کنترل تلفیقی مینوز برگ گوجهصفرنگی Tuta absoluta (Meyrick) با استفاده از چهار حشرهصکشص شیمیایی و برخی عوامل کنترل زیستی
/زهرا نوزاد بناب
: کشاورزی
، ۱۳۹۶
، راشدی
چاپی
دکتری
گیاهپزشکی گرایش حشره شناسی کشاورزی
۱۳۹۶/۰۶/۲۰
تبریز
مینوز گوجهفرنگی Tuta absoluta (Meyrick)از آفات بسیار مهم و مخرب گیاه گوجهفرنگی است که به دلیل توان زیستی بالا، گسترش داد و ستد جهانی محصولات کشاورزی، کشت گیاهان میزبان در سطوح وسیع و فعالیت کمتر دشمنان طبیعی آن در سرزمینهای جدید در مقایسه با زیستگاهصهای بومی آفت، به سرعت در حال پیشروی است .به دلیل شکست اغلب حشرهکشهای شیمیایی در کنترل T. absoluta در خیلی از مناطق آلوده به این آفت، شاید استفاده از مدیریت تلفیقی بتواند خسارت آن را کاهش دهد .به این منظور نه حشرهکش متداول مصرف برای کنترل آفات گوجهفرنگی، انتخاب و اثر کشندگی آنها روی تخمصهای T. absoluta بررسی شد .همچنین اثر کشندگیMetarhizium anisopliae ، Beauveria bassiana و Bacillus thuringiensis روی تخمصها مورد بررسی قرار گرفت .مقادیر LC۵۰ تخمین زده شده برای کلرانترانیلیپرول، اسپینوسد، ابامکتین، ایندوکساکارب، استامیپرید، دیازینون، دلتامترین، دایکلروس و ایمیداکلوپرید، به ترتیب۱۱۷/۰ ،۱۴۱/۰ ،۶۱۴/۳ ،۹۹۱/۳ ،۸۴۴/۱۶ ،۹۰۶/۱۶ ،۷۷۳/۵۶ ، ۷۸۲/۶۷ و ۱۱۳/۴۷۷ mg ai/l بودند .همچنین M. anisopliae با دارا بودن LC۵۰ معادل۱۰۴ ۹۷/۱اسپور در میلیلیتر در مقایسه با B. bassiana و Bt به ترتیب حدود۱۱ و ۵۱۷۸ برابر روی تخمهای T. absoluta مؤثرتر بود .از بین ترکیبات شیمیایی مورد بررسی، اثر کشندگی کلرانترانیلیپرول، اسپینوسد، ابامکتین و ایندوکساکارب روی زنبور انگلوارهی Trichogramma brassicae نیز بررسی شد .همچنین اثرات غیرکشندگی LC۲۵ چهار حشرهکش مؤثرتر کلرانترانیلیپرول، اسپینوسد، ابامکتین و ایندوکساکارب و LC۵۰ بیمارگر M. anisopliae روی آمارهصهای جدول زندگی T. absoluta بررسی شدند .از طرف دیگر اثر تلفیقی این حشرهکشهای منتخب با شکارگرNesidiocoris tenuis ، قارچ M. anisopliae و انگلوارهی T. brassicae در تلفیقهای دوتایی، سهتایی و چهارتایی در سه زمان صفر، ۲۴ و ۴۸ ساعت بعد از تیمار تخمهای T. absoluta ارزیابی شدند .در بررسیهای مربوط به اثرات غیرکشندگی، اسپنوسد بیشترین اثرات منفی را روی آمارههای جدول زندگی مینوز گوجهفرنگی داشت و بعد از آن، به ترتیب ابامکتین، کلرانترانیلیپرول و ایندوکساکارب بیشترین اثرات منفی را روی این آمارهصها داشتند .حشرهکشهای ابامکتین، ایندوکساکارب، کلرانترانیلیپرول و اسپینوسد به ترتیب بیشترین بازدارندهی رشد، جوانهزنی و تولید اسپور قارچ M. anisopliae در محیط کشت بودند .هنگام استفاده از تلفیق دوتایی حشرهکش + بیمارگر با هدف بررسی امکان بالا بردن تلفات تخمهای آفت، ابامکتین و ایندوکساکارب اثر افزایشی نشان دادند .با اینکه حشرهکشهای منتخب در مقایسه با شاهد اثرات منفی معنیداری روی آمارههای زیستی انگلواره و شکارگر داشتند، این اثرات منفی بین خود حشرهکشها معنیدار نبودند .در تلفیقهای دوتایی بهترین حالت برای انگلواره و بیمارگر اتفاق افتاد .تلفیق انگلواره و بیمارگر تنها در صفر ساعت باعث ایجاد اثر تشدیدی شد و در زمانهای ۲۴ و ۴۸ ساعت اثر افزایشی داشت .تلفیقهای انگلواره + ایندوکساکارب، انگلواره + اسپینوسد، انگلواره + شکارگر و شکارگر + بیمارگر در هر سه زمان دارای اثر افزایشی بودند .در تلفیقهای سهتایی با اینکه تفاوت معنیداری بین تیمارها نبود، تلفیق انگلواره + شکارگر + بیمارگر بالاترین تلفات را روی تخمها ایجاد کرد .همچنین در تلفیقهای چهارتایی، تلفیق شکارگر + زنبور + بیمارگر + اسپینوسد عملکرد بالاتری داشت
۱۰۴ spore/ml was almost ۱۱ and ۵۱۷۸ times more effective on the T. absoluta eggs than B. bassiana and B. thuringiensis, respectively. The lethal effect of chlorantraniliprole, spinosad, abamectin and indoxacarb was also evaluated on Trichogramma brassicae. Sublethal effects of LC۲۵ of the four more effective insecticides namely chlorantraniliprole, spinosad, abamectin and indoxacarb and LC۵۰ of M. anisopliae on life table parameters of T. absoluta were also assessed. Furthermore, the effects of integrating binary, triplet and quaternary combinations of these more effective insecticides with Nesidiocoris tenuis, M. anisopliae and T. brassicae were assessed at zero, ۲۴ and ۴۸ hours after treatment of the eggs. Spinosad had the highest negative sublethal effects on tomato leaf miner life table parameters followed by abamectin, chlorantraniliprole and indoxacarb. Abamectin, indoxacarb, chlorantraniliprole and spinosad had the most antagonistic effects on germination, vegetative growth and sporulation of M. anisopliae in PDA culture medium. The combination of abamectin and indoxacarb with M. anisopliae showed additive effect on egg mortality. The negative effects of four more effective insecticides on the parasitoid and predator, were significant compared with control; but there was no significant difference between the different treatments. In binary combinations, T. brassicae had the best compatibility with M. anisopliae. Interaction of parasitoid and pathogen was synergistic only at ۰ h treatment; and for ۲۴ and ۴۸ h treatments had additive effects. In all of the parasitoid + indoxacarb, parasitoid + spinosad, parasitoid + predator and predator + pathogen combinations additive effects were noticed. Although there was no significant difference between the treatments in triplet combinations, the combination of parasitoid + predator + pathogen caused the highest mortality on eggs. The quaternary combination of predator + parasitoid + pathogen + spinosad had the highest efficacyai/L respectively. Among the pathogens tested, M. anisopliae with LC۵۰ value of ۱.۹۷ صTomato leaf miner Tuta absoluta (Meyrick) is a serious and devastating pest of tomato plants. Characteristics such as high developmental potential of this insect, expansion of global trade of agricultural commodities, cultivation of its host plants in large areas and fewer number of active biocontrol agents compared with its native habitats, have caused rapid distribution of this pest in new areas. Because of failure of most chemical insecticides in controlling T. absoluta in many infested areas, the use of integrated management may be able to decrease the damage from this pest. In this study the lethal effects of nine insecticides commonly used for control of tomato pests as well as Metarhizium anisopliae, B. bassiana and B. thuringiensis were assessed on T. absoluta eggs. The LC۵۰ values for chlorantraniliprole, spinosad, abamectin, indoxacarb, acetamiprid, diazinon, deltamethrin, dichlorvos and imidacloprid were estimated as ۰.۱۱۷, ۰.۱۴۱, ۳.۶۱۴, ۳.۹۹۱, ۱۶.۸۴۴, ۱۶.۹۰۶, ۵۶.۷۷۳, ۶۷.۷۸۲ and ۴۷۷.۱۱۳ mg