۲۳۴۱۷پ
per
بازنمایی فضاهای شهری مبتنی بر منظر شهری تصویرپذیردر کلان‌شهر تبریز، مورد مطالعه، منطقه‌ی ۸
Representation of Urban Spaces Based on Urban Landscape Imageability in Tabriz, Case study, Zone ۸
/بهمن ش‍ـجاعی وند
: برنامه‌ریزی و علوم محیطی
، ۱۳۹۹
، راشدی
۲۲۰ص
چاپی - الکترونیکی
دکتری
ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری
۱۳۹۹/۰۶/۱۲
تبریز
فضاهای شهری منحصر به جنبه‌های کالبدی و فیزیکی نبوده و نقش اساسی را در تعاملات شهروندان ایفا می‌کنند .یکی از جنبه‌های مهم حیات اجتماعی و در عین حال حضور فعال شهروندان در فضاهای شهری مربوط به مطلوبیت فضاهای شهری و منظر شهری است .از این رو، لازمه‌ی برخی از سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها در حوزه شهری، همچون رقابت‌پذیری شهرها در عرصه‌ی جهانی، گردشگرپذیر نمودن شهرها، پیاده‌مداری و غیره، توجه به بازنمایی مطلوب و سیمای شهری است .در این راستا، هدف رساله‌ی حاضر بررسی منظر شهری کلان‌شهر تبریز از نظر تصویرپذیری فضاهای شهری و مطالعه‌ی تصویر ذهنی ارایه شده از سوی شهروندان به منظور بازنمایی فضاهای شهری در منطقه‌ی ۸ کلان‌شهر تبریز می‌باشد .که با توجه به اهداف و ماهیت پژوهش از دو رویکرد پژوهشی کمی و کیفی استفاده شده است .پژوهش حاضر از نوع بنیادی و کاربردی بوده و در آن از روش‌های پژوهشی پیمایشی و توصیفی تحلیلی و اکتشافی استفاده شده و جمع‌آوری داده‌ها از طریق مشاهده میدانی، توزیع پرسشنامه، تکنیک ادراک فعال و مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفته است .به منظور روایی و پایایی پرسشنامه، به ترتیب از روایی محتوا) نظر اساتید و کارشناسان برنامه‌ریزی شهری (و ضریب آلفای کرونباخ که با مقدار ۰.۹۳ همواره بیش از ۰.۷ برآورد شده، استفاده شده است .برای تعیین حجم نمونه و روش نمونه‌گیری، به ترتیب از روش تعیین حجم نمونه کوکران و اشباء نظری و نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی و هدفمند و در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی، آزمون‌های پارامتریک و ناپارامتریک در محیط نرم‌افزار Spss ۲۳.۰ ؛ آزمون من ویتنی یوWhitney U)- (Mann، آزمون کروسکال والیسWallis)- (Kruskal، آزمون ضریب همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن، تحلیل رگرسیون چند متغیره خطی به روش Enter یا همزمان، برای تحلیل سه فرضیه‌ی اول توصیفی- تحلیلی و برای آزمون فرضیه‌ی چهارم و آخر و بخش اکتشافی پژوهش از روش‌های تحلیل محتوا و گراندد تئوری بهره گرفته شده است .بر اساس نتایج بدست آمده، نتایج بخش اول و کمی پژوهش نشان داد که در بین عوامل جمعیت‌شناختی، جنس پرسش‌شوندگان با تصویر ذهنی رابطه‌ی معنی‌دار دارد و مردان دارای تصویر ذهنی قوی‌تر و کلی‌تری نسبت به زنان می‌باشند .همچنین مشخص شد که در بین ابعاد عینی، ذهنی و اجتماعی منظر شهری، بعد ذهنی تأثیر بسزایی را در تصویر ذهنی افراد از فضاهای شهری دارد .از نظر سلسله مراتب تصویر ذهنی، تصاویر جزیی نقش عمده‌ای در تصویر ذهنی افراد داشته و الگوی غالب تصاویر ذهنی از نوع سکانسی و پیاپی است تا فضایی .از نظر روش ساختاردهی تصویر ذهنی نیز در بین سه روش موضع‌شناختی، تداعی‌گرایانه و موقعیت‌شناختی؛ روش موضع‌شناختی بالاترین مقدار را در بین سه روش ساختاردهی تصویر ذهنی را دارد .در ادامه، نتایج بخش دوم و کیفی پژوهش نشان داد که علاوه بر مؤلفه‌ی خوانایی، دو مؤلفه‌ی معنایی و فضایی نیز در شکل‌گیری تصویر ذهنی افراد از فضاهای شهری نقش دارند و از این جهت بکارگیری تصویر ذهنی صرف شاید تعبیری ناقص باشد و بکارگیری تصویر- شناخت ذهنی مفهوم را بهتر برساند و به ترتیب از مؤلفه‌های خوانایی، فضایی و معنایی، حرکت از تصویر ذهنی به شناخت ذهنی است .از آنجایی که هر سه وجه در ایجاد تصویر ذهنی فرد به صورت سه‌وجه یکسان عمل می‌کنند و به تولید و بازتولید تصویر ذهنی می‌پردازند، ما حصل رساله‌ی حاضر، یعنی ص‌تریالکتیک تصویر ذهنی╗ و ص‌تولید و بازتولید تصویر ذهنی╗ را تبیین می‌کنند و ابعاد منظر شهری، ابعاد عینی، ذهنی و اجتماعی است .بر این اساس تعریف رساله‌ی حاضر از فضا عبارت است از؛ تولید و بازتولید واقعیت‌های عینی، ذهنی و اجتماعی؛ این امر هم شامل واقعیت‌های مادی و فیزیکی اعم از طبیعی مثل کوه یا انسانی مثل ساختمان‌ها و هم غیرمادی و اجتماعی همچون کارکردهای اجتماعی، که از سوی فرد ادراک می‌شود و می‌تواند این ادراک بسته به موقعیت و خصوصیات ذهنی فرد و حتی فرهنگ غالب جامعه که بر ذهن فرد تأثیرگذار است، متفاوت باشد
Urban spaces are not limited to physical aspects and play an essential role in citizens' interactions. One of the important aspects of social life and at the same time the active presence of citizens in urban spaces is related to the desirability of urban spaces and urban landscape. Therefore, in order to create some policies and plans in the urban area, such as; the competitiveness of cities in the global arena, the touristization of cities, pedestrianization, etc., paying attention to the optimal represent-tation and urban appearance. In this regard, the aim of the present dissertation is to study the urban landscape of Tabriz metropolis in terms of imaeabilaty of urban spaces and study of mental image provided by citizens in order to represent urban spaces in the 8th zone of Tabriz. According to the objectives and nature of the research, two quantitative and qualitative research approaches have been used. The present study is of a basic and applied type and uses survey, descriptive-analytical and exploratory research methods and data collection has been done through field observation, questionnaire distribution, Active Perception Technique and library studies. In order to validate and reliability of the questionnaire, content validity (opinion of professors and experts of urban planning) and Cronbach's alpha coefficient, which is always estimated to be more than 0.7 with a value of 0.93, were used, respectively. To determine the sample size and sampling method, the cochrane sample size determination method and random cluster sampling and in the analysis of data from descriptive statistics, parametric and non-parametric tests in Spss 23.0 software such as; The Mann-Whitney U test, the Kruskal-Wallis test, the Spearman ranking correlation coefficient test, Enter linear regression analysis, for the analysis of the first three descriptive-analytical hypotheses, and for the fourth hypothesis test. Finally, the qualitative part of the research is based on the methods of content analysis and granded theory. Based on the results obtained, the results of the first part and the quantiive part of research showed that among the population factors, the sex of the respondents has a significant relationship with mental image and men have a stronger and more general mental image than women. It was also found that among the objective, mental and social dimensions of the urban landscape, the mental dimension has a significant effect on people's mental image of urban spaces. In terms of the mental image hierarchy, detail images play a major role in people's mental images, and the predominant pattern of mental images is sequential rather than spatial. In terms of the method of mental image structure, among the three methods of positional, associative and situational cognition; The positional method has the highest value among the three methods. Furthermore, the results of the second and qualitative part of the research showed that in addition to the imageability component, the two meaning and spatial components also play roles in shaping people's mental image of urban spaces. Therefore, the use of mere mental image may be an incomplete interpretation, and the use of mental image-cognition conveys better the concept, and the components of imageability, spatial and meaning, respectively, move from mental image to mental cognition. Since all three aspects of the mental image of the individual act in the same way and produce and reproduce the mental image, we explain the product of the present dissertation, namely, "Trialectic of Mental Image" and "Production and Reproduction of Mental Image" and urban landscape dimensions is objective, mental and social. Accordingly, the definition of thesis from space is; Production and Reproduction of Objective, Subjective and Social Realities; This includes both physical realities such as mountains or human beings such as buildings, as well as immaterial and social elements such as social functions, which are perceived differently by the individual because of differences in individual's mental status or differences in dominant culture of societies
Representation of Urban Spaces Based on Urban Landscape Imageability in Tabriz, Case study, Zone ۸
ش‍ـجاعی وند، بهمن
Shojaeivand Name: Bahman
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
