P) بود .اثر دما و مدت زمان نگهداری بر میزان ماده خشک، چربی، خاکستر و پروتین معنیصدار (۰۵/۰
P) برpH ، اسیدیته، ماده خشک، چربی، سینرزیس و لیپولیز و همچنین شمارش باکتریصهای آغازگر و مخمر بود .استفاده از کیتوزان موجب افزایش pH وکاهش میزان اسیدیته، لیپولیز و سینرزیس بخصوص در نمونهصهای نگهداری شده در یخچال گردید با افزایش غلظت کیتوزان قوام نمونهصها افزایش یافت، قوام نمونهصها در دمای نگهداری یخچال بیشتر از دمای نگهداری اتاق بود .استفاده از کیتوزان موجب کاهش شمارش باکتریصهای آغازگر و مخمر شد .شمارش کپک و کلیفرم و اشرشیاکلی در همه نمونه ها صفر بود .نمونهصهای ماست حاوی ۶/۰ درصد کیتوزان بیشترین امتیاز را از نظر قوام و طعم ترشی به خود اختصاص دادند، درحالیصکه نمونهصهای حاوی ۱/۰ درصد کیتوزان از نظر نداشتن طعمصهای حیوانی و خارجی و دارا بودن طعم ماست بیشترین امتیاز حسی را به خود اختصاص دادند .نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که نمونهصهای ماست حاوی ۱/۰ یا ۳/۰ درصد کیتوزان با در نظر گرفتن ویژگی-های فیزیکی- شیمیایی،بافتی، میکروبی و حسی، بهترین کیفیت را داشتند