پیوند جلوه های طبیعت با اندیشة ناصر خسرو بر اساس دیوان او
/زهرا سادات غیبی
تبریز:دانشگاه تبریز
۱۴۵ص.
:۳۰*۲۹س.م+لوح فشرده
چاپی
واژه نامه بصورت زیرنویس
کتابنامه ص.:۱۴۰-۱۴۳
کار شناسی ارشد
زبان و ادبیات فارسی
۱۳۸۴/۰۷/۲۵
تبریز:دانشگاه تبریز
ناصرخسرو پس از بیداری از خواب چهل سالة خویش ، به عنوان مبلغ مذهبی متعهد خود را موظف به بیدار کردن خلق از خواب غفلت ، جهل ، گمراهی و فساد می بیند در روزگاری که جهل و فساد بر اهل روزگار استیلا یافته است ،او خواستار جامعه ای است عاری از هرگونه فساد و تباهی ، از اینرو شعر خود را در خدمت ارزشهای والای انسانی و مبانی اخلاقی قرار می دهد. پرداختن به افکار و اندیشه های دینی و مذهبی و فضایل اخلاقی و بازتاب جلوه های تعقل و حکمت در دیوان وی باعث شده است که جنبة هنری اشعارش تحت تأثیر جنبة فکری و اخلاقی آنها قرار گیرد . از این جهت کمتر به جنبه های هنری شعر وی توجه می شود . یکی از موضوعات مهم اشعار وی توصیف مناظر طبیعت و مظاهر عالم هستی است . در دیوان او توصیفات زیبا و دل انگیزی را از همة مظاهر طبیعت أعم از کوه ، دریا ، آسمان ، شب، ابر ،دریا ، بهار،خزان و ... می بینیم ولی وی به جهت تربیت خاص مذهبی خویش، مظاهر هستی را آیات و نشانه های الهی می داند که انسانها را به سوی خدای خویش رهنمون می شوند . از این رو او، توجهی خاص به مظاهر هستی نشان می دهد و در دیوان اشعارش پیوندی بین عناصر طبیعت و ارزشهای والای انسانی برقرار می کند. در این رساله نگارنده سعی کرده است پیوندهایی را که او بین عناصر طبیعت و افکار و آراء خویش برقرار می کند مورد بررسی و تحلیل قرار دهد و توانایی ناصر خسرو را در توصیف عناصر گوناگون طبیعت نشان دهد و گامی هرچند کوتاه در شناسایی چهرة واقعی ناصرخسرو بردارد.
After awaking from his forty-year ignorance , Naser Khosro as a promised missionary observes himself dutiful for awakening the people from ignorance aberration and corruption , the time during which ignorance and dominated on the people .He wishes a society free from any corruption, hence he presents his poem to high humane values and moral bases.Dealing with the religious thoughts and views and moral virtues, and the reflection of reasoning expressions and knowledge in his Diwan has caused that artistic aspect of his poem to be influenced under their intellectual and moral one. That is why artistic aspects of his poem are regarded slightly.One of the important subjects of his poems is the description of natural landscapes and figures of the world. In his Diwan, beautiful and attractive descriptions of all natural figures are observed including mountains, sea, sky, night, cloud, spring, autumn and so on. However, for his special religious education regards the existence figures as divine signs which conduct men towards their god. Therefore, he pays a special attention to the existence figures and establishes a relationship between the elements of nature and high values of man in his Diwan.In this thesis, the writer has attempted to study the establishment some links between the elements of nature and his views and indicate the ability of Naser Khosro in describing the various elements of nature and take a step in identifying the real characteristic of Naser Khosro.