عنوان

تاثیر شکل اراضی مختلف بر خصوصیات میکرومورفولوژی خاک در چند واحد فیزیوگرافی در دشت تبریز

‭۳۵۱۲پ‬

per

تاثیر شکل اراضی مختلف بر خصوصیات میکرومورفولوژی خاک در چند واحد فیزیوگرافی در دشت تبریز

/ویدا منتخبی کلجاهی

تبریز: دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی ، گروه خاک

‮‭۱۱۱‬ص‬

چاپی

کارشناسی ارشد

خاکشناسی

‮‭۱۳۹۰/۰۶/۱۶‬

تبریز: دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی ، گروه خاک

خاک قسمتی از شکل اراضی و زمین‌صنما بوده و درک صحیح از لندفرم به شناسایی و فهم ژنز خاک کمک می‌صکند، که در این راستا میکرومورفولوژی خاک در لندفرم‌صهای مختلف می‌صتواند ما را در جهت نیل به این هدف رهنمون سازد .در این تحقیق تاثیر شکل اراضی مختلف بر خصوصیات میکرومورفولوژی خاک در چند واحد فیزیوگرافی در ناحیه‌صایاز دشت تبریز واقع در غرب این شهرستان بین ‮‭۳۸ ۹‬تا ‮‭۳۸ ۱۲‬عرض شمالی و ‮‭۴۶‬تا ‮‭۴۶ ۶‬طول شرقی، مورد بررسی قرار گرفته است .رژیم رطوبتی منطقه مورد مطالعه اریدیک ضعیف مایل به زریک و رژیم حرارتی مزیک بوده و ارتفاع آن از سطح آزاد دریا‮‭۱۳۵۰‬ متر می‌باشد .بدین منظور پنج خاکرخ در واحدهای فیزیوگرافی مختلف اراضی پست، دشت، دشت دامنه‌صای، دشت آبرفتی رودخانه‌صای و تپه انتخاب و از افق‌صهای مختلف آنها نمونه‌صهای دست‌صخورده و دست‌صنخورده جهت مطالعات فیزیکی، شیمیایی و میکرومورفولوژیک برداشته می‌صشود .خاک‌صهای تحت بررسی بر اساس ویژگی‌صهای مورفولوژیک، فیزیکی و شیمیایی و کلید رده‌صبندی ‮‭۲۰۱۰‬ در رده اریدی‌صسول و اینسپتی‌صسول و تحت رده‌صهای سالید، آرجید، کلسید و اورتنت و زیرگروه‌صهای‮‭Calcic Haplosalids‬ ،‮‭Xeric Natrargids‬ ، ‮‭Xeric Haplocalcids‬ و ‮‭Xeric Torriorthent‬ رده‌صبندی شدند .همچنین مشاهدات میکرومورفولوژیکی تاثیر واحدهای مختلف فیزیوگرافی در تشکیل نمودهای خاکساختی را نشان داد.بر اساس مطالعه واحدهای فیزیوگرافی و فرآیندهای موثر در آنها نهشته‌صها و پوشش‌صهای رسی در خاکرخ‌صهای بالادست با وجود توسعه‌صیافتگی کمتر در اطراف ذرات درشت مشاهده و ذرات و میکروکریستال‌صهای آهک در تمام خاکرخ‌صها پراکنده بوده و نشان‌صدهنده جوان بودن خاک‌صهای مذکور می‌صباشد .نسبت ذرات درشت به ریز ‮‭(c/f)‬ در خاکرخ‌صهای بالادست به علت جوان‌صتر بودن و تاثیر کم فرایندهای خاکساختی، بزرگتر از خاکرخ‌صهای پایین دست بوده و ندول و اکسیدهای آهن و منگنز نیز در اکثر خاکرخ‌صها مشاهده می‌صشود و خاکرخ‌صهای پایین‌صدست دارای ریزساختار توسعه‌صیافته‌صتر مکعبی ولی خاکرخ‌صهای بالادست اکثرا فاقد ساختمان هستند .همچنین در خاکرخ شماره ‮‭۲‬ با وجود افق ‮‭Btn‬ و شرایط آرجلیک، به علت بالا بودن ‮‭SAR‬ رس موجود بصورت پلی بین ذرات و در حالت پراکنده مشاهده می‌صشود.

The soil is part of land form and land scape and true understanding of land form helps to pedology, which in this aspect, soil micromorphology of different land forms can be a good guidance. In this study, the effect of different landforms on soil micromorphological properties in several physiographic units of Dasht-e-Tabriz were studied. The area with weak Aridic soil moisture and Mesic soil temperature regimes with 1350 m elevation above sea level has located on Eastern longitude of 46 to 46 6` and 38 9` to 38 12`Northern latitude. For this purpose, five profils in different physiographic units of lowland, plain, piedmont plain, river alluvial plain and hill were selected and sampled. The soils after morphological and physiochemical analysis were classified based on keys to soil taxonomy (2010), in Aridisols and Entisols orders, and suborders of Salids, Argids, Calsids, Orthents with subgroups of Gypsic Haplosalids, Xeric Natragids, Xeric Haplocalcids, Xerric Torriorthents. Also micromorphological observations showed the effect of physiographic units on the formation of pedological features. Appearance of clay coating were occured around coarse particals just in up lands with low development, while Calcite microcrystals appears in all profils and refer to resently formation of soils. Coarse to fine material ratio (C/F) are more dominant in up lands soil profils than low land ones and Fe/Mg noudles and oxides were observed in most of profils. Microstructure in lowlands are more developed than upland area, which describes a few effect of soil forming processes and recently soil formation. Also in profile No. 2, with Btn horizon and Argillic horizon properties, clay accumulation in forms of bridges between coarse particles has been affected by high Sodium Absorbtion Ratio (SAR).

Landform

Micromorphological p roperties

Physiographic units.

منتخبی کلجاهی،ویدا

جعفرزاده، علی اصغر، استاد راهنما

شهبازی، فرزین، استاد مشاور

فروغی‌صفر،حامد، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی