۲۱۹۱۷پ
per
ذهنیت مدرن در تفکر و اندیشه نخبگان اجتماعی عصر پیشامشروطه
Modern Mentality in Social Elites of pre-Constitutional Era
/محمدحسین دلیر نقی نیا
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۸
، افشاری
۱۳۰ص
چاپی - الکترونیکی
کارشناسی ارشد
تاریخ ایران بعد از اسلام
۱۳۹۸/۰۶/۱۱
تبریز
موضوع این پژوهش ذهنیت مدرن در تفکر و اندیشه نخبگان اجتماعی عصر پیشامشروطه است .مواجهه ایران با تمدن غرب در آغاز قرن نوزدهم و مداخلات انگلستان و روسیه در امور آن از طریق جنگ و صلح و با استفاده از معاهدات و امتیازات، باعث سلطه روزافزون ایشان بر ایران گردید .قاجارها به علت ضعف مفرط توان مقابله با این سلطه را نداشتند .این وضعیت مشکلات جامعه و مردم ایران را تشدید کرد .هم حکومت قاجار و هم نخبگان اجتماعی آن عصر با درک پیشرفت های تمدن جدید و آگاهی از انحطاط خود درصدد چاره جوئی با الگوبرداری از غرب برآمدند .اما ایشان بیشتر به ابزارها و فن آوری هائی که باعث قدرتمندی غرب شده بود توجه کردند بدون آنکه به مبانی تمدن غرب که آن ابزار و فن آوری ها برآمده از آن بود توجه کافی و لازم را داشته باشند .مهم ترین ارکان پیشرفت غرب عبارت بود از راشنالیسم) عقل گرائی(، امپرسیسم) تجربه گرائی(، اومانیسم) انسان گرائی(، لیبرالیسم) آزادی خواهی (و ناسیونالیسم) ملیت گرائی .(درک این مفاهیم همان است که ذهنیت مدرن را پدید می آورد .میرزا فتحعلی آخوندزاده، میرزا ملکم خان ناظم الدوله، میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی، میرزا آقاخان بردسیری کرمانی، میرزا یوسف مستشارالدوله تبریزی و میرزا حسین سپهسالار قزوینی از جمله متفکران عصر پیشامشروطه هستند که به عنوان پیشگامان شناخت ایرانیان از ذهنیت و اندیشه مدرن، در اندیشه و آرا متفکران متاخر موثر بوده اند .این اندیشمندان با موانعی روبرو بودند که در دو بعد قابل بررسی و تعمق است .ابعاد فردی و ابعاد اجتماعی .عدم درک کامل و جامع مبانی ذهنیت مدرن و همچنین ساده سازی و تقلیل، و تشریح و تفسیر گزینشی مفاهیم منجر به شکل نگرفتن ذهنیت مدرن در نزد نخبگان سیاسی و اجتماعی ایران شد .توجه به دستاوردها و فن آوری های علمی بدون توجه لازم و کافی به مبانی مدرنیته به نوبه خود باعث بوجود آمدن تعارضات و ناهنجاری های عدیده ای در جامعه ایران گردید .در کل می توان گفت که آگاهی و شناخت متفکران مورد پژوهش در این پایان نامه از مبانی ذهنیت مدرن و جامعه غرب به عنوان زادگاه و خواستگاه تفکر مدرن، ناقص، نارسا و ناتمام بوده است که در موارد متعددی منتج به بروز آراء و آثار متناقض و متضاد با اصول و مبانی مدرنیته گردیده است .نداشتن ذهنیت مدرن یکی از مهم ترین عوامل ناکامی برنامه های مدرن سازی ایران است .به نظر می رسد بازخوانی و بازنگری در شناخت و درک مفاهیم مرتبط با ذهنیت مدرن و تحول رویکرد در مواجهه با آن از جمله به رسمیت شناختن فردیت و قابلیت اراده و اختیار و حق انتخاب، ترویج و اشاعه روحیه مدارا و تسامح، تکثر گرائی و پلورالیسم اصلی بدیهی و انکارناپذیر در این خصوص است
The subject of this study is modern mentality in social elites thought and notion at pre-constitutional era. Iran encountering with west civilization at the beginning of 19th century and interventions of England and Russia in Irans affairs by the means of war and peace and by using treaties and some privileges, caused their domination over Iran. Qajars could not resist because of their powerlessness and this caused lots of problems in Irans society Iran people. Both Qajars government and social elites of that era tried to find some solutions by understanding progresses of new civilization and awareness of their own deline, using vector patterns from the west. But they mostly noticed to the tools and technologies that caused the power of the west, without paying enough attention to the foundation of western civilization that those tools and technologies came from. The most important reasons of west progress, was rationalism, empiricism, humanism, liberalism, nationalism. Understanding these concepts is what gave rise to modern mentality. Mirza Fath Ali Akhondzadeh, Mirza Malkam Khan Nazemoddoleh, Mirza Abdolrahim Talbof Tabrizi, Mirza Agha Khan Bardsiri Kermani, Mirza Yousef Mostasharoddoleh Tabrizi and Mirza Hossein Sepahsalar Ghazvini, are among the thinkers of the pre- constitutional era that as the pioneers of Iranians recognition of modern mentality and thought have been effective on the thoughts and opinions of the late thinkers. These thinkers have faced obstacles that can be criticized in two dimensions. Individual dimension and social dimension. Lack of a comprehensive understanding of the fundamentals of modern mentality and also simplification, reduction, explanation and selective interpretation of the concepts, resulted in not forming a modern mentality among the political and social elites of Iran. Paying attention to scientific achievement and technologies, without paying enough and necessary attention to the fundamentals of modernity, led to numerous conflicts and anomalies in Iranian society. Generally, we can say that researched thinkers awareness and understanding in this thesis, of fundamentals of modern mentality and western society, as the birthplace and center of modern thinking, has been incomplete and inadequate that in some cases lead to inconsistent and contradictory results with the fundamentals and principals of modernity. Not having the modern mentality is one of the most important factors behind the failure of modernalization programs in Iran. It seems that a review of the recognition and understanding of concepts related with the modern mentality, and evolution of approach in dealing with them such as: recognizing individuality, willpower, authority and right to choose, promotion and distribution of tolerance sprit and pluralism, is an obvious and undeniable factor in this regard
Modern Mentality in Social Elites of pre-Constitutional Era
دلیر نقی نیا، محمدحسین
Dalir nagi nia, Mohammad hossein
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
