عنوان

پژوهشی در ژئومورفولوژی تکتونیکی دامنه جنوبی سبلان

‭۷۹پ‬

per

پژوهشی در ژئومورفولوژی تکتونیکی دامنه جنوبی سبلان

/ابوالفضل سلیمانی

تبریز: دانشگاه تبریز، جغرافیای طبیعی گرایش ژئومورفولوژی

‮‭۱۱۳‬ص.‬

چاپی

کتابنامه ص.: ‮‭۱۱۸-۱۱۳‬

کارشناسی ارشد

جغرافیای طبیعی گرایش ژئومورفولوژی

‮‭۱۳۸۹/۰۶/۲۵‬

تبریز: دانشگاه تبریز، جغرافیای طبیعی گرایش ژئومورفولوژی

پژوهشی در ژئومورفولوژی تکتونیکی دامنه جنوبی سبلان عنوان موضوع پژوهش حاضر می باشد .منطقه مورد مطالعه در دامنه جنوبی سبلان در شمال شرقی شهرستان سراب در آذربایجان شرقی و شمال غربی شهرستان نیر در استان اردبیل و در محدوده جغرافیایی تا طول شرقی و تا عرض شمالی واقع شده و در مجموع ‮‭۵۶۰‬ کیلومتر مربع مساحت دارد.از نظر توپوگرافی محدوده مورد مطالعه شامل دو قسمت کوهستان و پایکوه می باشد، و از نظر هیدروگرافی پیسلرچای، آغمیوچای، بیوک چای از زیر حوضه های آجی چای و آغلاغان چای از زیر حوضه های بالخلوچای در دامنه جنوبی سبلان واقع گردیده است.از اواخر قرن بیستم بوسیله پژوهشگران خارجی و از دهه آخر قرن بیستم بخصوص توسط محققین داخلی منطقه سبلان از نظر ژئومورفولوژی و زمین شناسی مورد مطالعه قرار گرفته است.از لحاظ زمین شناسی سنگهای آذرین و آذر آواری سنوزوئیک بیش از ‮‭۹۵‬ محدوده مورد مطالعه را تشکیل داده و نهشته های آبرفتی کواترنر بخشی وسیعی از نیمه جنوبی منطقه را می پوشاند.برای بررسی ژئومورفولوژی تکتونیک دامنه جنوبی سبلان، شواهد مختلف ژئومورفولوژی مانند دره های خطی، پرتگاههای گسلی، جابجائی مخروط افکنه ها، انحراف آبراهه ها و پشته های مسدود کننده مورد بررسی قرار گرفت که تمام موارد فوق در محدوده مورد مطالعه وجود دارند که نشان دهنده ادامه فعالیتهای تکتونیکی در منطقه می باشد .ضمنا، زمین لرزه های تاریخی و دستگاهی منطقه و ارتباط آنها با گسل ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ارتباط آنها با گسل تأیید گردید .که دلیل دیگری بر فعالیتهای نئوتکتونیکی در دامنه جنوبی سبلان می باشد.همچنین از شاخص های تضاریس جبهه کوهستان‮‭(SMF)‬، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن‮‭(VF)‬ ، نسبت شکل حوضه زهکشی‮‭(BS)‬، عدم تقارن توپوگرافی‮‭(AT)‬، عامل تقارن توپوگرافی‮‭(TP)‬ ، منحنی های هیپسومتری و انتگرال هیپسومتری ‮‭(Hi)‬ برای نشان فعالیتهای تکتونیکی استفاده شد .که در نهایت چهار حوضه از پنج حوضه در کلاس ‮‭۲‬ از نظر فعالیت های تکتونیکی قرار گرفتند که فعالیت زیاد تکتونیکی و تنها حوضه بیوک چای با قرار گرفتن در کلاس ‮‭۳‬ فعالیت متوسط تکتونیکی را نشان داد.

he subject of present study is study of tectonic geomorphology in south slopes of sabalan the given area is located on south slopes of Sabalan in northeast of Sarab at East. Azarbayjan and northwest of Nir at province of Ardabil, within the geographical bounds of to east longitude and to north latitude and has sum total, area of . Based on topography, this region includes of two sections, i.e mountain and foothill, as well as based on hydrography, the Pislar Chai, Agmionchai, bioukchai of subbasins of Ajichai and Aglagan Chai of subbasins of Balkhlochai are located on south slopes of Sabalan.The area of Sabalan has been reviewed by foreign researchers since the late of twentieth century and by domestic researchers since the late decade of twentieth century, geomorphologically and geologically. Based on geology, the igneous and Cenozoic agglomerate rocks consist beyond the 95 given bounds and the quaternary alluvial sediments cover the broad section of south half of region. In order to tectonic geomorphological review of south slopes of sabalan, the various geomorphological evidences such as linear valleys, fault cliffs, cone displacements, waterway divergence, and blocker beds has been studied witch all of noted items, are present in given bounds that show the continuance of tectonical activities in this regon. In addition, the historical and machinery earthquakes of region and their relation with faults has been analyzed and their interrelation with them approved which is another reason for neo-tectonical activities in south slopes of sabaan.Also, the standards of Mountain frontage teeth (SMF), rate of bed width to its height (VF), drainage basin from rate(BS), topographical osymetry (AT), topographical symetry factor (TP), hyposometry graphs and hypsometry integral (Hi) was used for sign of tecthonics activities.Finally, the four basins of five basins were classified in class 2 according to tectonic activities which have higher activity and only bioukchai basins classified in class 3 which showed the moderate tectonic activity.

Geomorphology

morphotectonic

neotectonic

fault

motectonic size

سلیمانی، ابوالفضل

رجبی، معصومه، استاد راهنما

روستایی، شهرام، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی