اثر متقابل کمپوست پسماند شهری، نیتروژن و روی بر جذب برخی عناصر و رشد برنج
Interactive effects of municipal solid waste compost, nitrogen and zinc on the uptake of some elements and growth of rice
/نویده بیانی
: کشاورزی
، ۱۳۹۳
، میرزائی
۹۰ص
چاپی - الکترونیکی
کارشناسی ارشد
علوم خاک گرایش شیمی و حاصلخیزی خاک
۱۳۹۳/۱۱/۲۰
تبریز
برای بررسی اثر مصرف کود آلی) کمپوست پسماند شهری(، اوره و سولفات روی و اثر متقابل آنها بر ویژگیهای رشد و جذب برخی عناصر در گیاه برنج (Oriza sativa L) رقم هاشمی آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار شامل مقدار ماده آلی) صفر و ۲۰ گرم کمپوست پسماند شهری بر کیلوگرم خاک(، نیتروژن در سه سطح) صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک (از منبع اوره (( NH۲)۲CO) و روی در سه سطح) صفر، ۵/۷ و ۱۵ میلیگرم روی در کیلوگرم خاک (از منبع سولفات روی (ZnSO۴.۷H۲O) در گلخانه ایستگاه تحقیقات کشاورزی خلعتپوشان دانشگاه تبریز انجام شد .بذور جوانهدار شده برنج رقم هاشمی در گلدانهای حاوی سه کیلوگرم خاک کشت و در شرایط غرقاب بهمدت ۹۵ روز رشد یافتند .پس از آن، شاخساره گیاهان برداشت و غلظت و مقدار جذب نیتروژن(N) ، فسفر(P) ، پتاسیم(K) ، سدیم(Na) ، کلسیم(Ca) ، منیزیم(Mg) ، آهن(Fe) ، مس(Cu) ، روی (Zn) و منگنز (Mn) اندازهگیری شد .همچنین وزن شاخساره تر و خشک، شاخص کلروفیل برگها، تعداد برگ در گلدان، شاخص سطح برگ، تعداد پنجه در گلدان، ارتفاع گیاه، قطر ساقه در محل طوقه و کارایی مصرف آب در تیمارهای مختلف تعیین شدند .مصرف ۲۰ گرم کمپوست پسماند شهری در هر کیلوگرم خاک تعداد پنجه، تعداد برگ، قطر ساقه، تعداد خوشه، وزن شاخساره تر و خشک، شاخص سطح برگ، شاخص کلروفیل برگ و همچنین غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، سدیم، کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، روی و مس را در بخش هوایی برنج افزایش داد اما باعث کاهش ارتفاع گیاه شد .مصرف ۱۰۰ و mg/kg۲۰۰ نیتروژن، وزن شاخساره تر و خشک، شاخص سطح برگ، تعداد برگ در گلدان، ارتفاع گیاه، قطر ساقه در محل طوقه، شاخص کلروفیل برگ، کارایی مصرف آب، غلظت و جذبN ،P ،K ،Na ،Ca ،Fe ، Zn و جذب Cu و Mn را نسبت به شاهد بهطور معناداری افزایش داد ولی غلظت Cu و Mn شاخساره را کاهش داد .مصرف ۵/۷ وmg/kg۱۵ روی، وزن شاخساره تر و خشک، شاخص سطح برگ، تعداد برگ در گلدان، ارتفاع گیاه، قطر ساقه در محل طوقه، شاخص کلروفیل برگ و کارایی مصرف آب را نسبت به شاهد بهطور معناداری افزایش داد ولی بر تعداد پنجه در گلدان تأثیر معناداری نداشت .مصرف ۵/۷ وmg/kg۱۵ روی نسبت به شاهد باعث کاهش معنادار غلظتP ،K ،Na ،Ca ،Fe ،Mn و Mg و افزایش معنادار غلظت Zn شاخساره برنج شد .اثر متقابل نیتروژن، روی، کمپوست پسماند شهری بر تعداد برگ، ارتفاع گیاه و غلظت فسفر معنادار بود ولی بر سایر صفات مورد مطالعه معنادار نبود .بهطورکلی، برای دستیابی به رشد مطلوب گیاه برنج در شرایط مورد مطالعه، اگر g/kg۲۰ کمپوست پسماند شهری مصرف شود، mg/kg۲۰۰ نیتروژن لازم است و نیاز به کود روی نیست ولی اگر کمپوست پسماند شهری مصرف نشود، علاوهبر mg/kg۲۰۰ نیتروژن، mg/kg ۵/۷ روی نیز باید مصرف شود
To investigate the effect of application of municipal solid waste compost (MSWC), urea and zinc sulfate and their interaction on growth and absorption of some elements in rice (Oriza sativa L.) cv. Hashemi, a factorial experiment on the basis of randomized complete blocks design with three replications was conducted at greenhouse of the Agricultural Research Station of Khalatposhan University of Tabriz. The factoros and their levels were the amount of organic matter (0 and 20 g MSWC per kg soil), nitrogen (N) at three levels (0, 100 and 200 mg N/kg soil as urea, (NH2)2CO) and zinc (Zn) at three levels (0, 7.5 and 15 mg Zn/kg soil as zinc sulfate (ZnSO4.7H2O)). The germinated rice seeds were cultivated in pots with three kilograms of soil for 95 days under waterlogged conditions. After that, the plants shoot were harvested and concentrations and contents of N, phosphorus (P), potassium (K), sodium (Na), calcium (Ca), magnesium (Mg), iron (Fe), copper (Cu), Zn and manganese (Mn) were measured. Also, fresh and dry weights of shoot, chlorophyll index of leaves, number of leaves per pot, leaf area index, number of tillers per pot, plant height, stem diameter at crown site and water use efficiency (WUE) were determined in different treatments. Application of 20 g MSWC per kg soil increased number of tillers, number of leaves, stem diameter, number of panicles, fresh and dry weights of shoot, leaf area index, chlorophyll index and the concentrations of N, P, K, Na, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn and Cu in the rice shoot, but reduced the plant height. Application of 100 and 200 mg N per kg soil increased shoot wet and dry weights, leaf area, number of leaves per pot, plant height, stem diameter, leaf chlorophyll index, WUE, the concentrations and contents of N, P, K, Na, Ca, Fe, Zn and Cu and contents of Mn and Cu while reduced the concentrations of Cu and Mn as compared with the control . Application of 7.5 and 15 mg Zn per kg soil increased the wet and dry weights of shoot, leaf area, number of leaves per pot, plant height, stem diameter, leaf chlorophyll index and WUE but had no significant effect on the number of tillers per pot as compared with the control. By using 7.5 and 15 mg Zn/kg soil relative to the control, the concentrations of P, K, Na, Ca, Fe, Mn and Mg in shoot were significantly decreased but the shoot Zn concentration was increased.The interactions of N, Zn, MSWC were significant on leaf number, plant height and P concentration but were not significant on other traits. Generally, in order to achieve optimal growth of rice plant in the studied conditions, if 20 g MSWC is consumed per kg soil, 200 mg N/kg soil is needed and there is no need for Zn fertilizer, if MSWC is not used, in addition to 200 mg N/kg soil, 7.5 mg Zn/kg should also be used
Interactive effects of municipal solid waste compost, nitrogen and zinc on the uptake of some elements and growth of rice