سیر تاریخی تحول سازمانهای سیاسی اداری امپراطوری روم باستان از قرن ۴ق.م(تا قرن اول میلادی)
/محمد رضا هاشمی زاده
تبریز: دانشگاه تبریز، علوم انسانی، گروه تاریخ
۱۴۹ص.
:۳۰*۲۹س.م-+لوح فشرده
چاپی
واژه نامه بصورت زیر نویس
کتابنامه ص.: ۱۴۵-۱۴۹
فاقد اطلاعات کامل
کارشناسی ارشد
تاریخ
۱۳۸۸/۰۶/۲۵
تبریز: دانشگاه تبریز، علوم انسانی، گروه تاریخ
امپراطوری روم باستان که با بنای شهررم در صآوریل ۷۵۳ ق.م بر عرصه جهان پدیدار گشت تا پایان حیات سیاسی و اجتماعیاش در سال ص ۴۷۶ م تحولات سیاسی، اداری چندی را پشت سر گذاشت .دوران حیات این امپراطوری را می توان در سه دوره مجزا مورد مطالعه قرار داد: - عصر پادشاهی (۷۵۳ : ق.م ۵۰۹ .ق.م(در این عصر نخستین تشکیلات سیاسی که در روم شکل گرفت، زیر نظر یک پادشاه مطلق العنان اداره میشد .اساس سازمان اجتماعی در این عصر بر پایه خانواده و طایفه بود و مهمترین وظیفه شاه حفظ و توسعه شعائر دینی بود .ملت به دو گروه عامه و خواص تقسیم میشدندو هر کدام حقوق اجتماعی مشخصی داشتند .هنگام فوت یک پادشاه پس از جویا شدن نظر خدایان فرد دیگری با انتخاب برگزیدگان مردم به پادشاهی میرسید .شخص فرمانروا علاوه بر ریاست امور اجرایی، فرماندهی کل قوا را نیز بر عهده داشت با این حال وقتی که ص تارکن آخرین پادشاه این عصر خواست به صورت جبارانه سلطنت نماید، منفور همگان گردید .لذا اعضای سنا گرد هم آمده ضمن برکناری او نظام پادشاهی را نیز ملغی نمودند (۵۰۹ق.م).۲- عصر جمهوری (۵۰۹ : تا ۲۷ ق.م.(دوره دوم حکومت با ملغی شدن نظام پادشاهی در سال ص ۵۰۹ ق.م با نام نظام جمهوری تشکیل گردید .اساس حکومت در این دوران مجلس سنا و دو نفر کنسول بودند که برای مدت معینی) یکسال (قدرت به ایشان تفویض میگردید) .از طرف مجلس سنا (در دوره جمهوری طبقة عوام ابتدا اجازه یافتند که برای حمایت خود نمایندگانی موسوم به ص تریبنانتخاب کنند و بعدها در حدود ص ۴۵۰ ق.م به مرور حق تصدی تمامی مشاغل اداری را بدست آوردند .از ویژگیهای این عصر جنگهای پیاپی و توسعه ارضی را باید بر شمرد که خود پیامدهای مهمی را بدنبال داشت .پیامد جنگهای کارتاژ، سرازیر شدن ثروت و اسرای جنگی که در مزارع به کارگرفته می شدند بود .این امر موجب نابودی کشاورزی آزاد را فراهم آورد .بدین ترتیب سیل مهاجرت کشاورزان به شهر رم را بدنبال آورد .در پی این حوادث طبقات فرودست خواهان اصلاحات شدند و چون از طرف طبقه فرادست نادیده انگاشته می شد، منجر به جنگهای داخلی گردید .پی آمد کشمکشهای داخلی سقوط حکومت جمهوری و پیدایش دیکتاتوری چون آگوست و شروع مرحله جدیدی از حکومت بود (۲۷ .ق.م.)۳- مشروطه سلطنتی (۲۷ ق.م(با بقدرت رسیدن اوگوست در سال ص.۲۷ ق.م نظام جمهوری جای خود را به حکومت تازهای داد که میتوان از آن به مشروطه سلطنتی یاد نمود .آگوست به خوبی دریافته بود که امپراطوری روم با سیستم حکومت جمهوری دیگر قادر به ادامه حیات نیست از طرفی چون آگوست تجربه سزار را دیده بود درک کرده بود که قادر به اداره حکومت به شکل مطلقه نخواهد بود .لذا آگوست تصمیم گرفت که با حفظ ظواهر حکومت جمهوری) نظیر احترام گذاشتن به سنا (اختیارات مطلق را با احتیاط بدست بگیرد .لذا درا ین عصر تصمیم گیرندگان اصلی شخصی امپراطور و ارتش بودند.