مزرعه ۱۶ کادر و در داخل هر مزرعه ۲۰ کادر به صورت تصادفی پرتاب شد و در مجموع از ۱۴ روستا نمونه-بردای صورت گرفت .از شاخص اهمیت خانوادگی (FDI) برای مقایسه ترکیب گونهصای علفصهای هرز مزارع گندم استفاده شد .مهمترین خانواده گیاهی که در حاشیه مزارع در۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ وجود داشت، Asteraceae با شاخص (FDI) ۳۶/۱۴۳ و ۲۸/۱۰۳ بود .مهمترین خانوادهصهای گیاهی که در داخل مزارع در سال های ۱۳۹۱و۱۳۹۲ وجود داشت Poaceae و Asteraceae با شاخص (FDI) ۵۰/۶۸ و ۰۱/۱۲۵ بود .علف-های هرز مزارع گندم آبی شهرستان تبریز در سه گروه، علفصهای هرز خفه کننده(SW) ، علفصهای هرز زیر تاج پوش گیاه زراعی (UW) و علفصهای هرز بالا رونده، ریزوم و استولن دار (CW) طبقهصبندی شدند .در حاشیه مزارع به ترتیب علفصهای هرز(SW) ، (UW) و (CW) با۳۷/۴۵ ، ۶۵/۳۸ و ۹۶/ ۱۵ درصد، جامعه علفصهرزی حاشیه مزارع گندم آبی شهرستان تبریز را تشکیل دادند .در داخل مزارع نیز علفصهای هرز(SW) ، (UW) و (CW) با ۵۳/۴۹ ، ۳۸/۳۷ و۰۸/۱۳ ، درصد جامعه علفصهرزی داخل مزارع گندم آبی شهرستان تبریز را تشکیل دادند .درطی سالصهای۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ در حاشیه و داخل مزارع از نظر فرم زندگی و نوع گیاه به ترتیب، غالبیت با علفصهای هرز یکصساله و دوصلپه بود .در سال۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ در حاشیه و داخل مزارع به ترتیب سه علفصهرز تلخه، پیچک صحرایی و ازمک بیشترین غالبیت گونهصای (DI) را در مزارع داشتند .از لحاظ غالبیت نسبی (RD) در حاشیه مزارع در سال های۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به ترتیب پیچک صحرایی و تلخه و در داخل مزارع در سال ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ تلخه بیشترین غالبیت نسبی را داشت .با انجام آزمون t مشخص شد که از لحاظ تنوع گونهصای، روستای باسمنج بیشترین تفاوت را در سال۱۳۹۱و ۱۳۹۲ با سایر روستاها دارد .در بررسی علفصهای هرز حاشیه مزارع با داخل مزارع هر روستا، تنها در روستاهای الوارسفلی و باسمنج از لحاظ آماری تفاوت معنیصداری بین علفصهای هرزحاشیه با داخل هر مزرعه مشاهده شد
In order to identify and determine population indexs of irrigated wheat fields of Tabriz county, we sampled 84 fields in Tabriz from 1391 to 1392. In every fields, longitude, latitude and altitiud recorded. In the flor weed of Tabriz county, A total of 127 species from 25 plant family within inside and outside of fields identified. Methods of sampling were used with quadrate (0.50.5) was systematic. In outsid of every fields 16 qudrate and inside of every fields 20 quadrate has been threw randomly and a total of 14 villages has been sampled. The importance of each family values index (FDI) has been compared by calculation an index (FDI) to establish the relative contribution of each family to weed species composition in wheat field. The most common family representing weed at outsid of fields in 1391 to 1392 was Asteraceae with index (FDI) OF 134.36 and 103.28 respectively. The most common plant family inside of fildes in 1391 and 1392 was Poaceae and Asteraceae respectively with indexes of 68.5 and 125.01. All the weed species of these crop have been categorizeol as surpassing weeds (SW) wich are equal or taller than the actual crop, underneath weeds (UW), are smaller than the actual crop and climbing weeds (CW) which in cludes climbing, twining, trailing and stoloniferous tayp of plant species. In the outside of fields, the (SW) have constituted 45.37 , the (UW) have constituted 38.65 and the (CW) have constituted 15.96 of species weeds of outside fields irrigated wheat of Tabriz county. In the inside of fields, the (SW) have constituted 49.53 , the (UW) have constituted 37.38 and the (CW) have constituted 13.08 of species weeds of inside fields irrigated wheat of Tabriz county. From 1391 to 1392 in the outside and inside fildes, weeds, in the point of life form and taype of plant, dominance was with anuual weeds and dicotyledon. In 1391 and 1392, in outside and inside of fields, ther weeds (Acroptilon repens L.), (Convolvulus arvensis L.) and (Cardaria draba L.) have the most dominance species. At point of relative dominance, in the out sid of fields from 1391 (Convolvulus arvensis L.) and (Acroptilon repens L.) have been dominat resptively. In the inside fields from 1391 in 1392, (Acroptilon repens L.) has the most relative dominance. With doing T test it has been observead that the basmang village has the most difference between the 1391 and 1392 in the outside and inside of fields in the point diversity species with other villages. Survey show, weed outside fields with inside fields of every village, only Alvarsofla, Basmang show significant difference between outsid and insid fields