مطالعه تغییرات هیستولوژیکی و مورفولوژیکی میوه در طی نمو در دو گیاه اسپند و خارخاسک
/جابر دهقانی
: علوم طبیعی
، ن.ا
۱۲۷ ص
چاپی
کارشناسی ارشد
تکوین گیاهی
۱۳۹۰/۰۴/۱۴
تبریز
میوه تخمدان بالغ می باشد .در اغلب میوه ها، دیواره میوه که پریکارپ نامیده می شود، از دیواره تخمدان نمو میصبابد .پریکارپ شامل اگزوکارپ، مزوکارپ و اندوکارپ میصباشد که به ترتیب عمدتا از اپیدرم بیرونی، مزودرم و اپیدرم درونی تخمدان مشتق میصشوند .در این پژوهش تغییرات مورفولوژیکی و هیستولوژیکی دیواره تخمدان در دو گیاه خارخاسک و اسپند در طی نمو با استفاده از میکروسکوپ نوری و زبر نوردهی بررسی میصشود .میوه در خارخاسک و اسپند به ترتیب شیزوکارپ پنج برچه ایی ناشکوفا و کپسول سه برچه ایی نا شکوفا میصباشد .در این مطالعه گلصها و میوه های دو گیاه خارخاسک و اسپند در مراحل مختلف نموجمع آوری و در فیکساتورهای FAA و فرمل کلسیم تثبیت شدند .در مرحله بعد نمونه های تثبیت شده با پارافین قالبگیری و با میکروتوم برش گیری و با هماتوکسیلن PAS و سافرانین- فست گرین رنگ شدند .بر اساس یافته های بدست آمده در گیاه خارخاسک بیشترین تغییر اپیدرم بیرونی مربوط به تشکیل تریکوم های ثانویه میصباشد.تمام تریکوم های ثانویه تک سلولی، بلند، سوزنی شکل و دارای دیواره پکتوسلولوزی میصباشند .بیشترین تغییر مزودرم در خارخاسک مربوط به تشکیل خارهای بزرگ است .این خارها از مرحله تخمدانی شروع به تشکیل میصکنند .در واقع ۶ تا ۷ لایه سلول زیر اپیدرم بیرونی انجام تقسیمات عمدتا پریکلینال فراوان باعث ایجاد یک برآمدگی در دو سمت هر برچه میصشود .در مرحله میوه ایی در این سلول ها تقسیمات سلولی متوقف، اما در عوض طویل شدن سلولی پدیده غالب میصباشد .اپیدرم درونی نیز در طی نمو به علت فشار ناشی از آندوسپرم و دانه فشرده و خرد میصشود .در گیاه اسپند نیز اگزوکارپ، مزوکارپ و اندوکارپ به طور کامل به ترتیب از اپیدرم بیرونی، مزودرم و اپیدرم درونی تخمدان مشتق میصشوند .بیشترین تغییرات هیستولوژیکی و مورفولوژیکی مربوط به لایه مزودرم است .در این لایه در مرحله میوه ایی براکی اسکلریدها به فراوانی زیاد در بخش میانی مزوکارپ تشکیل میصشوند .در مجاور اندوکارپ نیز لایه فشرده ایی از ماکرواسکلریدها تشکیل میصشوند .در مرحله بلوغ نیز در تمام لایه های پریکارپ انواع مختلفی از بلورهای اگزالات کلسیم مثل رافیدها، استیلوئیدها و بلورهای منشوری تشکیل میصشوند .میوه اسپند یک کپسول میان برچه گشا ادامه چکیده :است .منطقه شکوفایی در نتیجه تقسیمات پری و آنتی کلینال اپیدرم درونی تخمدان تشکیل میصشود .خط شکوفایی تا انتهای یک دسته آوند که در بخش میانی برچه قرار دارد کشیده میصشود .این دسته آوند به فاصله ۴ تا ۵ لایه سلولی از اپیدرم بیرونی فاصله دارد .در نهایت با بلوغ میوه و خشک شدن آن، میوه با سه شکاف طولی که از میان دسته آوند و منطقه شکوفایی عبور میصکند شکافته میصشود
Fruit is a matured ovary. In most fruits, fruit wall is called pericarp that is developed from ovary wall. Pericarp consist of three layers: Exocarp, Mesocarp and Endocarp that mainly drived from outer epiderm, mesoderm and iner epiderm respectively. Tribulus terrestris and Peganum harmala fruits are schizocarp with five carpel and capsule with three carpel respectively. In this research, morphological and anatomical changes of ovary wall during fruit development in T.trrestris and P.harmala was studied by using of light and epi-illumination microscope. Flower and fruit of these plant collected at difftent stage of growth, fixed in FAA and formal- calcium, cutted with rotary microtume and then staind with Hematoxilin-PAS and safranin- fast green. in T.trrestris, we found that the most changes in outer epiderm is concerned to formation of hairs or second trichomes. The second trichomes form in ovarial stage and remain in mature fruits. All of these trichome were unicellular, long, needle shape and pctocelluloser walls.most changes of mesoderm is related to formation of big spines that developed from spine primordia which is consist of 6 -7 cells located below outer epiderm. In ovarial stage these cells undergo mostly anticlinal and rarly priclinal divisions simultaneously with fruit development, cell division is stope; instead, these cells elongate in radial direction. Due to formation endosperm and seed during fruit development iner epidermis is compressed. In P.harmala exocarp, mesocarp and endocarp completly drived from outer epidermis, mesoderm and iner epidermis respectively. Most histological and morphological changes is related to mesoderm. In fruit stage brachischelrid form in mesocarp layer ferequently. Adjoining of endocarp form a compressed layer of macroschelerid. When fruit is matured, diffrent types of oxalate calcium crystals (e.g raphid, styloid and prismatic crystal) are formed in all layer of pericarp. Fruit of P.harmala is loculicidal capsule. As result of pri and anticlinal divisions in iner epidermis, dehiscence region is formed so fast. At the end of dehiscence line, a larg vascular bundle is located. Finally, fruit dehicced through tree longitudinal slits in the dorsal region when it is dried