مطالعه پترولوژی و پتروگرافی سنگ های آذرین بازیک اطراف قلیکندی(شمال و شمالشرق ملکان-استان آذربایجان شرقی)
/سیما قنبری شورجه
: علوم طبیعی
، ۱۳۹۶
، میرزائی
چاپی
کارشناسی ارشد
زمینشناسی گرایش پترولوژی
۱۳۹۶/۱۱/۱۱
تبریز
منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان شرقی، شمال و شمالصشرق شهرستان ملکان در محدوده بین طولهای جغرافیایی ۴۶ ۳تا ۴۶ ۱۰شرقی و عرضهای جغرافیایی ۳۷ ۹تا ۳۷ ۱۷شمالی واقع است .این محدوده در زونصبندیصهای زمینصشناسی ایران، بخشی از زون ایرانصمرکزی و البرزغربی-آذربایجان محسوب میصشود .سنگهای آذرین منطقه از انواع ولکانیک و پلوتونیک میصباشند که مجموعه سنگهای ولکانیکی و آهکهای کرتاسه توسط تودهصهای نفوذی موردبحث، قطع شده است .ترکیب سنگصشناسی توده-های نفوذی منطقه گابرو و دیوریت میصباشد و کانیصهای اصلی شامل کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز و کانی-های فرعی شامل آپاتیت، بیوتیت، ارتوپیروکسن، کوارتز، اسفن، لوکوکسن، ایلمنیت، پیریت، کالکوپیریت و روتیل میصباشند .بافتصهای اصلی سنگصهای منطقه، افیتیک و سابصافیتیک میصباشد و بافتصهای فرعی شامل :گلومروپورفیری، پوئیصکلیتیک و گرانولار میصباشند .بر اساس مطالعات مینرالصشیمی ترکیب کلینوپیروکسنصها و پلاژیوکلازها به ترتیب دیوپسید تا اوژیت و آلبیت در سنگ دیوریت میصباشد .ترموبارومتری این سنگ با استفاده از ترکیب شیمیایی پیروکسن نشان میصدهد که دمای تشکیل پیروکسنصها در توده موردنظر۱۱۰۰ - ۱۱۵۰درجهصسانتیگراد و فشار تشکیل آن در حدود۳ - ۲کیلوبار میصباشد یعنی توده نفوذی در عمق۸- ۷کیلومتری زمین جایگیری کرده است .سنگصهای موردمطالعه از نظر سری ماگمایی در محدوده کالکصآلکالن-کالکصآلکالن با پتاسیم بالا قرار می-گیرند .از نظر شاخص اشباع از آلومین در محدوده متاآلومینوس تا پرآلومینوس قرار میصگیرند .این سنگصها از نوع بازالتصهای کالکصآلکالن قوس قارهصای (CAB)میصباشند .بررسی نمودارهای REE نشانگر غنیصشدگیLREE ها نسبت بهHREE ها در سنگصهای منطقه است که نشان میصدهد از یک منشا غنی شده گارنت-لرزولیت سرچشمه گرفتهصاند .ضمن اینکه آلایش پوستهصای یا فرایندتفریق و ذوبصبخشی کم نیز میصتواند در غنیصشدگیLREE ها نقش داشته باشند .بالا بودن مقادیر LILE و LREE بیانگر متاسوماتیزه شدن گوشته منشا میصباشد .ماگمای مادر این سنگصها، احتمالا از منشا اسپینل-گارنتصلرزولیتی با درجه ذوب-بخشی کم(۱۰- ۵درصد (حاصل شده است .همچنین آنومالی منفی Ti, Nb, Ta و Zr ویژگی مرتبط با فرورانش و قوس ماگمایی را نشان میصدهد .تشکیل ماگمای کالکصآلکالن در اثر فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر پوسته قارهصای ایرانصمرکزی، همراه با متاسوماتیزه کردن گوشته همراه بوده است
The studied area is located in East of Azerbaijan, North-North east of Malekan city, Between latitudes 46 3 to 46 10East and longitudes 37 9 to 37 17North. The area is considered as part of the west Alborz-Azerbaijan and central Iran zones. The igneous rocks of the region are volcanic and plutonic types, the volcanic rocks and Cretaceous limestones are intruded by the intrusive masses. Composition of intrusive rocks composition of the intrusive masses includes: Gabbro and Diorite. and the main minerals include Clinopyroxene and Plagioclase, and minor minerals are such as Apatite, Biotite, Orthopyroxene, Quartz, sphene, lucoxen, Ilmenite, Pyrite, Chalcopyrite and Rutile. The main textures in these rock are ophitic and sub-ophitic and the sub-texture are: glomeroporphyric, poikilitic, and granular. According to mineral-chemistry studies, the combination of clinopyroxenes and plagioclase respectively is diopside to augite and albite in diorite rock. The thermobarometry of this rock by using the chemical composition of pyroxene shows that the formation temperature of pyroxenes in the mass is 1100-1150 C and its formation pressure is about 2-3 kb, equivalent 7-8 km of depth. Magmatic series of rocks is calc-alkaline - calc-alkaline with high potassium. In terms of the saturation index, aluminum is in the range of metaluminous to peraluminous.These rocks are of the calc-alkaline basaltic type of the continental arc(CAB). REE diagrams show enrichment of LREE than to HREE in the rocks which is showing they have originated from an enrichment mantle garnet Lherzolite source. In addition, the contamination of crust or differentiation process and low degree partial melting could also have a role in LREE enrichment. High contents of LILE and LREE indicate the source of mantle metasomatisation. The primary magma of these rocks mainly originated from spinel-garnet-Lherzolite of low melting grade (10-5 ) of mantle. Also, the negative anomalies of Ti, Nb, Ta and Zr shows that the associated property of subduction and magmatic arc process. The formation of calc-alkaline magma occurred in neotethyan subduction of oceanic crust under the continental crust of centeral Iran which has been accompanied by mantle metasomatization