بررسی زمینشناسی اقتصادی سلستین در طاقدیس بنگستان واقع در شمال غرب بهبهان
/کیوان ذوالفقاری
علوم طبیعی
۹۳ص
چاپی
زمین شناسی
۱۳۸۴/۰۷/۰۲
طاقدیس بنگستان با طولی حدود ۱۰۰ کیلومتر وعرض۱۰ - ۱۵کیلومتر با روندSE - NWدر زون چین خورده زاگرس در شمال غرب شهرستان بهبهان، واقع شده است .این منطقه از لحاظ چینه شناسی شامل واحدهای کرتاسه) آلبین (تاپلیوسن می باشد .افق سلستیت دار طاقدیس بنگستان در قاعدة سازند آسماری در بخش کلهر قرار دارد و از قسمت های جنوب طاقدیس تا دماغة شمالی آن به طور جانبی دارای گسترش است .همچنین در یال شمالی طاقدیس نیز رخنمونهایی از سلستیت مشاهده می شود .ژئومتری افق سلستیت دار عمدتا "بصورت لایه ای شکل بوده که در اثر چین خوردگی بصورت کنکرسیونهای بهم پیوسته در آمده ولی بعضا "بصورت اشکال عدسی شکل نیز در منطقه ظاهر می شود .تقریبا "در تمامی طول طاقدیس یک لایه آهک ریفی به همراه یک افق آهک آلگی در زیر افق سلستیت دار قرار دارند .افق آهک آلگی در بیشتر مناطق توسط سلستیت جایگزین شده است .در روی افق سلستیت دار نیز یک لایة ژیپسی و یا آهک های آرژیلیتی آسماری قرار دارند .بافت میکروسکوپی مادة معدنی بصورت ریتمیت های تبلوری دیاژنزی( (DCR ، موزائیکی) همراه با الحاق سه گانه( ،جانشینی، پرکننده، قطع کننده،دانه ای پراکنده و استیلولیتی می باشد و پاراژنز آن شامل سلستیت، کلیست، ژیپس، دولومیت و اکسید آهن است .مطالعات ژئوشیمیایی افق سلستیت دار نشان می دهد که Sr باCa ، Mg و Fe همبستگی منفی نشان داده که می تواند به واسطة عدم ارتباط ژنتیکیSr با این عناصر باشد .همچنین ترسیم ستون لیتوژئوشیمیایی در دو منطقة گودبن و ترتاب نشان از تغییر در سیستم رسوبگذاری و محیط رسوبی افق سلستیت دار در زمان تشکیل آن می باشد .مطالعة آنالیز رخساره ای حاکی از آن است که محیط رسوبی تشکیل افق سلستیت دار سوپراتایدال تا اینتراسوپراتایدال می باشد .افق سلستیت دار بطور سین ژنتیک، بصورت گلهای ریزدانة سلستیتی تشکیل یافته و در طی مراحل مختلف دیاژنز در اثر تبلور مجدد غنی شده است .در رابطه با منشأ استرانسیم می توان گفت که بواسطه عدم حضور آثار ماگمایی در منطقه و عدم تشکیل و یا تمرکز سلستیت در امتداد سطوح گسلها، منشأ استرانسیم از آب دریا و یا شورابهای منشأ گرفته از آب دریا می باشد .همچنین با توجه به به تبخیری بودن حوضه، یون سولفات مورد نیاز جهت تشکیل سلستیت یا از کانی های تبخیری موجود در منطقه مانند ژیپس و یا از شورابهای منشأ گرفته از آب دریا، تأمین شده است .بر اساس مشاهدات صحرایی، مطالعات ژئوشیمیایی و آنالیز رخساره های رسوبی مدل ژنتیکی پیشنهادی افق سلستیت دار، رسوبی ـ دیاژنتیکی می باشد .