برآورد مکانی پارامترهای هیدرولیکی رودخانه خشکهرود با استفاده از زمین آمار و مدلRAS- HEC
/منیژه ربیعی
دانشگاه تبریز: دانشکده ی کشاورزی، گروه مهندسی آب
۹۹ص
چاپی
کارشناسی ارشد
سازه های آبی
۱۳۹۰/۰۶/۱۶
دانشگاه تبریز: دانشکده ی کشاورزی، گروه مهندسی آب
ارزیابی پارامترهای هیدرولیکی در کانال های باز و رودخانهصها یک عنصر مهم در مدیریت منابع آب است .دو روش ممکن برای به دست آوردن پارامترهای هیدرولیکی، اندازه گیری مستقیم این پارامترها به کمک تجهیزات مناسب و هم چنین استفاده از مدلصهای ریاضی است .روش اول برای کانال ها یا رودخانه های بزرگ دشوار است و از نظرهزینه و زمان مقرون به صرفه نیست .به همین دلیل میصتوان از مدلصهای ریاضی در برآورد پارامترهای هیدرولیکی استفاده کرد .با این حال استفاده از مدلصهای ریاضی گاهی مستلزم برنامه نویسیصاست و همصچنین نیازبه داده-های زیادی دارد .به همین دلیل روشای زمینصآماری در مقایسه با اندازه گیری مستقیم و مدلهای ریاضی از لحاظ وقت و هزینه، مؤثر است.در این مطالعه، از علم زمین آمار و مدلRAS- HEC، در برآورد پارامترهای هیدرولیکی رودخانهصی خشکهصرود، استفاده شد .این پارامترها شامل سرعت، شعاع هیدرولیکی و سطح مقطع جریان می-باشد .برای این منظور از نرمصافزارهایRAS- HEC،Geoeas ،Variowin ، Surfer و Minitab استفاده شد .نتایج حاصله حاکی از آن است نتایج کریجینگ با نتایج مدلRAS- HEC، تطابق دارد .تعداد داده ها برای تخمین این پارامترها مهم است .اگر این تعداد مناسب نباشد، واریوگرام ترسیم شده دقیق نخواهد بود و نتایج درست نخواهند شد .در این تحقیق، از داده های ۹۷ نقطه در مسیر رودخانه استفاده گردید .در مرحلهصی اول ۲۵ درصد این تعداد (۲۳)و در مرحلهصی بعد ۵۰ درصد این داده ها (۴۸) حذف گردید و بقیه ی داده ها وارد نرم افزارهای زمین آماری گردید تا داده های حذف شده تخمین زده شود .پس از تخمین مشخص شد که نتایج تخمین از دقت خوبی برخوردار میصباشند .دو شاخص ME و MSE برای هر گروه از تخمین ها محاسبه گردید .مقدار ME محاسبه شده در اکثر گروه ها به سمت صفر میل می کند و این امر نشان دهندهصی دقت تخمین می باشد .در نهایت نمودار مربوط به پارامترهای هیدرولیکی در مدل Surfer ترسیم گردید .با مقایسهصی این نمودارها با نمودارهای حاصل از مدلRAS- HEC، مشخص گردید نمودارهای ترسیم شده به کمکSurfer ، قابل اعتماد می باشند.
Determination of hydraulic parameters of open-channels and rivers is very important in water resources management and engineering. Direct measurement of parameters by suitable equipment and their estimation by mathematical models are two available methods. The first method is very difficult and is not cost-effective nor time-effective for large channels or rivers. This approach is however, limited by programming complexity,expense and the necessity of numerous data for channels or river cross-sections.Geostatistical estimation methods in comparison with direct measurements and/or using mathematical models can be more cost-effective and time-effective. This study, uses the geostatistics and HEC-RAS model to estimate hydraulic parameters of khoshkerud river. These parameters include velocity, hydraulic radius and flow sectional area. It uses the HEC-RAS, Geoeas, Variowin, Surfer and Minitab softwares. Results show that the kriging output is consistent with the HEC-RAS model results. The number of data is important for estimation of these parameters. If this number isn't sufficient, the drawn variogram and estimation results wont be accurate. Hence, we used data from 97 points in the river reach. At first stage, 25 of data(23) and at next stage 50 of data(48), was omitted and the rest was intered to geostatistic software to estimate the omitted data. After estimation, it was determined that the results of estimation was of good accurancy. Two indices of ME and MSE were calculated for each group of estimations. The calculated ME was close to zero and this shows the accurancy of the estimation ultimately. The diagram of hydraulic parameters was drawn in surfer model. Comparation of these diagrams with the diagrams of HEC-RAS model shows that the diagrams drawn by Surfer are reliable.