۴۸پ
per
بررسی برخی از جنبه‌های فیزیولوژیک تراکم و دوره‌های مختلف تداخل سورگوم روی ذرت
/رئوف سید شریفی
تبریز: دانشگاه تبریز،دانشکده کشاورزی ، گروه زراعت واصلاح نباتات
۱۸۲ ص.
: جدول، نمودار، عکس
چاپی
واژه نامه بصورت زیرنویس
کتابنامه ص.: ۱۵۶-۱۷۸
دکتری
مهندسی کشاورزی-زراعت
۱۳۸۳/۱۲/۱۵
تبریز: دانشگاه تبریز،دانشکده کشاورزی ، گروه زراعت واصلاح نباتات
به منظور بررسی برخی از جنبه‌های فیزیولوژیک اثر تراکم و دوره‌های مختلف تداخل سورگوم بر روی ذرت، یک آزمایش فاکتوریل بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو سال زراعی، ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ در مزرعة پژوهشی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید .فاکتورهای مورد بررسی را تراکم‌های سورگوم(۴ ، ۸ و ۱۲ بوته در متر مربع (با دوره‌های مختلف تداخل آن) صفر، دو، چهار، شش هفته بعد از سبز شدن ذرت و کل سیکل زیستی آن (و تراکم ذرت در حد مطلوب منطقه (۸/۷ بوته در متر مربع (تشکیل می‌داد .نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بین تراکم و دوره‌های مختلف تداخل سورگوم با ذرت در مقایسه با کشت خالص آن در بسیاری از صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌دار وجود دارد .بالا رفتن تراکم همراه با دورة تداخل سورگوم موجب شد که فیلوکرون، فاصله زمانی بین ظهور دو برگ متوالی، طولانی‌تر و سرعت ظهور هر برگ کاهش یابد، به طوری که کمترین طول این دوره و بیشترین سرعت ظهور هر برگ ذرت به کشت خالص آن تعلق داشت .به طور کلی، طول دورة رشد رویشی ذرت در مقایسه با کشت خالص آن به چند دلیل از جمله کاهش میزان نور در دسترس ذرت بر اثر سایه‌اندازی بوته‌های سورگوم و کاهش سرعت ظهور برگ ذرت افزایش یافت .بدین ترتیب که در بررسی وضعیت نوری ذرت در بالاترین تراکم و تداخل کامل سورگوم، میزان سایه اندازی بوته‌های سورگوم بر روی ذرت تا ۶۰ درصد برآورد گردید .طول دورة گرده‌افشانی ذرت نیز با بالا رفتن تراکم و دورة تداخل سورگوم، به دلیل تاخیر در ظهور و ریزش دانه‌های گرده در مقایسه با کشت خالص ذرت افزایش یافت .چنین روندی در فاصله زمانی کاشت تا ظهور کاکل نیز مشاهده گردید .طولانی‌تر شدن فاصله بین گرده افشانی تا کاکل دهی به کاهش طول دوره تطابق گلدهی از ۲/۵ روز در تیمار شاهد به ۱۲/۳ روز در بالاترین تراکم و تداخل کامل سورگوم منجر شد .از آنجایی که این دوره بعنوان بحرانی‌ترین دوره رشد و نمو ذرت به حساب می‌آید، بنابراین وقوع هر نوع تنش از جمله تراکم بالا و تداخل طولانی مدت سورگوم در این مرحله، از طریق به تعویق انداختن کاکل‌دهی و عدم جذب کامل دانة گرده درجات مختلفی از عدم تشکیل بلال کامل را موجب شد .بعلاوه ,میزان فتوسنتز بوته‌های ذرت در تراکم بالا و تداخل طولانی مدت سورگوم، به دلیل سایه‌اندازی ۶۰ درصدی بوته‌های آن بر روی ذرت و کاهش ۳۸ درصدی سطح برگ ذرت در پایین‌ترین مقدار خود قرار گرفت.در این حالت، ضمن کاهش بیوماس کل، سرعت رشد نسبی، سرعت رشد محصول و ... به دلیل کاهش شدید فعالیت منبع وعدم توانانی آن دربرآورد تقاضای مخازن) دانه های (ذرت، میزان انتقال ماده خشک از بخش‌های مختلف گیاه از جمله ساقه به سمت دانه‌ها تحریک شد .بدین ترتیب که سهم انتقال مجدد از بخش‌های دیگر به دانه و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه به ترتیب از ۷۱/۴۴ و ۶/۲۵ درصد در بالاترین تراکم و تداخل کامل سورگوم تا ۶/۲۵ و ۱/۱۲ درصد در کشت خالص ذرت در نوسان بود .
سیدشریفی، رئوف
جوانشیر، عزیز، استاد راهنما
شکیبا، محمدرضا، استاد راهنمای همکار
قاسمی گلعذانی، کاظم، استاد مشاور
محمدی، ابوالقاسم، استاد مشاور همکار
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
