عنوان

بررسی هیدروژئوشیمی محدوده غرب هشترود با تأکید بر آنومالی‌های احتمالی آرسنیک در منطقه

‭۵۹۵۰پ‬

per

بررسی هیدروژئوشیمی محدوده غرب هشترود با تأکید بر آنومالی‌های احتمالی آرسنیک در منطقه

/حسین آقایی

: دانشکده علوم طبیعی

چاپی

کارشناسی ارشد

زمین‌شناسی، گرایش آبشناسی

‮‭۱۳۸۸/۰۷/۲۵‬

دانشگاه تبریز

منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان شرقی، در شمال غرب ایران و در فاصله حدودا ‮‭۲۵‬ کیلومتری شهرستان هشترود واقع شده است .این منطقه دارای آب و هوای نیمه سرد و خشک بوده و متوسط بارش سالانه در طول دوره آماری ‮‭۲۰‬ ساله‮‭۱۳۶۵)- (۱۳۸۵‬، ‮‭۹/۳۲۵‬ میلی‌متر می‌باشد .دو رودخانه اصلی قرنقوچای و آلمالوچای منابع آبی منطقه را زهکشی می‌کنند و سد سهند نیز در جائی که این دو رودخانه به هم می‌پیوندند ساخته شده است .هدف از این پژوهش بررسی کیفیت منابع آبی محدوده غرب هشترود با تأکید بر آلودگی این منابع با آرسنیک می‌باشد .جهت بررسی کیفیت منابع آبی محدوده مورد نظر، ‮‭۳۵‬نمونه آبی در آبان‌صماه ‮‭۱۳۸۷‬ از آب‌های سطحی و آب‌صهای زیرزمینی) چشمه و چاه (و چندین نمونه آبی و خاکی نیز در اردیبهشت ‮‭۱۳۸۸‬ برداشت شد .پارامترهای هدایت الکتریکی، دما و ‮‭pH‬ در محل نمونه‌برداری و یون‌های اصلی، نیترات، فلوئورید، سیلیس، آهن و آرسنیک در آزمایشگاه آب‌شناسی گروه زمین‌شناسی دانشگاه تبریز مورد آنالیز قرار گرفتند .تیپ‌های بیکربنات کلسیک، بیکربنات سدیک، کلرو سدیک و سولفاته کلسیک تیپ‌های منابع آبی منطقه مورد مطالعه را تشکیل می‌دهند .با توجه به نتایج آنالیز هیدروشیمیایی، مقادیر غلظت آرسنیک از حد استاندارد جهانی ‮‭(WHO)‬ و حتی ایران بیشتر می‌باشد .بیشترین غلظت آرسنیک در آب چاه‌ها و چشمه‌های روستاهای قوپوز، قزللو شوردرق بوده و در آب‌های سطحی نیز، رودخانه آلمالوچای) نزدیک قزللو (بیشترین غلظت آرسنیک را دارا می‌باشد .در بیشتر ساکنین این روستاها عوارض سوء ناشی از مواجهه با غلظت‌های بالای آرسنیک دیده می‌شود .در ضمن بررسی‌ها نشان می‌دهد که غلظت آرسنیک آب مخزن سد سهند نیز بیش از حد مجاز استاندارد جهانی بوده و استفاده از آب این سد را با مشکل مواجه کرده است .

The western Hshtrud area is located in East Azarbaijan province northwest of Iran, about 25 kilometers away from Hashtrud city. Climatically, this area has cold and semiarid weather with 20 year period average precipitation of 325.9 mm (1365-1385). Two main rivers as Qarangho and Almalu river drain the water resource of the area which the Sahand dam is constructed where this two rivers joints to each other.Main geological formations of the study area consist of upper red formation with Miocene age and Sahand pyroclastic formation.The aim of this research is hydrogeochemical study of water resource of the area with emphasis on arsenic anomalies possibility.To investigate quality of water resources 35 water samples were collected during October 2008 and a few water and soil samples during march 2009. pH, EC and temperature were measured during sampling on site and major ions, nitrate, fluoride, silicon, iron and arsenic were analyzed in hydrogeology laboratory of geology department, University of Tabriz. Ca-HCO3-, Na-HCO3-, Na-Cl and Ca-SO42- types contain water resources types in study area. Based on hyrochemical studies, the concentration of arsenic in water resources of the area exceed world health organization (WHO) as well as Iranian national drinking water standards. Maximum concentration of arsenic was shown in water wells and springs of Gopoz, Qezllu and Shordarag villages and Almalu river (near Qezllu) water.Most of these villages residents were affected from high concentration arsenic in drinking water. Also the research shows that even arsenic concentration in Sahand dam water reservoir exceed world health organization (WHO) which can make problem for those peoples using from this water as drinking water.

Hydrochemical

Arsenic pollution

آقایی، حسین

اصغری‌مقدم، اصغر، استادراهنما

مؤید، محسن، استادمشاور

اروجی، مسعود، استادمشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی