۳۰پ
per
ارزیابی لاین های جو از نظر مقاومت به سرما بر اساس برخی صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و ارتباط آن با نشانگرهای ریزماهواره
/علیه گنج خانلو
تبریز: دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه‌اصلاح نباتات
۱۱۰ ص
جدول، نمودار، عکس
چاپی
واژه نامه بصورت زیرنویس
کتابنامه ص.: ۹۵-۱۰۷
کارشناسی ارشد
مهندسی کشاورزی- اصلاح نباتات
۱۳۸۶/۱۲/۲۱
تبریز: دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه‌اصلاح نباتات
به منظور ارزیابی لاین‌صهای جو از نظر مقاومت به سرما بر اساس برخی صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی و ارتباط آن با نشانگرهای ریزماهواره، ۴۰ ژنوتیپ جو تحت شرایط کنترل شده در دماهای زیر صفر مورد بررسی قرار گرفتند .به این منظور ژنوتیپ‌صها در گلخانه دانشکده در قالب طرح اسپلیت‌صپلات در سه تکرار کشت شدند .دما به عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ‌صها به عنوان عامل فرعی منظور شد .پس از سه هفته ژنوتیپ‌صها به اتاقکی شرایط نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی منتقل و به مدت چهار هفته عادت‌صدهی شدند .بعد از عادت‌صدهی، صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مانند درصد وزن تر و خشک بافت‌صها، درصد آب بافت‌صها و درصد اتلاف آب بافت اندازه‌صگیری شدند .برای آزمون انجماد، بوته‌صها بعد از چهار هفته قرارگیری در شرایط عادت‌صدهی، پس از برش از محل طوقه، بوته‌صها در تین‌صهای آلومینیومی قرار داده شده و در سردخانه جهت اعمال تیمارهای دمایی قرار گرفتند .تیمارهای دمایی اعمال شده شامل۶ -،۱۰ -،۱۴ -،۱۶ - و۱۸ - درجه سانتی‌صگراد بود .پس از اعمال تیمارهای دمایی، درصد زنده مانی در دماهای مختلف اندازه‌گیری و مقادیر LT۵۰برای ژنوتیپ‌صها محاسبه گردید .تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها از نظر صفات درصد وزن خشک گیاهچه و برگ، درصد آب بافت ها و درصد اتلاف آب بافت تفاوت معنی‌دار وجود داشت .میانگین LT۵۰ برای ژنوتیپ ها۱۴/۱۰ - درجه سانتی گراد بود .از نظر صفات مورد مطالعه، ژنوتیپ های۳ ، ۱۹ و ۲۱ در ارتباط با صفات مذکور دارای ارزش مطلوب تری بودند .ژنوتیپ های۵ ، ۶ و ۱۱ نیز بالاترین درصد زنده مانی در دمای۱۰ - درجه سانتی گراد و کمترین LT۵۰ را به خود اختصاص دادند .همبستگی مثبت و معنی‌صداری بین وزن خشک بافت‌صها و درصد زنده‌صمانی وجود داشت .همبستگی درصد آب بافت و درصد اتلاف آب با درصد زنده‌صمانی منفی و معنی‌صدار به دست آمد که نشان‌صدهنده رابطه این صفات با مقاومت به سرما می باشد .تجزیه خوشه‌ای بر اساس کلیه صفات و شاخص ها، ژنوتیپ‌صها را به چهار گروه مقاوم، نیمه‌صمقاوم، نیمه‌صحساس و حساس منتسب کرد .ژنوتیپ‌های مورد مطالعه با استفاده از ۴۴ جفت آغازگر ریزماهواره ارزیابی شدند .در مجموع ۲۶۸ الل با میانگین ۴۴/۷ الل به ازای هر جایگاه ریزماهواره تولید شد .کمترین فراوانی الل شایع ۱۳/۰ و بیشترین آن ۵۳/۰ با میانگین ۳۱/۰ بود .میزان اطلاعات چندشکلی بین ۴۲/۰ تا ۹۴/۰ با میانگین ۷۴/۰ بود .میانگین هتروزیگوتی مشاهده شده ۰۳/۰ به دست آمد.بیشترین میزان هتروزیگوتی مربوط به نشانگر HVM۷۴ بود .تنوع ژنی برای نشانگرهای مورد استفاده در محدوده ۵۳/۰ تا ۹۳/۰ با میانگین ۷۸/۰ بدست آمد .تجزیه خوشه‌ای با استفاده از داده‌های مولکولی ژنوتیپ‌ها را در سه گروه قرار داد که مطابقت کامل با حساسیت یا مقاومت به سرمای آنها نداشت .با وجود این، ژنوتیپ های با حساسیت متوسط در یک گروه و ژنوتیپ های دارای حساسیت زیاد به سرما در گروه دیگر قرار گرفتند .بر اساس تجزیه ارتباط ژنوتیپ و فنوتیپ، ۶۲ الل از ۳۸ جفت نشانگر ریزماهواره رابطه معنی‌صداری با ۱۲ صفت از ۱۳ صفت مورد ارزیابی در ژنوتیپ‌صهای جو نشان دادند .بیشترین تعداد الل مرتبط برای صفت درصد آب طوقه با۱۰ الل و کمترین آن برای درصد اتلاف آب بافت با یک الل شناسایی شد .
In order to study barley lines for cold tolerance based on some physiological and morphological characters and their association with microsatellite markers, 40 barley cultivars were evaluated under controlled conditions at freezing temperatures. Genotypes were planted in the greenhouse, in the spring of 2006, using split plot design with three replications. After three weeks, the genotypes were transferred to a chamber under 4oC with 8/16 hours of light and dark period. Then genotypes were acclimated for four weeks. After hardening, percent dry weight, fresh weight, percent of tissue water content and percent of tissue water loss, were measured. Results of the analyses indicated significant differences among genotypes for the studied characters. After acclimation, for measuring LT50 and cold survival percentage of genotypes, the plants were put in aluminum tins and transferred to a freezer for freezing treatments. The cold treatments were -6, -10, -14, -16, -18oC. Significant differences between genotypes of barely based on physiological and morphological characters were obtained. Genotypes no. 3, 19 and 21 were superior in terms of some characters related to cold tolerance. The correlation coefficient of percent of tissue dry weight with survival percentage was positive and significant. The correlation coefficient of percent water content and percent water loss with survival percentage were negative and significant. Cluster analysis of genotypes grouped them in four classes of tolerant, moderately tolerant, moderately sensitive and sensitive. For molecular assessment of the genotypes 44 microsatellite markers were used. The number of polymorphic alleles were 268, with an average of 7.44 alleles per locus. Major allele frequency varied from 0.133 to 0.533 with an averge of 0.314. Polymorphic information content (PIC) ranged from 0.42 to 0.94 with an average of 0.74. The amount of average heterozygosity was estimated as 0.031. The highest amount of heterozygosity was related to HVDHN7 markers. The gene diversity ranged from 0.52 to 0.93 with an average of 0.78. Grouping genotypes base on Kimura 2- parameters was better than other criteria because it was able to separate cold tolerant genotypes from others. Association analysis revealed significant association of 62 alleles belonging to 38 microsatellite markers with 12 out of 13 characters evaluated in the barely genotypes under study. Percent crown water with 10 alleles and percent water loss with one allele had maximum and minimum of alleles, respectively.
LT50
گنج خانلو، علیه
مقدم، محمد، استاد راهنما
محمدی، ابوالقاسم، استاد راهنمای همکار
قاسمی گلعذانی، کاظم، استاد مشاور
شکیبا، محمدرضا، استاد مشاور همکار
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
