تحلیل فضایی عدالت محوری در آمایش کاربری های خدماتی شهر تبریز با رویکرد چند معیاری
Spatial Analysis of Justice Centered in the land use Planning of Public Services land uses in Tabriz using the multi-criteria approach
/مهری کرمی
: برنامهریزی و علوم محیطی
، ۱۳۹۹
، راشدی
۱۳۰ص
چاپی - الکترونیکی
کارشناسی ارشد
ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری آمایش شهری
۱۳۹۹/۰۶/۱۹
تبریز
شهر به عنوان یکی از مهمصترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن بشری و از فراگیرترین پدیدهصهای اجتماعی عصر حاضر است .ازمشکلات اساسی شهرها در دههصهای اخیر، توزیع نابرابر منابع و جمعیت در بخشصهای مختلف شهری است .نابسامانی نظام توزیع مراکز خدماتی در فضاهای شهری زمینه ساز نابرابری اجتماعی شهروندان در برخورداری از این خدمات شده است .توجه به اهمیت توزیع کاربریصهای خدماتی در نواحی شهری و فراهم نمودن امکانات و خدمات مورد نیاز عاملی مهم در ارتقاء سطح زندگی، عدالت اجتماعی و پایداری زندگی شهری است .عدالت نوعی سلوک مساوی با افراد است و عدالت فضایی برگرفته از آن یعنی اینکه با ساکنین در هر مکانی باید به صورت برابر رفتار شود و هیچ فرد یا جایی بر افراد و جاهای دیگری برتری نداشته باشد بنابراین؛ خدمات عمومی شهر به عنوان مهم-ترین ابزار در دست مدیریت شهری، برای برقراری عدالت فضایی است .با توزیع مناسب این خدمات، شهر میصتواند به عنوان بستر تحقق عدالت فضایی مطرح گردد .کلانصشهر تبریز علاوه بر اینکه از تبعیض طبقاتی در بین گروهصهای اجتماعی اقتصادی رنج میصبرد، از تبعیض فضایی ناشی از توزیع نامناسب خدمات شهری نیز تهدید میصشود .هدف از پژوهش حاضر بررسی نحوهصی توزیع خدمات شهری در سطح کلانصشهر تبریز میصباشد که برای این منظور، شاخص های(۱ - آموزشی و آموزش عالی۲ - پارک و فضای سبز۳ - تاسیسات و تجهیزات شهری۴ - ورزشی و تفریحی۵ - حمل و نقل عمومی۶ - بهداشتی-درمانی (در نظر گرفته شده، که با مقایسه سرانه آنها با سرانه معیار کمبودها برای هر شاخص تعیین شده است .در مرحلهصی بعد پس از مطالعه وضع موجود کاربریصها اقدام به مکانیابی کاربریصهای خدماتی نظیر) آموزشی و آموزشصعالی، پارک و فضای سبز، تاسیسات شهری، ایستگاه آتشصنشانی، آرامستان، ورزشی، تفریحی- توریستی، پارکینگ، پایانه و بهداشتی- درمانی(، که طی این فرآیند پارامترهای مؤثر در مکانصگزینی هر کاربری شناسایی و تهیه، و مورد استفاده قرار گرفتهصاند و در نهایت با استفاده از روشصهای مبتنی بر سیستمصهای پشتیبانی فضایی چند معیارهSDSS - MCبرمبنای مدلصهای Topsis و Saw در محیط نرمصافزار ArcGIS و وزنصدهی پارامترها توسط کارشناسان خبره حوزه مطالعات شهری با روش تحلیل سلسه مراتبی در محیط نرمصافزار Expert Choice نقشهصهای نهایی تهیه شده است .و فضاهای کاملا نامطلوب تا کاملا مطلوب برای هر کدام از خدمات فوق شناسایی شدهاند
The city is one of the most important achievements of human culture and civilization and it is one of the most pervasive social phenomena of the contemporary era. One of the cities main problems in recent decades is the unequal distribution of resources and population in different parts of the city. Disorganization of the distribution system of service centers in urban spaces has paved the way for social inequality of citizens in accessing these services. Paying attention to the importance of distributing service used in urban areas and providing the required facilities and services is an important factor in improving the standard of living, social justice and urban lifes sustainability. Justice is a kind of equal behavior towards individuals, and spatial justice retrived from it means that residents in any place should be treated equally and neither a person nor a place should be superior to individuals and other places. Therefore, city public services as the most important tool in the hands of urban management, is to establish spatial justice. With proper distribution of these services, the city can be considered as a platform for achieving spatial justice. The metropolis of Tabriz, in addition to suffering from class discrimination among socio-economic groups, is also threatened by spatial discrimination due to improper distribution of urban services. The purpose of this study is to investigate the distribution of urban services in the metropolitan area of Tabriz. For this purpose, the indicators (1- Education and higher education 2- Park and green space 3- Urban facilities and equipment 4- Sports and Recreation 5- Public transportation 6- Health-treatment), which is determined by comparing their per capita with the criterion of deficiencies for each index. In the next stage, after studying the current status of the uses, locating service uses such as (education and higher education, parks and green spaces, urban facilities, fire station, sanctuary, sports, recreational-tourist, parking , Terminal and health), and during this process, effective parameters in locating each user have been identified, prepared, and used, and finally using methods based on multi-criteria spatial support systems MC -SDSS based on Topsis and Saw models in ArcGIS and weighting of parameters by experts in the field of urban studies with hierarchical analysis method in Expert Choice, final maps have been prepared. And completely undesirable to completely desirable spaces have been identified for each of the indicators
Spatial Analysis of Justice Centered in the land use Planning of Public Services land uses in Tabriz using the multi-criteria approach