تأثیر نوع فعالیت ورزشی و وضعیت تغذیهای بر پوکی استخوان در زنان یائسه
/لیلا نصیری
: پردیس
، ۱۳۹۶
، میرزائی
چاپی
کارشناسی ارشد
فیزیولوژی ورزشی گرایش تغذیه ورزشی
۱۳۹۶/۱۱/۲۹
تبریز
مقدمه :هدف از تحقیق حاضر، تعیین تأثیر نوع فعالیت ورزشی و وضعیت تغذیهای بر پوکی استخوان در زنان یائسه بود .روش شناسی :این طرح از نوع کاربردی و توصیفی بوده و جامعه آماری آن را زنان ۵۰ تا ۷۰ سال شهر تبریز در سال ۱۳۹۵ تشکیل دادند .بعد از فراخوانی که جهت شرکت در تحقیق به عمل آمد، تعداد ۱۷ نفر خانم کوهنورد) با میانگین سن۵/۵۸ ۹۳/۸۸سال و وزن۳۵/۷۳ ۷۳/۹کیلوگرم (و ۱۷ نفر خانم شناگر) با میانگین سن۶۵/۵۸ ۷۶/۴سال و وزن۷/۷۲ ۰۹/۵۳کیلوگرم (که در یکسال اخیر حداقل هفتهای یک جلسه ورزش کوهنوردی و یا شنا انجام میصدادند و تعداد ۱۷ نفر زنان یائسه) با میانگین سن۲۹/۶۰ ۳۹/۵سال و وزن۰۶/۷۵ ۴۱/۱۸کیلوگرم (که در ۶ ماه اخیر هیچ گونه فعالیت ورزشی انجام نمیدادند انتخاب شدند .اطلاعات مربوط به تغذیه و نوع فعالیت ورزشی از طریق فرم ثبت غذایی ۳ روزه و پرسشنامه فعالیت ورزشی و همچنین میزان تراکم استخوانی از طریق روش DEXA مورد بررسی قرار گرفت .تجزیه و تحلیل آماری دادهها بااستفاده از آزمونهای تجزیه و تحلیل واریانس، تعقیبی بونفرونی و همبستگی پیرسون، توسط نرم افزارهای SPSS ۲۲ و Nutrition ۴ در سطح معنیداری <۰۵/۰ انجام شد .یافتههای تحقیق :یافتههای تحقیق نشان داد که بین مقدار تراکم استخوان ران و کمر زنان گروه کوهنورد) به ترتیب، =۰۰۱/۰p و (=۰۰۱/۰p و گروه شناگر) به ترتیب، =۰۳۴/۰p و (=۰۴۹/۰p با گروه کنترل تفاوت معنیداری وجود دارد .در مقایسه دو نوع فعالیت ورزشی نیز گروه زنان یائسه کوهنورد از نظر مقدار تراکم استخوانی ران و کمر از مقادیر بالاتری در مقایسه با گروه شنا برخوردار بودند) به ترتیب، =۰۰۱/۰p و .(=۰۰۲/۰p همچنین بدون در نظر گرفتن نوع فعالیت ورزشی در زنان یائسه، بین تراکم استخوان ران با کلسیم، منیزیم و فسفر دریافتی رژیم غذایی) به ترتیب =۰۰۲/۰p و=۴۱۶/۰r ، =۰۰۱/۰p و =۴۷۳/۰r و =۰۰۱/۰p و (=۴۳۶/۰r و بین تراکم استخوان کمر با کلسیم و فسفر رژیم غذایی =(۰۰۱/۰p و =۴۵۰/۰r و =۰۰۴/۰p و (=۳۹۸/۰r ارتباط معنیداری وجود داشت .با این حال، در صورت در نظر گرفتن نوع فعالیت ورزشی، در گروه زنان کوهنورد یائسه تراکم استخوان کمر تحت تأثیر مقدار کلسیم و فسفر دریافتی بود =(۰۴۷/۰p و =۴۸۷/۰r و =۰۴۵/۰p و .(=۴۹۱/۰r نتایج تحلیل رگرسیون تک متغیره برای پیشبینی تراکم استخوانی ران از طریق کلسیم، منیزیم و فسفر) به ترتیب =۰۰۲/۰p و=۱۷۳/۰R۲ ، =۰۰۱/۰p و =۲۲۳/۰ R۲ و =۰۰۱/۰p و(=۱۸۹/۰R۲ ، تراکم استخوانی کمر از طریق کلسیم و فسفر) به ترتیب =۰۰۱/۰p و =۲۰۲/۰R۲ و =۰۰۴/۰p و (=۱۵۸/۰R۲ و همچنین برای تراکم استخوانی کمر گروه کوهنورد از طریق کلسیم و فسفر) به ترتیب =۰۴۷/۰p و =۱۲۷/۰ R۲ و =۰۴۵/۰p و (=۰۳۱/۰R۲ بدست آمد .نتیجهگیری :از اینرو کوهنوردی در مقایسه با شنا به تراکم بیشتر استخوانهای کمر و ران در زنان یائسه منجر میشود .با این حال وضعیت تغذیهای نیز بر تراکم استخوان کمر بخصوص در کوهنوردان مؤثر است
Intruduction: The aim of this applied and descriptive research was to investigate the impact of sport type and nutritional status on osteoporosis in postmenopausal women. Methodology: The statistical population was women with 50 to 70 years old of Tabriz in 2016. After calling to participants of this study, were selected 17 climber females and 17 swimmer females, who doing climbing or swimming exercise at least once a week in the last year and 17 postmenopausal women who have not done any exercise in the last 6 months. All nutrition and exercise type were assessed through questionnaires and bone mineral densitometry (BMD) through DEXA. Statistical analysis used from ANOVA, bonferroni post hoc and pearson correlation tests with SPSS 22 and Nutrition 4 softwares. Findings: The findings showed that there was a significant difference between control group with hip and lumbar back BMD of the climbers group (Respectively, p=0.001 & p=0.001) and swimmers group (Respectively, p=0.034 & p=0.049). Also, in comparing the two types of exercise, the amounts of the hip and lumbar back BMD of climbers group was higher in postmenopausal women compared to swimming group (Respectively, P=0.001, P=0.002). So regardless of the type of sport in postmenopausal women, there was a significant relationship between hip BMD with calcium, magnesium and phosphorus of nutrient diet (Respectively, p=0.002 & r=0.416, p=0.001 & r=0.473 and p=0.001 & r=0.436) and between lumbar BMD with calcium and phosphorus of nutrient diet (Respectively, p=0.001 & r=0.450 and p=0.004 & r=0.398). However, with consider the type of sport, just in climbers group of post-menopausal women, lumbar BMD is the affected by the amount of calcium and phosphorus of nutrient intake (p=0.047 & r=0.487 and p=0.045 & r=0.491). Univariate regression was calculated for prediction of hip BMD from calcium, magnesium and phosphorus (Respectively, p=0.002 & R2=0.173, p=0.001 & R2=0.223 and p=0.001 & R2=0.189), lumbar BMD from calcium and phosphorus (Respectively, p=0.001 & R2=0.202 and p=0.004 & R2=0.158) and also mountaineer group lumbar BMD from calcium and phosphorus (Respectively, p=0.047 & R2=0.127 and p=0.045 & R2=0.031). Conclusion: Therefor the mountaineering compared to swimming, leads to higher BMD in postmenopausal women. However, nutritional status also have effects on BMD, especially in mountaineering