۲۳۱۳۵پ
per
بررسی اثرات آللوپاتیک قیچ، همیشه‌بهار و تاتوره روی برخی صفات فیزیولوژیکی ریحان در حضور و عدم حضور سس
(.Survey of Allelopathic Effect of Syrian beancaper (Zygophyllum fabago L.), Marigold (Calendula officinalis L.) and Apple ofperu (Datura stramonium L.) on some physiological traits of basil (Ocimum basilicum L.) in presence and absence of Dodder (Cuscuta campestris Yunk
/الهام عباس‌وندآذر
: کشاورزی
، ۱۳۹۸
، میرزائی
۱۳۳ص
چاپی - الکترونیکی
دکتری
شناسایی و مبارزه با علف‌های‌هرز
۱۳۹۸/۱۱/۰۲
تبریز
سه آزمایش گلخانه‌صای فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌صهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد تا برخی تغییرات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی ریحان تحت شرایط آلودگی به علف‌صهرز سس در واکنش به استفاده از پودر گیاهان آللوپاتیک و پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید مورد ارزیابی قرار گیرد .گیاهان در آزمایش مقدماتی در مرحله گیاهچه‌صای (۳۰ روز پس از کاشت (و در آزمایش اول و دوم در دو مرحله گیاهچه‌صای (۳۰ روز پس از کاشت (و گلدهی (۶۰ روز پس از کاشت (برداشت گردیدند .در آزمایش مقدماتی به منظور تعیین میزان پودر مورد استفاده از گیاهان آللوپاتیک جهت به حداقل رساندن اثر بازدارنده بر جوانه‌صزنی بذر ریحان، تأثیر پودر سه گیاه آللوپاتیک) همیشه‌صبهار، قیچ و تاتوره (در ۵ سطح) صفر،۵ ،۱۰ ، ۱۵ و ۲۰ گرم (و بر دو رقم ریحان) ایرانی و ایتالیایی (بررسی شد .نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که استفاده از پودر گیاهان آللوپاتیک در سطح ۵ و ۱۰ گرم تأثیر معنی‌صداری بر درصد و سرعت سبز شدن بذر ریحان نداشت، در حالیکه افزایش میزان استفاده از پودر به ۱۵ گرم درصد و سرعت سبز شدن و وزن خشک گیاهچه ریحان را در هر دو رقم کاهش داد .براساس نتایج حاصل از آزمایش مقدماتی، در آزمایش اول اثر آللوپاتیک سه گیاه همیشه‌صبهار، قیچ و تاتوره) به میزان ۱۰ گرم و در عمق ۵ سانتی‌صمتری سطح خاک (بر دو رقم ریحان تحت تنش آلودگی به علف‌صهرز سس مورد مطالعه قرار گرفت .طبق نتایج بدست آمده از آزمایش اول نیز در آزمایش دوم اثر پودر یکی از گیاهان آللوپاتیک مؤثر بر کنترل سس) قیچ (و نیز اثر پیش‌صتیمار بذر با سالیسیلیک اسید) نیم میلی مولار (بر دو رقم ریحان آلوده و عاری ازسس بررسی شد .نتایج نشان داد که در تیمار گیاهان آللوپاتیک، اثر گیاه تاتوره و همیشه‌صبهار بر کاهش ارتفاع، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ و محتوای نسبی آب و افزایش دمای برگ هر دو رقم ریحان معنی‌صدار بود، در حالیکه تیمار گیاه قیچ تنها سبب کاهش ارتفاع شد .تحت تنش آلودگی به علف‌صهرز سس درصد و سرعت سبز شدن بذر ریحان تفاوت معنی‌صداری با شاهد نداشت ولی ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ و محتوای نسبی آب در ریحان آلوده به سس کاهش و دمای برگ افزایش یافت .استفاده از پودر گیاه قیچ در ریحان‌صهای آلوده به سس ارتفاع، تعداد برگ در بوته، شاخص سطح برگ و محتوای نسبی آب را افزایش و دمای برگ را کاهش داد .پیش‌صتیمار بذر با سالیسیلیک اسید نیز در ریحان آلوده به علف‌صهرز سس باعث افزایش تمامی این صفات) به‌صجز دمای برگ (گردید .شاخص کلروفیل برگ، کلروفیل‌ص a و کلروفیل b نیز در تیمار آلوده به سس کمتر از تیمار عاری از سس بود .استفاده از پودر گیاه قیچ سبب افزایش این صفات در ریحان آلوده به سس شد .پیش‌صتیمار بذر با سالیسیلیک اسید در ریحان آلوده به سس و تیمار شده با پودر گیاه قیچ محتوای کلروفیل a را در هر دو رقم ریحان افزایش داد .گیاهان ریحان از طریق افزایش فعالیت آنزیم‌صهای آنتی‌صاکسیدان مانند آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز در برابر رادیکال‌صهای آزاد به تنش آلودگی علف‌صهرز سس واکنش نشان دادند .در تیمار گیاهان آللوپاتیک نیز، تاتوره و همیشه‌صبهار سبب افزایش فعالیت تمامی آنزیم‌صهای آنتی-اکسیدان و قیچ باعث افزایش فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز در دو رقم ریحان شد .پیش‌صتیمار بذر با سالیسیلیک اسید فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز را در ریحان آلوده به سس و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز را در گیاهان آلوده به سس و تیمار شده با گیاه قیچ بالا برد و تحمل گیاه را به تنش علف‌صهرز سس و گیاه آللوپاتیک قیچ افزایش داد .از لحاظ پارامترهای فلورسانس کلروفیلa ، آلودگی به علف‌صهرز سس سبب کاهش فلورسانس متغیر، حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستمII ، شاخص عملکرد فتوسنتزی، مساحت بخش بالایی منحنی بین فلورسانس حداقل و حداکثر و فعالیت کمپلکس تجزیه کننده آب در فتوسیتم II و افزایش فلورسانس حداقل و زمان بین فلورسانس حداقل و حداکثر در هر دو رقم ریحان شد، ولی اثر آن بر فلورسانس حداکثر، انرژی لازم برای بسته شدن مراکز واکنشی و میانگین حالت ردوکس کینون a در فاصله زمانی فلورسانس حداقل و حداکثر معنی‌صدار نبود .بکار بردن پودر گیاه قیچ در ریحان آلوده به سس حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و فعالیت کمپلکس تجزیه کننده آب در فتوسیتم II را افزایش و زمان بین فلورسانس حداقل و حداکثر را در هر دو رقم کاهش داد .تحت تنش آلودگی به سس گیاهان حاصل از بذور پرایم شده با سالیسیلیک اسید مقدار فلورسانس حداقل و زمان بین فلورسانس حداقل و حداکثر کمتر و حداکثر کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II و مساحت بخش بالایی منحنی بین فلورسانس حداقل و حداکثر بیشتری داشتند .تعداد شاخه جانبی بارور، تعداد بذر در بوته، وزن ۱۰۰۰ بذر، عملکرد بیولوژیک، محصول بذر و شاخص برداشت با آلودگی به علف‌صهرز سس کم شدند .در ریحان آلوده به سس، کمترین و بیشترین میزان این صفات به ترتیب از گیاهان تیمار شده با همیشه‌صبهار و قیچ بدست آمد .پیش‌صتیمار بذر با سالیسیلیک اسید نیز تمامی این صفات را تحت تنش آلودگی به علف‌صهرز سس افزایش داد .در ریحان‌صهای آلوده به سس درصد و عملکرد اسانس کمتر از تیمار عاری از سس بود .بین گیاهان آللوپاتیک درصد اسانس در تیمار گیاه تاتوره افزایش و عملکرد اسانس با استفاده از تاتوره و همیشه‌صبهار کاهش یافت، ولی اثر قیچ بر این صفات معنی‌صدار نبود .سالیسیلیک اسید نیز سبب بهبود درصد و عملکرد اسانس تحت هر دو شرایط عاری از سس و آلوده به سس شد
Three greenhouse experiments with factorial arrangements based on randomized complete block design with three replications were conducted in 2016 and 2017 at the Research greenhouse of the Faculty of Agriculture, University of Tabriz, to evaluate some morphological and physiological changes of basil (Ocimum basilicum L.) under dodder (Cuscuta campestris Yunk.) infestation in response to the use of allelopathic plants powder and salicylic acid seed pretreatment. Plants were harvested in primary experiment at seedling stage (30 days after planting) and in the first and second experiment at seedling (30 days after planting) and flowering (60 days after planting) stages. In primary experiment in order to determine the amount of powder used by allelopathic plants to minimize the inhibitory effect on basil seed germination, the effect of three allelopathic plants (Marigold (Calendula officinalis L.), Syrian beancaper (Zygophyllum fabago L.) and Apple ofperu (Datura stramonium L.)) on 5 levels (0, 5, 10, 15 and 20 g at 5 cm depth of soil surface) were studied on two basil (Iranian and Italian) cultivars. The results of this study showed that application of allopathic plants powder at 5 and 10 g had no significant effect on percentage and emergence rate of basil seed, while increasing the use of allopathic allopathic plants powder to 15 g decreased the percentage and emergence rate of basil seeds and seedling dry weight. Based on the results of the primary experiment, in the first experiment, the allelopathic effects of Marigold, Syrian beancaper and Apple ofperu powder (10 g at 5 cm depth of soil surface) were studied on two basil cultivars under dodder infestation stress. According to the results of the first experiment, in the second experiment, the effect of the powder of one of the allelopathic plants effective on the control of the dodder (Syrian beancaper) and the effect of seed pretreatment with salicylic acid (0.5 mM) on two infected and non-infected basil cultivars were investigated. The results showed that the effect of Apple ofperu and Marigold powder on plant height, number of leaves per plant, leaf area index (LAI), relative water content (RWC) and leaf temperature of both basil cultivars were significant, while the Syrian beancaper treatment only decreased the plant height. Under stress of dodder infestation, percentage and emergence rate of basil seed were not significantly different compared with control, but plant height, leaf number per plant, LAI and RWC in basil infested with dodder decreased and leaf temperature increased. Application of powder of Syrian beancaper in basil plants infested by dodder, increased leaf number per plant, LAI and RWC and decreased leaf temperature. Seed pretreatment with salicylic acid also increased all these traits (except leaf temperature) in basil plants infested by dodder. Leaf chlorophyll index, chlorophyll a (Chl a) and chlorophyll b (Chl b) contents were also lower in infested than non-infested treatment. The use of Syrian beancaper powder increased these traits in the basil plants infested by dodder. Seed pretreatment with salicylic acid in basil plants infested by dodder and also treated with powder of Syrian beancaper increased Chl a content in basil cultivars. Basil plants responded to dodder infestation by increasing the activities of antioxidant enzymes such as ascorbate peroxidase (APX), catalase (CAT), peroxidase (POX) and superoxide dismutase (SOD) against free radicals. Also in allelopathic plants treatment, powder of Apple ofperu and Marigold increased the activity of all antioxidant and enzymes and Syrian beancaper powder increased the activity of APX and SOD in two basil cultivars. Seed pretreatment with salicylic acid in infested basil plants increased the activity of CAT and POX and also the activity of APX and SOD enzymes in infested and treated with Syrian beancaper powder plants, and finally increased basil plants tolerance to dodder stress and Syrian beancaper allelopathic plant. In terms of chlorophyll a fluorescence parameters, dodder infestation reduced variable fluorescence (Fv), maximum quantum efficiency of PSII (Fv/Fm), performance index (PI), the area above the fluorescence induction curve between F0 and Fm (Area), and water degrading complex activity in PSII (Fv/F0) and increased the initial fluorescence (F0) and time span from F0 to Fm (TFM) in both cultivars, but its effect on the maximum fluorescence (Fm), the energy necessary to closure of all reaction centers (Sm), and the mean redox quinone a in the interval between F0 and Fm the were not significant. Application of Syrian beancaper powder in basil infested by dodder increased Fv/Fm and Fv/F0 and decreased TFM in both cultivars. Under dodder infestation stress, the plants obtained from salicylic acid primed seeds had minimum F0 and TFM and maximum Fv/Fm and Area. The number of branches, number of seeds per plant, 1000 seed weight, biological yield, seed yield and harvest index were reduced by dodder infestation. In basil plants infested by dodder the lowest and highest amount of these traits was obtained from plants treated with Marigold and Syrian beancaper, respectively. Seed pretreatment with salicylic acid also increased all these traits under the stress of dodder infestation. In the basil plants infested by dodder, the percentage and yield of the essential oil were lower than the non-infested treatment. Among allelopathic plants, the percentage of essential oil in Apple ofperu treatment increased and the essential oil yield decreased by powder of Apple ofperu and Marigold, but the effect of Syrian beancaper on these traits was not significant. Also, salicylic acid improved essential oil percentage and yield under both infested and non-infested conditions
(.Survey of Allelopathic Effect of Syrian beancaper (Zygophyllum fabago L.), Marigold (Calendula officinalis L.) and Apple ofperu (Datura stramonium L.) on some physiological traits of basil (Ocimum basilicum L.) in presence and absence of Dodder (Cuscuta campestris Yunk
عباس‌وندآذر، الهام
Abbasvand, Elham
حسن‌نژاد، سیروس، استاد راهنما
زهتاب سلماسی، سعید، استاد مشاور
علیزاده سالطه، سعیده، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
