در این تحقیق تاثیر سطوح مختلف زیرکشت (۱/۰ تا ۲ هکتار، ۱/۲ تا ۵ هکتار و بالای ۱/۵ هکتار (بر شاخصصهای نسبت انرژی، بهرهصوری انرژی، افزوده خالص انرژی و شدت انرژی برای محصول گندم آبی و دیم در سال زراعی۸۷ -۸۸در دشت سیلاخور واقع در شهرستانصهای بروجرد و دورود استان لرستان، مورد بررسی قرار گرفت .برای تعیین میزان انرژی نهاده و ستانده در تولید این دو محصول پرسشصنامهصهائی طرح و با توجه به اندازه جامعه مورد مطالعه، حجم نمونهصها از طریق فرمول کوکران تعیین گردید .با استفاده از روش نمونهصگیری ساده، در نهایت ۱۵۰ پرسشصنامه بین کشاورزان گندمگار آبی و ۱۲۰ پرسشصنامه بین کشاورزان گندمگار دیم توزیع شد و دادهصهای حاصل بر اساس طرح کاملا تصادفی با نرمصافزارهای EXCEL ۲۰۰۷ و SPSS ۱۶ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند .نتایج نشان داد که انرژی بذر، کود و سموم شیمیائی در گندم آبی و گندم دیم بترتیب با ۴۵/۴۶ و ۳/۵۷درصد بیشترین سهم مصرف انرژی را از کل مصرف انرژی به خود اختصاص میصدهند .همچنین نسبت انرژی) دانه + کاه (برای گندم آبی ۹۵/۳ و بهصطور جداگانه برای دانه ۷۴/۲ و برای کاه ۲۰/۱ و نیز نسبت انرژی) دانه + کاه (درگندم دیم ۸۴/۳ و بهصطور جداگانه برای دانه و کاه بترتیب برابر ۳۴/۲و ۴۹/۱ میصباشند .نتایج حاصل از تجزیه واریانس متغیرهای نسبت انرژی، بهرهصوری انرژی، افزوده خالص انرژی و شدت انرژی در ازای سطوح مختلف زیرکشت در گندم آبی و دیم نشان دادند که این متغیرها بهصطور جداگانه در مورد کاه و دانه به لحاظ سطوح مختلف زیرکشت، اختلاف معنیصداری ندارند .ولی برای) دانه + کاه (اختلاف معنیصداری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد .نتایج مقایسه میانگین به روش توکی در سطح احتمال ۵ درصد متغیرهای نسبت انرژی و افزوده خالص انرژی در گندم آبی کل) دانه + کاه (بیانگر آن است که سطح زیر کشت بین ۱/۰ تا ۲ هکتار اختلاف معنیصداری با سطح زیر کشت بالای ۵ هکتار دارد .اما سطح زیر کشت بین ۱/۲ تا ۵ هکتار با سطوح زیر کشت دیگر، اختلاف معنیصداری را نشان نمیصدهد .مقایسه میانگین متغیرص نسبت انرژی در گندم دیم کل) دانه + کاه (در سطوح زیر کشت بین ۱/۰ تا ۲ هکتار و ۱/۲ تا ۵ هکتار دارای اختلاف معنیصداری با سطح زیر کشت بالای ۵ هکتار میصباشند .برای منطقه مورد مطالعه بهترین سطح زیر کشت برای گندم آبی در صورت برداشت) کاه + دانه(، سطح زیر کشت بین ۱/۰ تا ۲ هکتار و بدترین سطح، سطح زیر کشت بالای ۵ هکتار میصباشد .همچنین در گندم دیم بهترین سطوح زیر کشت، سطوح بین ۱/۰ تا ۲ هکتار و بین ۱/۲ تا ۵ هکتار و بدترین، سطح زیر کشت بالای ۵ هکتار میصباشد .در گندم آبی سطح زیر کشت بالای ۵ هکتار در صورت برداشت دانه برسطوح دیگر برتری دارد.
In this research, the effect of different sizea of cultivation area (including 0.1 upto 2, 2.1 upto 5 and over 5.1 hechares) on the indices such as energy ratio, energy productivity, net energy gain and energy intensity for the irrigated and dry farmed wheat, for the farming year 87-88 in Silakhor plain located in Borujerd and Dorud divisions of Lorestan province was studied. In order to determine the input and output energy for the cultivation of these two products, questionnaires were developed and considering the size of society, the volume of samples were determined through Cochran's formula. Using the simple sampling method, 150 questionnaires were distributed among irrigated wheat farmers and 120 ones among dry farmed wheat farmers, and the data were analyzed according to completely randomized blocks design with EXCEL 2007 and SPSS 16 softwares. The results show that the energy of straw, fertilizer and pesticides has the greatest energy consumption of the total energy use, which is 46.45 and 57.3 for the irrigated and dry farmed wheat, respectively. Furthermore, the energy ratio (grain +straw) for the irrigated wheat was 3.95, and for the grain and straw separately, it was 2.74 and 1.20 respectively. The energy ratio (grain + straw) for the dry farmed wheat was 3.84, and for the grain and straw separately, it was 2.34 and 1.49 respectively. The results of analysis of variance for energy ratio, energy productivity, net energy gain and energy intensity in different farm sizes for irrigated and dry farmed wheat show that there is no significant difference between grain and straw separately for these variants as considered for different farm sizes. But there is a significant difference for (grain + straw) in the statistical level of one percent. The results of comparison of means with Tuckey's method in the statistical level of 5 percent of energy ratio and net energy gain for the total irrigated wheat (grain + straw) show that the area size of 0.1 to 2 hectares has a significant difference with the cultivation area greater than 5 hectares; while the cultivation area of 2.1 to 5 hectares has no significant difference with the other area sizes. The comparison of means for energy ratio in the total dry farmed wheat (grain + straw) in the cultivation areas of 0.1 to 2 hectares and 2.1 to 5 hectares show a significant difference with the cultivation area size greater than 5 hectares. Regarding the region, the best farm size for irrigated wheat in the case of harvesting (grain + straw) is 0.1 to 2 hectares, while the worst is any cultivation area size greater than 5 hectares. For the dry farmed wheat, the best cultivation area size are 0.1 to 2 hectares and 2.1 to 5 hectares, while the worst is the cultivation area size greater than 5 hectares. For the irrigated wheat, the cultivation area greater than 5 hectares transcends the other area sizes if only the harvested grain crop is considered.