بررسی تاثیر بارش های پاییزه و بهاره و تعداد روزهای یخبندان بهاره بر عملکرد گندم دیم در استان آذربایجان شرقی
/علی ملکی
تبریز :دانشگاه تبریز ،دانشکده ی جغرافیا
چاپی
کارشناسی ارشد
جغرافیای طبیعی
۱۳۹۱/۱۱/۱۵
تبریز :دانشگاه تبریز ،دانشکده ی جغرافیا
شناخت آب و هوا و بررسی تاثیر عوامل آب و هوایی بر عملکرد گیاهان زراعی از مهمترین عوامل موثر در تولید آن ها محسوب می شود .با بررسی های آب و هواشناسی کشاورزی و شناخت دقیق روابط بین آب و هوا و گیاهان زراعی می توان به مقادیر تولیدات بهینه نزدیکتر شد .نظر به اهمیت عوامل آب و هوایی در تولیدات دیم و نیز با توجه به نقش دیم زارها در تولید حدود نیمی از تولید گندم کشور و همچنین به علت توانائی های بالقوه دیم زارهای استان آذربایحان شرقی، در این پژوهش ارتباط بین تعدادی از متغیرهای آب و هوایی به عنوان متغیرهای مستقل و افزایش یا کاهش عملکرد گندم دیم به عنوان متغیر وابسته با استفاده از معادله ی رگرسیونی چند متغیره در محدوده ی این استان بررسی شد .متغیرهای آب و هوایی شامل میزان بارش های پاییزه و بهاره، تعداد روزهای یخبندان بهاری، اولین بارش پاییزه وتعداد روزهای بارانی بالای یک میلی متر دوره ی مرطوب سال می باشند .طبق شواهد موجود، ارتباط مستقیمی میان عملکرد گندم دیم و بعضی متغیرهای آب و هوایی از جمله میزان بارش های پاییزه و بهاره و نیز تعداد روزهای بارانی دوره ی مرطوب سال برقرار است، در صورتیکه ارتباط بین دیگر متغیرها مانند تعداد روزهای یخبندان بهاری و تاخیر در اولین بارش پاییزه، بصورت معکوس می باشد .همچنین با توجه به شاخصSquared - Rدر معادلات رگرسیونی مذکور، مشخص شد که فقط بخشی از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیرهای مستقل مورد استفاده در مدل رگرسیونی قابل توضیح بوده و بخش دیگری از تغییرات عملکرد گندم دیم به متغیرهای دیگری وابسته می باشد.
Recognizing climate and the study of climatological needs of cultivating plants is one of the most effective factors in production. Through investigating agricultural aerology, it is possible to identify climatologic potential possibilities in different areas and to obtain the best arised results. Based on the importance that some climatological factors have had on rainfed production and also through noting the role of dry fields in production of about half of the wheat of the country, and also based on the potential powers of dry fields of East Azerbaijan ;this study tries to investigate the relationship of some climatological parameters as independent variables and the decrease or increase of rainfed wheat as dependent variable through manipulating a regrassion equation in the area of East Azerbaijan. Climatological parameters consist of Autumn and Spring precipitation levels, number of spring frost days, the first Autumn precipitation, and the days of more than one mm over a wet period of the year. Based on available observations. there is a direct relationship between the performance of rainfed wheat with some climatological variables such as Autumn and spring precipitation and the number of rainy days during a wet period of the year. But the relationship between other factors such as the number of frost spring days and the delay of the first Autumn precipitation, is reversed. Also, considering the R-squared indicator in mentioned regressional equations, it became obvious that only some part of changes in dependent variable is described by manipulated independent variables in regrassion model; and the other parts of changes in rainfed wheat performance depends on other factors