تاثیر پتاسیم و کلسیم بر عملکرد و خصوصیات کیفی گوجه فرنگی آلبالویی در شرایط شوری کلرید سدیم
/ادریس شعبانی سنگتراشانی
تبریز: دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی ، گروه باغبانی
، ۱۳۹۰
۱۳۰ص
چاپی
کارشناسی ارشد
باغبانی
۱۳۹۰/۰۶/۱۱
تبریز: دانشگاه تبریز ، دانشکده کشاورزی ، گروه باغبانی
گوجه فرنگی از محصولات مهم باغی است که در سطح وسیعی بصورت هیدروپونیک کشت می شود .در گوجه فرنگی نیز مانند سایر گیاهان، رشد بهینه و عملکرد مطلوب از نظر کمی و کیفی تحت تاثیر شرایط تغذیه ای قرار دارد و نقش پتاسیم و کلسیم از این نظر نقش ویژه ای است .بدین جهت برای بررسی تاثیر پتاسیم و کلسیم بر عملکرد و خصوصیات کیفی گوجه فرنگی آلبالویی در شرایط شوری کلرید سدیم آزمایشی در سال۱۳۸۹ - ۱۳۹۰در گلخانهص تحقیقاتی هیدروپونیک گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز صورت گرفت .در این آزمایش چهار سطح کلسیم(۲/۰ ،۲ ، ۴ و ۸ میلی مولار (و چهار سطح پتاسیم(۲/۰ ،۲ ، ۷ و ۱۴ میلی مولار (در شرایط شوری ۶۰ میلی مولار کلرید سدیم بر گوجهصفرنگی آلبالویی رقم۱۰۸ RZ) - Guindo RZ (۷۴اعمال گردید .این آزمایش شامل ۳ تکرار (۴ گیاه در هر تکرار (و هشت تیمار بود و از طرح کاملا تصادفی استفاده شد .سطوح استاندارد کلسیم و پتاسیم (۴ و ۷ میلی مولار (به عنوان شاهد در شرایط بدون شوری قرار گرفتند .نتایج نشان داد که، خصوصیات رویشی گوجهصفرنگی آلبالویی شامل سطح برگ و وزن تر برگص به طور معنیصداری تحت تاثیر سطوح کلسیم و پتاسیم قرار دارد .(P۰.۰۱) وزن خشک برگ، وزن تر ساقه و تعداد گره در سطوح مختلف کلسیم و پتاسیم اختلاف معنی داری را در سطح احتمال ۵ درصد نشان داد .وزن تر ساقه، ارتفاع بوته و ارتفاع میانگره در تیمار شاهد در مقایسه با تیمار شوری اختلاف معنی داری را در سطح احتمال ۵ درصد نشان دادند .تاثیر کلسیم و پتاسیم بر خصوصیات کمی معنی دار بود .بطوریکه با افزایش سطوح کلسیم و پتاسیم در شرایط شوری ۶۰ میلی مولار به ترتیب اختلاف معنی داری در سطح احتمال ۱ و ۵ درصد در تعداد میوه گوجه فرنگی آلبالویی مشاهده گردید .همچنین در تیمار شاهد علیرغم اینکه این تعداد بیشتر از تیمار شوری ۶۰ میلی مولار بود، ولی اختلاف معنی داری را نشان نداد .وزن تر میوه یا همان عملکرد کل با افزایش سطوح کلسیم تا سطح ۴ میلی مولار و با افزایش پتاسیم تا سطح ۷ میلی مولار افزایش یافت و در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار گردید .بیشترین عملکرد در سطح ۴ و ۷ میلی مولار کلسیم و پتاسیم مشاهده گردید .عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شاهد به میزان ۲۷ کاهش یافت .اثر افزودن کلسیم و پتاسیم در شرایط شور بر پارامتر های مهم تعیین کیفیت، مانند TSS و EC میوه معنی دار بوده و سبب بهبود کیفیت میوه شد .مهمترین آنتی اکسیدانت های میوه گوجه فرنگی آلبالوبی یعنی ویتامین ث و لیکوپن تحت تأثیر تیمار های کلسیم و پتاسیم در شرایط شور قرار گرفتند، به طوری که با افزایش غلظت کلسیم بر میزان ویتامین ث و لیکوپن میوه افزوده شد) به جز سطح ۸ میلی مولار .(همچنین با افزایش سطوح پتاسیم غلظت لیکوپن افزایش معنی داری را در سطح احتمال ۱ درصد نشان داد .درصد ماده خشک نیز در این تیمار ها با افزایش سطوح کلسیم و پتاسیم در شرایط شوری ۶۰ میلی مولار افزایش معنی داری نشان داد) به جز سطح ۸ و ۱۴ میلی مولار .(سفتی پوست و گوشت میوه با افزایش سطوح کلسیم افزایش و با افزایش سطوح پتاسیم و شوری کاهش یافت ولی اختلاف معنی داری را نشان نداده بود .تاثیر افزودن کلسیم بر کارآیی فتوسنتزی و نتیرات دمبرگ در سطح ۵ درصد معنی دار بود .با افزایش سطوح کلسیم از میزان نشت الکترولیت به طور معنی داری کاسته شد .با افزایش سطوح پتاسیم درصد نشت الکترولیت افزایش معنی داری را در سطح احتمال ۱ درصد نشان داد .تاثیر پتاسیم بر شاخص کلروفیل در سطح احتمال ۵ درصد معنی دار بود .کارآیی فتوسنتزی و نیترات دمبرگ در تیمار شاهد بیشتر از تیمار شوری ۶۰ میلی مولار بوده است و اختلاف معنی داری در سطح ۵ درصد نشان دادند .ولی غلظت پرولین و درصد نشت الکترولیت در تیمار شاهد کمتر از تیمار شوری بوده و اختلاف معنی داری را در سطح احتمال ۵ درصد نشان دادند .تیمار های کلسیم و پتاسیم بر کلیه عناصر اندازه گیری شده تاثیر معنی داری در سطح احتمال ۱ درصد داشته اند) به جز پتاسیم در سطوح کلسیم و سدیم در سطوح پتاسیم .(کلیه عناصر نیز در تیمار شاهد بیشتر از تیمار شوری بوده است) به جز یون سدیم .(نسبت K/Na با افزایش سطوح کلسیم، پتاسیم و شوری افزایش معنی داری را به ترتیب در سطح احتمال ۱ و ۵ درصد نشان داد
The tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) is an important horticultural crop that is cultivated widely as hydroponic. Like other plants, optimum growth and favorite yield of tomato in terms of quality and quantity are influenced by nutritional conditions and the role of potassium and calcium is specific. Therefore to evaluate the effect of potassium and calcium on the yield and quality characteristics of cherry tomato in NaCl salinity condition, an experiment was conducted at 2010-2011 in hydroponic system Faculty of Agriculture Department of Horticultural Science, University of Tabriz. In this experiment four levels of calcium (0.2, 2, 4 and 8 mM) and four levels of potassium (0.2, 2, 7 and 14 mM) in 60 mM NaCl were applied on cherry tomato cv. Guindo RZ (74-108 RZ). This experiment was included three replication (four plants each replication) and eight treatment in completely randomized design. Standard levels of calcium and potassium were in non salt conditions as control. The results showed that, vegetative characteristics of cherry tomato including leaf area and leaf fresh weight were significantly affected by calcium and potassium levels (P?0.01). Leaf dry weight, stem fresh weight and number of nod at different levels of calcium and potassium showed a significant difference at 5 probability level. Stem free weight, plant height and inter node height in the control treatment in comparison with saline condition was indicated a significant difference at P?0.05. The effect of calcium and potassium on quantity characteristics was significant, as by addition of calcium and potassium levels in 60 Mm saline conditions was observed significant difference at 1 and 5 probability level in the number of cherry tomato fruit. Also in control treatment number of fruit was more than 60 mM treatment, But showed no significant difference. Fruit fresh weight increased with increasing calcium levels to 4 mM and potassium levels to 7 mM significantly. The highest yield was observed at 4 and 7 mM calcium and potassium. Yield in saline conditions in comparison with control was decreased 27 . The findings of this research showed that application calcium and potassium in saline conditions on key quality parameters, such as TSS and EC fruit were significant and cause of improving fruit quality. Lycopene and vitamin C were affected by calcium and potassium treatment in saline conditions. So increasing of calcium concentration were improred vitamin C and lycopene content of fruit (except 8 mM level). Also with increasing of potassium levels leycopene concentration showed a significantly increase in 1 probability level. Percentage of dry matter in this treatments with increasing of calcium and potassium levels in 60 mM saline condition showed increase significantly (except 8 and 14 mM levels). Firmness of skin and flesh fruit increased with increasing calcium levels and decreased with increasing potassium and salinity levels. The effect of adding calcium on the photosynthetic efficiency and nitrate of petiole was significant at 5 level. With increasing of calcium level electrolyte leakage was reduced significantly. Percentage of electrolyte leakage increased significantly with increasing of potassium. The effect of potassium on chlorophyll index was significant at 5 probability level. Photosynthetic efficiency and petiole nitrate in control treatment was more than 60 mM salinity treatment and showed a significant difference at 5 probability level. But proline concentration and percentage of electrolyte leakage in control treatment was less than salinity treatment and showed a difference significant at 5 probability level. Calcium and potassium treatments, on all elements measured have a significant effect at 1 probability level (Except for potassium in calcium levels and sodium in potassium levels). All elements in control treatment was more than salinity treatments (except Na). The ratio of K/Na with increasing calcium, potassium and salinity treatment was showed a significantly increased at 1 and 5 probability level respectively.