۲۰۸۴۷پ
per
مطالعات ژئوشیمی، دگرسانی، کانه‌زایی و ژنز زونهای طلادار در سنگهای آذرین مناطق زایلیک، ساریلار و نقدوز، شرق اهر، استان آذربایجان‌شرقی
Investigations of geochemistry, alteration, mineralization, and genesis of gold bearing zones in igneous rocks in Zailic, Sarilar, and Noghduz areas, east of Ahar, East-Azarbaidjan province
/اعظم سادات میرانوری بایگی
: علوم طبیعی
، ۱۳۹۷
، میرزائی
۲۳۶ص
چاپی - الکترونیکی
دکتری
زمین‌شناسی( گرایش زمین‌شناسی اقتصادی)
۱۳۹۷/۱۱/۱۷
تبریز
مناطق امیدبخش طلای زایلیک- ساریلار- نقدوز به‌عنوان بخشی از زون فلززایی ارسباران در حدود ۲۰ کیلومتری شرق شهرستان اهر، استان آذربایجان‌شرقی واقع شده است .واحدهای سنگی رخنمون یافته در مناطق مورد مطالعه شامل سنگهای آذرین بیرونی) آندزیت، تراکی‌آندزیت (، سنگهای آذرین نفوذی) گرانودیوریت، کوارتزمونزونیت(، سنگهای پیروکلاستیک) توفهای حدواسط(، دایکهای حدواسط و آبرفت‌های کواترنری است .واحدهای سنگی این مناطق از نظر سنی از ائوسن بالایی تا کواترنر می‌باشند .زونهای دگرسانی رخنمون یافته در این مناطق به‌طور عمده شامل سیلیسی، آرژیلیک و پروپیلیتیک می‌باشند .ضمن اینکه در مناطق زایلیک و ساریلار زون کوارتز- سریسیت نیز مشاهده می‌شود .مطالعه کانی‌شناسی زونهای دگرسان نشان می‌دهد که کوارتز، ایلیت، کائولینیت، سریسیت و کلریت مهمترین کانی‌های دگرسانی هیپوژن و لیمونیت، گوتیت، هماتیت، جاروسیت، مالاکیت و آزوریت کانی‌های بارز دگرسانی سوپرژن در این مناطق هستند .شاخص‌های ژئوشیمیایی مانندSr) + (Ba-La)+Y+ (Ce و میزان(TiO۲) ، نشان می‌صدهند که فرآیندهای گرمابی هیپوژن و سوپرژن هر دو در توسعه زونهای دگرسانی در این مناطق نقش داشته‌اند، اما محلولهای هیپوژن نقش مؤثرتری داشته‌اند .کانه‌زایی در این مناطق به‌صورت رگه- رگچه‌ای در داخل شکستگی‌ها و زونهای گسلی صورت گرفته است .بر طبق مطالعات نسل‌های رگچه‌های سیلیسی، کانی‌سازی هیپوژن در سه مرحله(I ،II ، III) رخ داده است .پیریت کانی سولفیدی عمده هیپوژن بوده که به‌مقدار کمتر توسط کالکوپیریت، گالن، بورنیت و تتراهدریت همراهی می‌شود .کانی‌های سوپرژن از قبیل اکسی- هیدروکسیدهای آهن) هماتیت، لیمونیت و گوتیت(، مالاکیت، آزوریت، کوولیت و کالکوسیت مجموعه کانیایی هیپوژن را همپوشانی می‌کنند .مطالعات میکروسکوپی) نوری و روبش الکترونی (نشان‌دهنده وجود طلای طبیعی در مناطق زایلیک و ساریلار می‌باشند .طلا در مرحله اصلی کانه‌زایی) مرحله II) در داخل رگه-رگچه‌های کوارتز-سولفیدی) به‌صورت طلای آزاد در رگچه‌های سیلیسی و ذرات ریز در پیریت (مشاهده می‌گردد، هر چند بالاترین عیار طلا در مناطق مورد مطالعه در ساریلار یافت شد .مطالعه پتروگرافی سیالات درگیر در داخل بلورهای کوارتز نشان‌داد که دو نوع سیال درگیر) دوفازی مایع- بخار و تک‌فاز بخار (بطور عمده در این مناطق حضور دارند .سیالات درگیر دوفازی همگی به فاز مایع همگن شدند .آنالیز سیالات درگیر نشان داد که تغییرات مقادیر شوری، دمای همگن‌شدن و چگالی سیالات گرمابی کانه‌دار در این سه منطقه به‌ترتیب در بازه ۳۵/۰ تا ۳۹/۳ درصد وزنی معادل نمک طعام،۱۶۰ -۳۳۴درجه سانتی‌گراد و۶/۰ - gr/cm۳ ۹/۰می‌باشند .حضور برشهای گرمابی، سودومورف کوارتز بعد از کلسیت تیغه‌ای و سیالات درگیر تک‌فاز بخار به همراه انواع دوفازی مایع- بخار دال بر جوشش سیال گرمابی می‌باشد .منشا سیالات کانه‌دار با استفاده از ایزوتوپ‌های پایدار اکسیژن و هیدروژن مورد مطالعه قرار گرفت .یافته‌های ایزوتوپی حکایت از آن دارند که محلولهای هیدروترمال منشا متئوریک داشته‌اند .به نظر می‌رسد پدیده جوشش توام با سرد شدن از دلایل اصلی ته‌نشینی فلزات بوده است .آنالیز ایزوتوپی گوگرد بر روی پیریت نیز نشان داد که مقادیر ترکیب ایزوتوپی این عنصر در محدوده منشا ماگمایی می‌باشد .یافته‌های حاصله از ساخت و بافت کانسنگ‌ها به‌همراه اطلاعات ریزدماسنجی راجع به شوری و دمای) نسبتا پایین (همگن‌شدن سیالات حاکی از آن است که کانی‌سازی طلا در مناطق مورد مطالعه از نوع اپی‌ترمال سولفیداسیون پایین می‌باشد
20 km east of Ahar, East-Azarbaidjan province. The exposed rock units in the study areas are volcanic rocks (andesite, trachy-andesite), intrusive igneous rocks (granodiorite and quartz monzonite), pyroclastic rocks (intermediate tuffs), intermediate dikes, and quaternary alluviums. The rock units of these areas are temporally from upper Eocene up to Quaternary. The alteration zones in these areas are mainly silicic, argillic and propylitic. In addition, there is a quartz-sericite zone at Zailic and Sarilar. Mineralogical study of the altered zones shows that quartz, illite, kaolinite, sericite and chlorite are the most important hypogene minerals and limonite, goethite, hematite, Jarosite, malachite and azurite are conspicuous supergene minerals in the study areas. Geochemical indices such as (Ce + Y + La) - (Ba + Sr) and TiO2, showed that both the hypogene and supergene hydrothermal processes played a role in development of alteration zones in the study area, but the former was more effective. Mineralization in these areas occurred as veins-veinlets within the fractures and fault zones. According to the studies on the generations of the silicic veinlets, mineralization occurred in three stages (I, II, III). Pyrite is the main primary sulfide mineral which is accompanied by lesser amounts of chalcopyrite, galena, bornite and tetrahedrite. The supergene minerals such as iron oxyhydroxides (hematite, limonite and goethite), malachite, azurite, covellite and chalcocite superimposed the hypogene mineral assemblage. Microscopic (optical and scanning electron) examinations indicated the presence of native gold in the Zailic and Sarilar areas. Gold occurred in the main mineralization stage (stage II) within quartz-sulfide veins/veinlets (in the form of native gold in silicic veinlets and fine particles in pyrite). However, the highest gold grade in the study areas was found in the Sarilar area. Petrographic examinations of the fluid inclusions in quartz crystals showed that two types of fluid inclusions (two-phase liquid-gas and mono-phase gas) are present in these areas, and the two-phase ones homogenized to liquid phase. The fluid inclusion analysis showed that the salinity, homogenization temperature, and density of the ore-bearing hydrothermal fluids vary within the range of 0.35-3.39 wt NaCl equivalent, 160-334C, and 0.6-0.9 g/cm3, respectively. The presence of hydrothermal breccias, pseudomorph of quartz after bladed calcite crystals, and mono-phase gas along with liquid-rich inclusions may be indicative of boiling of the hydrothermal fluids. The origin of ore-bearing fluids was studied by using the stable isotopes of oxygen and hydrogen. The isotopic data indicated that the hydrothermal solutions had meteoric origin. It seems that coupled boiling phenomenon and cooling were the main causes for the precipitation of metals. The sulfur isotopic analysis of pyrite showed that the values of isotopic composition of this element are close to the range of magmatic source. The data obtained from the structure and texture of the ores together with microthermometric data concerning the salinity and temperature (relatively low) of the fluids indicate that the gold mineralization is low-sulfidation epithermal type in the study area~ The Zailic, Sarilar, and Noghduz prospecting areas, as a part of the Arasbaran metallogenic zone, are located in
Investigations of geochemistry, alteration, mineralization, and genesis of gold bearing zones in igneous rocks in Zailic, Sarilar, and Noghduz areas, east of Ahar, East-Azarbaidjan province
میرانوری بایگی، اعظم سادات
Miranvari Baygi, Azam Sadat
اصغرکلاگری، علی، استاد راهنما
سیاه‌چشم، کمال، استاد راهنما
سهرابی، قهرمان، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
