مدلسازی و شبیه سازی انتشار امواج فراصوت در دندان به منظور اندازه گیری ضخامت لایه های مختلف دندان
Modeling and simulation of ultrasonic wave propagation in human teeth for measurement of teeth layers thickness
/عاطفه دلخوش ریحانی
: فناوریهای نوین
، ۱۳۹۵
، افشار
۹۷ص
چاپی - الکترونیکی
ارشد
مکاترونیک
۱۳۹۵/۱۱/۲۰
تبریز
استفاده از امواج اولتراسونیک یک روش مورد استفاده در رشتهصهای مختلف برای مقاصد گوناگون میصباشد .عمومیصترین استفاده صنعتی، در تشخیص فاصله و اندازهصگیری ضخامت لایهصها است .در زمینه پزشکی، تکنولوژی اولتراسونیک توسط دو کاربرد متفاوت درمانی و تشخیصی متمایز میصگردد .در دندانپزشکی تشخیص اولیه فرسایش دندان مشکل است که اندازهصگیری غیرتهاجمی لایه دندان فرصتی مناسب برای تشخیص زودصهنگام و اندازهصگیری ضخامت از دست رفته فراهم میصکند .درحال حاضر دندانپزشکان هیچ روش غیرتهاجمی برای اندازهصگیری ضخامت لایهصهای دندانی در یک نقطه خاص ندارند و سلامت دهان را با استفاده از شاخصصهای ویژه نشان میصدهند و ضخامت لایه مینا را بدون مقدار عددی و اطمینان از تخمین، برآورد میصکنند .از جمله روشهای موجود تصویربرداری در دندانپزشکی، میصتوان به اشعه x و دستگاهصهای اپکسصیاب اشاره کرد .اشعه x یک روش کمصهزینه با اندازهصگیری سریع است اما روشی مضر بوده و تصویری دوصبعدی ایجاد میصکند .آپکسصیابها دارای کاربرد ساده، سریع و غیرمضر میصباشند اما دقت اندازه گیری کمی دارند .استفاده از امواج اولتراسونیک میصتواند یک روش سریع، بدون درد و اثرات صتخریبی باشد .این روش کمصهزینه و فاقد اشعه مضر است و تصاویرtime - realتولید میصکند و قابلیت نشان دادن ترکهای ریز و جدایش لایهصهای دندانی را نیز دارد .در این پایانصنامه، از انتشار امواج فراصوت بعنوان روشی غیرمخرب برای تصویربرداری از لایهصهای دندان استفاده میصشود که میصتواند در تشخیص زودصهنگام سایش، پوسیدگی لایهصهای مختلف و تعیین عمق ریشه دندان مورد استفاده قرار گیرد .بدین منظور معادلات حاکم بر انتشار امواج فراصوت در لایهصهای مختلف دندان استخراج گردیده و معادلات حاصل تحلیل میگردد .با توجه به تفاوتصهای چشمگیر در خواص مکانیکی و آکوستیک لایهصهای دندان و همچنین شرایط مرزی حاکم بر مسأله، نحوه انتشار و انعکاس و عبور این امواج بررسی می شود .از آنجا که بافت دندان غالبا متخلخل، ناهمگن و از شخصی به شخص دیگر متفاوت است، تجزیه و تحلیل سیگنالصهای دریافتی بسیار حائز اهمیت میصباشد .لذا نتایج حاصل از شبیهصسازی به دقت تحلیل شده و با نتایج تجربی موجود مقایسه میگردد تا کارایی و دقت روش مورد بررسی در اندازهصگیری ضخامت لایهصها و نهایتا تعیین عمق ریشه دندان صحت سنجی گردد .نتایج بدست آمده از محاسبه ضخامت لایهصهای مختلف دندان در حالتهای دو لایه متشکل از مینا-عاج، سه لایه متشکل از مینا-عاج-پالپ و چهار لایه متشکل از پیزو-کوپلینگ-مینا-عاج نشان میصدهد که روش اولتراسونیک برای تعیین ضخامت لایهصهای دندان کارایی لازم را داشته و می-تواند جایگزین مناسبی برای روشصهای موجود و کمصکارآمد فعلی باشد .بطوریکه خطاهای به دست آمده برای ضخامت لایهصهای دندان کمتر از ۷ میصباشد
Ultrasonic technology is a common method in different fields. The most general application is to measure the distances and also the thickness of the layers. In the medical field, the application of the ultrasound technology can be categorized into the application in the therapeutic and diagnostic areas. In dentistry, the first recognition of tooth erosion is a problem that non-invasive measurement of tooth layer provides opportunity for this issue and also measuring the missing thickness. Nowadays dentists have no non-invasive method to measure the thickness of the tooth layers at a certain point. They show oral health using special indexes and estimate the thickness of the enamel layer without any numerical value and reliability. Some of the well-known methods for monitoring in dentistry are X-ray and apex locator. X-ray is low cost and fast measurement which projects 3D object on 2D image, but has remarkable harms for human body. Apex locators have simple applications and are fast and non-harmful but their measurements accuracy is low. Using ultrasonic waves can be a quick way, painless and without any invasive effect. This method is low cost, without harmful radiation which produces real-time images and has the ability to show tight cracks and separation of tooth layer. In this thesis, ultrasonic waves propagation will be used as a method for non-destructive imaging of tooth layers that can be used for early detection of wear, decay of different layers and determining root depth of tooth
Modeling and simulation of ultrasonic wave propagation in human teeth for measurement of teeth layers thickness