عنوان

تعیین شکل‌صهای معدنی و آلی فسفر و روابط آنها با جذب فسفر و رشد ذرت در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

‭۱۰۶۱۳پ‬

per

تعیین شکل‌صهای معدنی و آلی فسفر و روابط آنها با جذب فسفر و رشد ذرت در برخی خاک‌های آهکی استان آذربایجان شرقی

/نسیم حیدری

: دانشکده کشاورزی

‮‭۱۰۵‬ص‬

چاپی

کارشناسی ارشد

رشته علوم خاک- گرایش شیمی و حاصلخیزی خاک

‮‭۱۳۹۱/۰۶/۱۹‬

تبریز

فسفر دومین عنصر غذایی محدود کننده برای تولید محصول در خاک‌صهاست .شناخت شکل‌صهای فسفر و تعیین مقدار هریک از آن‌صها می‌صتواند ضمن کمک به شناخت فرآیند تکامل خاک و درک فرآیندهای ژنتیکی آن، در ارزیابی حاصلخیزی خاک نیز به کار رود .برای تعیین شکل‌صهای معدنی و آلی فسفر، بررسی تأثیر ویژگی‌صهای خاک بر شکل‌صهای فسفر و روابط شکل‌صهای فسفر با جذب فسفر و رشد ذرت در برخی از خاک‌صهای آهکی استان آذربایجان شرقی، ‮‭۲۰‬ نمونه مرکب خاک زراعی از عمق‮‭۳۰‬ - ‮‭۰‬سانتی‌صمتری انتخاب شدند .شکل‌صهای معدنی و آلی فسفر به ترتیب با روش-های عصاره‌صگیری متوالی جیانگ و گو ‮‭(۱۹۸۹)‬ و ژانگ و کوار ‮‭(۲۰۰۰)‬ در خاک‌صها تعیین و سپس رابطه این شکل‌صها با یکدیگر و با ویژگی‌صهای خاک و صفات رشد گیاه ذرت مطالعه گردید .میزان فسفر کل در خاک‌صهای مورد بررسی بین‮‭۵۳۴ - ۱۰۶۱‬با میانگین ‮‭۳/۷۷۱‬ میلی‌صگرم بر کیلوگرم بود .غلظت شکل‌صهای معدنی فسفر به ترتیب آپاتایت‮‭P) > - (Ca۱۰‬اکتاکلسیم فسفات‮‭P) > - (Ca۸‬فسفات آلومینیوم‮‭P) > - (Al‬فسفات آهن‮‭P) > - (Fe‬دی‌صکلسیم فسفات‮‭P) - (Ca۲‬بود .غلظت شکل‌صهای آلی فسفر نیز به ترتیب فسفر آلی نسبتا ناپایدار < ‮‭(MLOP)‬ فسفر آلی ناپایدار < ‮‭(LOP)‬ فسفر آلی پایدار ‮‭(NLOP)‬ بود .نتایج نشان داد که کربنات کلسیم معادل با اکتاکلسیم فسفات و فسفات آهن،‮‭pH‬ با اکتاکلسیم فسفات و فسفات آهن و فسفر قابل جذب و درصد کربن آلی با فسفر آلی نسبتا ناپایدار و پایدار همبستگی‌صهای معنی-داری داشتند .مجموع فسفات‌صهای کلسیم و فسفر آلی کل رابطه معنی‌صداری با کربن آلی خاک داشتند .همچنین همبستگی مجموع فسفات‌صهای کلسیم و فسفر معدنی کل با کربنات کلسیم معادل معنی‌صدار بود .از میان شکل‌صهای معدنی و آلی فسفر شکل‌صهای‮‭P- Ca۲‬،‮‭P- Ca۸‬،‮‭Fe‬- ‮‭P‬،‮‭P- Al‬، ‮‭LOP‬ و ‮‭MLOP‬ رابطه مثبت و معنی‌صداری با فسفر قابل جذب داشتند که در بین آن‌صها‮‭Ca۲‬ - ‮‭P‬بالاترین ضریب همبستگی را داشت .همچنین بین شکل‌صهای مختلف فسفر همبستگی-های معنی‌صداری بدست آمد که بیانگر یک رابطه پویا بین آن‌صها و تبدیل این شکل‌صها به یکدیگر در خاک بود .شکل-های‮‭Ca۲‬- ‮‭P‬،‮‭Fe‬ - ‮‭P‬و فسفر قابل جذب رابطه معنی‌صداری با ماده خشک، غلظت فسفر و جذب فسفر بخش هوایی ذرت داشتند .مطالعات همبستگی نشان داد که شکل‮‭P- Ca۲‬رابطه قوی و معنی‌صداری با تمام پارامترهای رشد بخش هوایی گیاه ذرت) ماده خشک، غلظت فسفر و جذب فسفر بخش هوایی (داشت و در تمام معادلات رگرسیونی وارد شد که این نشان می‌صدهد احتمالا‮‭Ca۲‬ - ‮‭P‬منبع فسفر قابل جذب گیاه ذرت در خاصک‌صهای مورد مطالعه در شرایط آزمایش بود .در بخش ریشه،‮‭Ca۱۰‬ - ‮‭P‬رابطه معنی‌صداری با ماده خشک و جذب فسفر ریشه نشان داد

P had a relationship with root phosphorus uptake and root dry matter-P is probably the source of available phosphorus for corn plant in soils studied in laboratory conditions. In root, Ca10-P had a strong and significant relationship with all the growth parameters of corn (dry matter, phosphorus concentration and shoot phosphorus uptake) and was present in all regression equations, This shows that Ca2-P had a significant relationship with dry matter, phosphorus concentration and shoot phosphorus uptake of corn. Correlation studies showed that the Ca2-P and Olsen-P, Fe-P. A significant correlation was also observed between the phosphorus forms themselves, which is presumably a reflection of the existence of a dynamic relation between the chemical forms of eelement in soil. Ca2-P, and among all of them the highest correlation coefficient was one of Ca2-P, LOP and MLOP had positive and significant relationship with the Olsen-P, Al-P, Fe-P, Ca8-P). Organic phosphorus concentration was as follows: Moderately (MLOP) > Labile organic phosphorus (LOP) > Non Labile organic phosphorus (NLOP). Simple correlation coefficients showed that calcium carbonate equivalent with octacalcium phosphate and iron phosphate, pH with octacalcium phosphate, iron phosphate and available phosphorus and organic carbon with moderately labile and non labile phosphorus had significant correlations. Total calcium phosphate and total organic phosphorus with organic carbon had a significant relation. Total calcium phosphate and total inorganic phosphorus, also showed significant correlations to the calcium carbonate equivalent. Ca2-P) > dicalcium phosphate (Ca2-P) > iron phosphate (Fe-P) > aluminum phosphate (Al-P) > Octacalcium phosphate (Ca8-1. Inorganic phosphorus concentration was as follows: Apatite (Ca10-1, with an average amount of 771.3 mg kg-The phosphorus is second limiting nutrient in soils for crop production.Information about different forms of phosphorus and determinating the amount of each one of them is important for the evaluation of soil genetic processes, phosphorus status in soil and also understanding of soil fertility and chemistry. To obtain such information, amounts and distribution of phosphorus in different inorganic and organic fraction of 20 soil composite sample of east Azerbaijan province were determined by sequential extraction procedures introducted by Jiang and Gu (1989) and Zhang and Kovar (2000), respectively, and the relationship of these types with each other and wity soil properties and growth traits of corn plant was also investigated. Total phosphorus of soils ranged from 534 to 1061 mg kg

حیدری، نسیم

ریحانی‌تبار، عادل، استاد راهنما

نجفی، نصرت‌اله، استاد راهنما

اوستان، شاهین، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی