۲۳۷۹۱پ
per
تاثیر جنگ خای ایران و عثمانی در فرهنگ آذربایجان
Ottoman Wars on Azerbaijani Culture-The Effect of Iran
/حجت یحیی پور
: پردیس بین المللی ارس
، ۱۳۹۷
، عباسپور
۱۹۸ص
چاپی
کارشناسی ارشد
تاریخ ایران اسلامی
۱۳۹۷/۰۶/۲۶
تبریز
مناقشات ایران و عثمانی در عصر صفوی، همزمان با اوج جنگ‌های نظامی و عقیدتی دو کشور، پیامدهای بسیاری برای آذربایجان به عنوان کانون این مناقشات به همراه داشته است .آذربایجان از یکسو به عنوان پایتخت سیاسی و معنوی صفویان و از سوی دیگر به علت همسایگی با حکومت توسعه طلب عثمانی، از موقعیت ویژه سیاسی و جغرافیایی برخوردار بود و به همین دلیل از ابتدای ظهور صفویان به میدان اصلی جنگ میان دو کشور تبدیل گشت .این جنگ‌ها و مجموعه رویدادها و حوادث سال‌های جنگ بی‌تاثیر بر فرهنگ عمومی آذربایجان نبوده است و می‌توان نشانه‌هایی از این تاثیرات را در مولفه‌های مختلف فرهنگی آذربایجان مشاهده نمود .مناقشات نظامی ایران و عثمانی که پیش از ظهور صفویان نیز جریان داشت، با آغاز قرن دهم هجری و ظهور صفویان رنگ و بوی مذهبی و عقیدتی به خود گرفت و به زودی این تنش‌ها در همه ابعاد خود را نشان دادند و جنگ تمام عیار نظامی و عقیدتی میان طرفین آغاز شد .آذربایجان به علت برخورداری از موقعیت خاص جغرافیایی در جریان هجوم عثمانی به قلمرو ایران کانون این مناقشات بود و بارها به اشغال قوای عثمانی در آمد و قتل‌عام‌های فجیع و کشتارهای وسیعی را تجربه نمود .دولت عثمانی در سال‌های اشغال آذربایجان به بهانه‌های مختلف و با اهداف خاص، سیاست‌های گوناگونی را در زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی در این سرزمین اتخاذ کرد .در مقابل صفویان نیز برنامه‌های ویژه‌ای جهت حفظ تسلط بر آذربایجان و کوتاه کردن دست عثمانی از آن داشتند .گسترش تشیع و تقویت احساسات ملی اهالی آذربایجان و همچنین سیاست‌های تدافعی صفویان که باعث مهاجرت برخی گروهای ساکن در آذربایجان به دیگر مناطق ایران و نیز اسکان گروه‌هایی از ایلات و عشایر غیر آذربایجانی در این سرزمین شد از جمله تاثیرات حکومت صفوی بر ساختار فرهنگی و اجتماعی آذربایجان در طی سال‌های جنگ بود؛ از سوی دیگر به اسارت در آوردن تعداد زیادی از اهالی آذربایجان و انتقال آنان به عثمانی، کشتارهای وسیع و قتل عام‌های گسترده در شهرهای مختلف آذربایجان و اسکان سربازان عثمانی به همراه انبوه جمعیت خانواده‌هایشان در این سرزمین) احتمالا با هدف تغییر بافت اجتماعی آذربایجان (و تلاش برای تضعیف تشیع و ترویج سنت در آذربایجان از مهمترین اقدامات عثمانیان در سال‌های طولانی جنگ با ایران و اشغال آذربایجان بوده است .با بررسی اسناد و منابع تاریخی و نیز مطالعه پژوهش‌های نوین در میابیم که سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی صفویان و عثمانیان در قبال آذربایجان، با تاثیرات قابل توجهی در مولفه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی این سرزمین همراه بوده است که بیشترین این تاثیرات را می‌توان در سه مولفه ص‌مذهب╗، ص‌بافت جمعیتی╗ و ص‌زبان╗ آذربایجان مشاهده نمود .
Azeri nomads in Azerbaijan, were some of the effects of the Safavid dynasty on the cultural and social structures of Azerbaijan in the war years. On the other hand, slaving and capturing some of the Azeris and moving them to the Ottoman empire, grand massacres in different regions of Azerbaijan, and the habitation of Ottoman soldiers and their families in Azerbaijan and the efforts for improving Sunnis and weakening Shia have been amongst some of the most important acts of the Ottomans in Azerbaijan. With surveying the historical documents and sources, and also studying modern researches, we understand that cultural and social policies of the Safavids and Ottomans towards Azerbaijan, have been with essential affects in cultural and social aspects of this realm. We can observe the most of these effects in the three aspects of "religion", "population" and the "language" of Azerbaijan. -The struggle between the Persian Empire and the Ottoman Empire which was contemporaneous with the peak of military and religious war between the 2 countries, has had many consequences for Azerbaijan as the center of these struggles. Azerbaijan on one hand, as the political and religious capital of the Safavids, and on the other hand because of being in the neighborhood of the Ottoman Empire, has had a specific political and geographical position in the region, and thats why from the beginning of the existence of the Safavids, Azerbaijan has become the main battleground between 2 countries. These wars and all the events and incidents in the years of war have not been effectless on the public culture of Azerbaijan and some signs of these influences could be observed in different cultural aspects of Azerbaijan region. These struggles which have been current, even before the Safavids, emerged themselves as a political and religious way after the emergence of the Safavids in the 10th century and soon these struggles made a display in every aspect of the 2 countries. As a result a full military and religious war began. Azerbaijan was under the effect of war because of its geographical situation and therefore it was occupied in several occasions, via the Ottoman army. Bad massacres also happened in the Azerbaijan region. In the years of the occupation of Azerbaijan via the Ottoman Empire, the Ottomans made some different cultural and social policies. And on the other hand the Safavids too, had specific plans and schemes for maintaining their domination on Azerbaijan. The spread of Shia and the improvement of national feelings of the people of Azerbaijan and also the defensive policies of the Safavids, which caused the immigration of many Azeris to the other parts of Iran and also the settling down of some non
Ottoman Wars on Azerbaijani Culture-The Effect of Iran
یحیی پور، حجت
Yahyapour, Hojjat
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
