عنوان

عقل و عشق در مثنوی

‭۱۳۹۴پ‬

per

عقل و عشق در مثنوی

/محمررضا خوشبوی

تبریز:دانشگاه تبریز، دانشکده زبانهای خارجی، گروه ادبیات فارسی

‮‭۱۹۷‬ص.‬

:‮‭۳۰‬*‮‭۲۹‬س.م+لوح فشرده

چاپی

واژه نامه بصورت زیرنویس

کتابنامه ص.:‮‭۱۹۱-۱۹۴‬

کارشناسی ارشد

زبان و ادبیات فارسی

‮‭۱۳۸۱/۱۱/۲۵‬

تبریز:دانشگاه تبریز، دانشکده زبانهای خارجی، گروه ادبیات فارسی

این رساله نگاهی مبسوط و فراگیر به موضوع عقل و عشق در مثنوی معنوی مولوی است .مثنوی مولوی گنجینه ای انباشته از مروارید های گرانبهای ادب فارسی و عرفان اسلامی و گوهرهای نایاب از حکمت و فلسفه است .به طوری که موضوعات و مفاهیم عالی ادب ,فرهنگ، اندیشه و عرفان به طرزی بدیع ,زیبا و در عین حال ساده، آمیخته با حکایات و تمثیلات ظریف بیان گردیده است .موضوع عقل و عشق از موضوعات بسیار مهم انسانی ,هم در بعد نظری و هم در بعد عملی ,به شمار می آید .مثنوی معنوی هرگز از این دو موضوع خالی نبوده است بلکه ظریف ترین و ناب ترین مفاهیم و توصیفات را می توان در آن مشاهده کرد.در این رساله با صرف دقت و حدت وافر سعی شده است تا تمامی ابیات و نکات مربوط به موضوع عقل و عشق از معدن سرشار مثنوی استخراج شود .در مرحلة اول ,ابیات مربوط به عقل و عشق ,همچنین مباحثی که می توانست در توضیح و تفسیر آن ابیات نگارنده را یاری نماید با ذکر عنوان و مدخل آن در فیش های مخصوص گردآوری شد و پس از خواندن دقیق مثنوی و اتمام آن، عناوین و مدخل های همگون مرتب گردید .در مرحلة دوم به تنظیم و نتیجه گیری مباحث پرداخته شد .در این حین، نگارنده از مطالعة برخی کتب اهل تصوف و عرفان و نیز رجوع به شروح معتبر مثنوی غفلت نورزیده و از آن منابع در بسط موضوعات یاری جسته است و در مرحلة پایانی ,نتیجة کار خود را در سه بخش جداگانه گنجانیده است .بخش اول :عقل در مثنوی با سر فصل هایی چون صفات عقل و آثار آن، آفات و عوامل گمراهی عقل، انواع عقل) جزوی و کلی (و صفات عاقل و بخش دوم :عشق در مثنوی با سرفصل هایی همچون صفات و خواص‍ عشق و آثار آن، انواع عشق) مجازی و حقیقی(، صفات عاشق و معشوق و اتحاد عاشق و معشوق آخرین بخش این رساله که بسیار مختصر است، اختصاص دارد به سازش و ستیز مولانا با عقل ,به عبارت دیگر تعامل یا تقابل عقل و عشق.پس از خواندن این رساله، خواننده می تواند تا حدودی به عمق تفکر مولانا و خلاقیت او پی ببرد و مشاهده نماید که عقل و عشق به بهترین نحو ممکن در مثنوی مطرح گردیده است و فصل الخطاب مباحث مربوط به این موضوع، می تواند به شمار آید

This paper is an extensive servey of the subject of "Reason & Love" in Molavi's Mathnavi. Molavis Mathnavi is a treasure full of brilliant pearls of Persian Literature and Islamic Khowledge and precious stones of Khowledge and Phylosophy, in that, excellent concepts and topics of Literature /Thought/ and Khowledge are presented in a wonderful but simple way, embeded in subtle parables and allegories.The subject of "Reason & Love" is one of its very important Human subjects both in theoretrical and in practical dimention. Molavi's Mathnavi has never been away from these two subjects, in fact, we can derive the most excellent concepts and explanations from it.In this paper, during the time spent, it is tried not to ignore considering anyone of its minor or chief points. At first, those verses related to the subject of "Reason & Love" and also those discussions which could assist the writer in the explanation and interpretation of the verses are presented, mentioning their topics and enteries in the prepared cards, and after finishing reading Mathnavi verse by verse, homogeneous topics and enteries are organized and the conclusions are discussed. Meanwhile, the writer never ignored reading some books of Khowledge People and Sufistsor of referring to reliable interpretations of Mathnavi, and took the advantage of those sources in expanding the subjects.The outcome is presented in three parts: part one, "Reason in Mathnavi" with the topics such as "The Characteristics of Reason and Its Effects" "Causes and Disadvantages of Reason's Diversion", "Kinds of Reason (Partial and Full)", and "The Characteristics of the Wise". Part two, "Love in Mathnavi" with the topics such as "The Characteristics of Love and Its Effects", Kinds of Love (super ficial and Realistic "The Characteristics of Lovers and lavable and Their Assembly.The last part of this paper, which is very short, is dedicated to the subject of "Molana's Challenge and Agreement with Reason" or, in another word, of "The Reaction or Reciprocity of Reason and Love."After reading this paper, the reader can discover to some extent the depth of Molavi's thought and his wonderful creativity and see that how "Reason and Love" are presented in the best way in Mathnavi, which can be considered as the concluding point to the discussions related to this subject

خوشبوی، محمدرضا

اجلالی، امین پاشا، استاد راهنما

اکرمی، میر جلیل، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی