بررسی خطر زلزله به منظور مکانیابی سایتهای اسکان موقت با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیائی GIS))
/علی لطفعلی زاده لاهرودی
: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
۲۱۷ص
چاپی
بصورت زیرنویس
کارشناسی ارشد
در رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری
۱۳۹۱/۰۴/۱۱
تبریز
علیرغم گسترش فنون و تکنیکهای مختلف مقابله با بلایای طبیعی، تاکنون بشر نتوانسته است که به طور کامل آن را مهار و مقهور خود نماید .زلزله یکی از عوامل خطرزای طبیعی بوده که به عنوان یکی از مخربترین بلای طبیعی در طول تاریخ بشر شناخته شده است .متأسفانه در تعدادی از شهرهای کشور) همانند منجیل، رودبار، سلماس، بم و (... این بلای طبیعی سبب مرگ بسیاری از هموطنان عزیزمان شده است .شهر تبریز نیز به دلیل مجاورت با گسل فعال شمال شهر و توسعه نامتوازن آن و نیز با توجه به قدمت تاریخی آن دارای بافتهای قدیمی و فرسوده و بعلاوه وجود بخش اعظمی از بافتهای ارگانیک) حاشیه نشین (در مجاورت گسل بالقوه، دچار چنین معضلی است .با وقوع زلزله در مقیاس بالا امکان تخریب سازهها، صدمه و حتی مرگ افراد وجود دارد .بنابراین یکی از مسائل مهم در برنامه ریزی مدیریت بحران مکانصیابی و انتخاب درست مکانهایی است که بتوان در اولین فرصت و با سرعت بالا جمعیت مصدوم یا آسیب دیده را بدان جا منتقل نمود .تا بتوان بعد از اسکان، نیازهای اولیه ایشان که شامل غذا، پوشاک و تدارکات پزشکی و دارویی میباشد را در اختیار آنها قرار داد .تعیین مکان اسکان موقت میبایستی قبل از وقوع فاجعه مشخص شده باشد تا به فرایند مدیریت بحران آسیب یا خللی وارد نگردد .قطعا مکانیابی صحیح سایتهای اسکان موقت دارای معیارها و شرایط خاصی میباشد، برخی از معیارهای مورد نظر در این پژوهش عبارتند از :تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، دسترسی به شبکه معابر، نزدیکی به تأسیسات و تجهیزات شهری، نزدیکی به مراکز درمانی و بیمارستانی، دوری از مناطق و محلهای مستعد آتش سوزی و انفجار، دسترسی به فضاهای باز و ... است .بعلاوه در نظر گرفتن تنها یک یا دو کمپ بزرگ برای اسکان آسیب دیدگان دارای مشکلات خاص و حادی است، بنابراین تعداد کمپهای اسکان موقت میبایستی دارای توزیعی بهینه با توجه به معیارهای ذکر شده باشد .تحلیل و بررسی این حجم عظیم اطلاعات نیازمند ابزار و تکنیکی قدرتمند برای آن است .سیستم اطلاعات جغرافیایی علیرغم جوان بودن و با داشتن عمری کمتر از چهار دهه توانسته نقش شایسته ای در امر برنامه ریزی شهری و شهرسازی ایفا نماید و با داشتن مدلهای پیشرفته و تحلیلهای پیچیده برنامه ریزان را در تصمیم گیری سریعتر، دقیقتر و کم هزینه تر یاری نماید .به عنوان مثال تحلیل شبکه و نیز تحلیل AHP مؤید این موضوع است .در این پایان نامه با استفاده از تکنیکهای معرفی شده و سایر تحلیلهای مورد نیاز درGIS ، کمپهای اسکان موقت در اطراف شهر تبریز با درجه اولویت بندی آنها تعیین میگردد
Despite technical development and various methods of protection against natural disaster the human being has not succeeded to overcome to it completely so far. Earthquake is one of natural risk factors known as the most destroing disaster in human life. Unfortunately, in several cities in our country, for example in Manjil, Roudbar, Salmas and Bam , many people lost their lives .in the past earthquakes. Tabriz city,due to proximity to the northern Fault and its unplanned development like outskrit areas as well as its historical and old texture is on dengor of earthquake disaster . When an earthquake happens in large scales, it would destroy structures and leads to injury and even death of people, so site selection for accomodating and transfer of victims immediately and quickly after earthquake is an important subject in crisis management .It is also important to provide their primary needs for food, clothing and medical relief. Temporary settlement site must be selected before a disaster happens, to fulfill the crisis management process conveniently. Indeed, temporary site selection requires proper evaluation and employment of specific criteria. Some of criteria considered in this study are population density, building concentration, access to pathways network, proximity to urban installations, hospitals and therapeutic centers and access to open areas. It is not appropriate to plan one or two large camps for damaged people rather it is necessaryto have several camps incordance to the scale of problem and with reasonable distribution. Analysis and examination of such a vast information needs a powerful tools and technique. Albeit being a new approach and a less than decades lifetime, Geographical Information System plays an important role in urban planning and urbanism and helps planners to make quick, precise and cost effective decisions. (e.g. network analysis, AHP) .In this study temporary settlement sites around Tabriz city are identified by using and the techniques GIS