تحلیل پالئوژئومورفولوژی منطقه سیمره و ارتباط آن با توسعه مدنیت
صمد عظیمی راد
برنامه ریزی و علوم محیطی گروه ژئومورفولوژی
۱۳۹۶
۱۸۱ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
ژئومورفولوژی
۱۳۹۶/۱۱/۳۰
لغزش سیمره به عنوان بزرگترین لغزش دنیا، در زاگرس چینخورده جنوب غرب ایران در اواخر کواترنر رخ داده است. مهمترین اثر آن تشکیل دریاچه¬های سدی پی¬درپی در طی چند دوره در است. پراکندگی محوطه¬ها باستانی به ویژه شهر باستانی سیمره بر روی رسوبات ته نشست شده در دریاچه¬ها، شواهد تاریخی و پالئوژئومورفولوژی نشان می¬دهد بین تحولات تاریخی و مدنیت در منطقه و تحولات پالئوژئومورفولوژی آن ارتباط معنیداری وجود دارد. هدف این پژوهش، تعیین و تحلیل ارتباط بین توسعه و افول تمدنی با تحولات پالئوژئومورفولوژی منطقه است. روش تجزیهوتحلیل تجربی و بر اساس داده¬های میدانی و آزمایشگاهی است. با این هدف مطالعات میدانی در دو بخش لغزش سیمره و رسوبات دریاچه¬ای، و حفر ترانشه و مکان گزینی سکونتگاه¬های انسانی انجام شد. به منظور تعیین دوره¬های دریاچه¬ایی و اثرات قطعی تمدنی آن چهار ترانشه در محدوده شهر باستانی سیمره حفر، لایه نگاری و نمونه¬برداری شد. نتایج حاصل از مطالعات میدانی، آزمایشگاهی و سن¬یابی رسوبات دریاچه¬ای (OSL) و فرهنگی (TL) نشان ¬می-دهد بعد از رخداد زمین لغزش سیمره دریاچه¬های متعددی در منطقه شکل¬گرفته؛ به گونه ایی که می¬توان اواخر کواترنر به ویژه دوره هولوسن را به دوره¬های دریاچه¬ای و بین دریاچهای تقسیم نمود. سه دوره دریاچه¬ای هم زمان با دوره¬های تاریخی سکونت انسان و توسعه تمدن در منطقه و شهر سیمره رخ داده است. به طوری که توسعه تمدن و افزایش سکونتگاهای انسانی هم زمان با دوره¬های بین دریاچه¬ایی، و افول تمدنی، نابودی سکونتگاه¬های انسانی و انتقال فرهنگی مصادف با دوره¬های دریاچه¬ای بوده است. تغییرات و نوسان روندهای سکونت¬گزینی محوطه¬های باستانی وقوع دوره¬های دریاچه¬ای را اثبات می¬کند. شهر باستانی سیمره به عنوان مهمترین و بزرگترین محوطه باستانی در منطقه تحت تأثیر شکل¬گیری این دریاچه¬ها توسعه و در دو دوره نابود و خالی از سکنه شده است. به طور کلی این دوره¬های دریاچه¬ای مهمترین عامل در توسعه و افول تمدنی در دوره¬های مختلف تاریخی در منطقه و شهر باستانی سیمره بوده¬اند
Saymarreh landslide, as the largest landslide in the world, has resulted in the formation of successive dam lakes in the several stages in the late quaternary. The distribution of archaeological sites on sediments deposited in these lakes, geomorphological and geoarchaeological evidence show a significant relationship between the development of civilization and paleogemorphological events of the region. The purpose of this research is to determine and analyze the relationship between the development and decline of civilization with the Paleogeomorphology and paleoenvironmental changes. The research method is experimental based on the field and laboratory data. Field studies were carried out on the lakes sediments, excavation of trenches and location-selection of human habitats. In order to determine the formation time of the lakes and its definitive effects on the civilization, the two trenches were excavated within the ancient sites, then stratigraphy of the trenches was determined and a sampling was done. Several samples derived of the lakes’and cultural sediments were analyzed, and four of them were dated by OSL dating method and two samples dated by TL dating method. The results of field and laboratory studies indicate that the several successive lakes had been formed after the Saymarreh landslide occurrence in the region, and the late quaternary especially the Holocene epoch can be divided into lake and inter-lake periods. The three lake periods (6460, 3110, and 570 years ago, respectively) coincided with the historical periods of human habitation and the development of civilization in the region. The development of civilization and the increase of human settlements coincided with the inter-lake periods, and the decline of civilization, the destruction of human settlements and cultural transfer coincided with the lake periods. Changes and fluctuations in the human habitation trends in the region had been influenced by the lake periods and, conversely, these changes prove the occurrence of lake periods during the Holocene. Generally, the formation of successive lake periods as a geomorphic factor played the most important role in the development and decline of civilization in the Saymarreh region during the Holocene.
Paleogeomorphological analysis of Saymarreh region and its relation to the development of civilization