روزنامه ملانصرالدین :سنت، مدرنیته و انقلاب مشروطه ایران ۱۳۲۴- ۱۳۲۸)ه.ق)
/زهرا کاظمی
: حقوق و علوم اجتماعی
، ۱۳۹۶
، میرزائی
چاپی
دکتری
تاریخ ایران دوره اسلامی
۱۳۹۶/۱۰/۱۷
تبریز
این پژوهش درباره مفهوم سنت و مدرنیته در اندیشه روزنامه ملانصرالدین و رویکرد آن نسبت به انقلاب مشروطه ایران است .اهمیت آن در شناخت تاریخ اندیشه در حوزه ایران و قفقاز و تأثیرگذاری و نفوذ آن در ایران می باشد .از آنجایی که سنت و مدرنیته، همچنان در ایران کنونی نیز یک مسأله اساسی و بنیادین می باشد واکاوی تاریخی آن از منظر یکی از مهمترین روزنامهصهای عصر مشروطه بر اهمیت موضوع میافزاید .مسأله اصلی، مفهوم سنت و مدرنیته و مولفه های آن و چرایی پرداختن به این مفاهیم در نزد گردانندگان ملانصرالدین و به کارگیری ابزارهای جدید در پرداختن به مصادیق این مفاهیم و نیز رویکرد و حدود تأثیر ملانصرالدین در انقلاب مشروطه ایران است .یافتههای این پژوهش که بر اساس روشی ترکیبی از توصیفی تبیینی و تحلیل محتوا است نشان میصدهد ملانصرالدین، به گستردگی در پی علت شناسی انحطاط جهان اسلام و راههای وصول به مدرنیته بود .ملانصرالدین، آشکارا از شکاف عمیق بین سنت و مدرنیته سخن گفت و تلفیق بین آن دو را غیر ممکن دانست .با این حال به تعریف در چیستی سنت و مبانی آن پرداخت و آن را در آداب و رسوم و سنت های باز مانده از سده های گذشته ندانست بلکه بیش از آن و در معنای اندیشه و نوع برخورد با عالم هستی و نسبت بین واقعیت های موجود و الزامات زمانه یافت .از سوی دیگر نگاه ملانصرالدین به مدرنیته، به نوعی نگاه فلسفی است که در آن بیشتر منش سلبی و خصلت نفیصکنندگی مطرح است .بر این اساس تاکید بر نفی شیوهصهایی از زندگی و سنت هایی است که مسلمانان را از پیشبرد زندگی مدرن و اخذ مدرنیته باز میصداشت .بر این اساس مدرنیته باید به شکل تمام وکمال اخذ می شد .همچنین ملانصرالدین ضمن گسترش افکار نوین و انقلابی در بین مردم ایران، رویکرد حمایتی نسبت به انقلاب مشروطه ایران داشت و بین مشروطه و تجربه اروپایی آن پیوند برقرار کرد و تلاش نمود معنای عینی و منطبق با فهم اروپایی از آن، به خوانندگان خود ارائه دهد ولی به دلیل تعارض های ساختاری مشروطه ایرانی با مشروطه غربی به نقد مشروطه نارس ایرانیان پرداخت .بر این اساس از ایرانیان نه به عنوان صمشروطه خواه بلکه صمشروطه باز یاد کرد .ملانصرالدین در قفقاز و ایران طرحی نو درانداخت.طرحی که گاه با تندروی و نادیده گرفتن واقعیتهای جامعه همراه می شد، با این حال این روزنامه تاثیر عمیقی بر جا انداختن مفاهیم نو و بیداری اجتماعی ایران و قفقاز و نیز بر انقلاب مشروطه ایران و جریان روزنامه نگاری در ایران نهاد
explanatory and content analysis, show that molla nasreddin was widely sought after by the determinism of the decadence of the Islamic world and the ways to achieve modernity. Molla nasreddin clearly talked about the deep gap between tradition and modernity, making it impossible to combine the two, however he defined the tradition and its foundations, and did not consider it in the traditions and customs of the past centuries; moreover, in the sense of the thought and kind of dealing with the universe and the relation between the existing facts and the requirements of the time. On the other hand molla nasreddin's look to modernity is a kind of philosophical look in which there is more manifestation and rejection of nature. Accordingly, the emphasis is on rejecting the ways of life and traditions that have made Muslims advance modern life and modernity. Therefore, modernity should be taken in full and complete fashion. Also, molla nasreddin, while spreading new and revolutionary thoughts among the Iranian people, had a protective approach to the Iranian constitutional revolution, and interconnected between the constitutionalist and European experience, and tried to give its readers an objective meaning consistent with the European understanding of it. Due to the structural contradictions of Iranian constitutionalism with Western constitutionalism, Iranians criticized the Iranian imperial constitution.On this basis, Iranians were not referred to as "constitutionalists" but "open constitutionalism". Molla nasreddin in the Caucasus and Iran had a new plan. Sometimes, with the radicalization and ignoring of the realities of society, however, this newspaper has had a profound effect on defying the new concepts and social awakening of Iran and the Caucasus, as well as on the constitutional revolution of Iran and the flow of journalism in Iran -day Iran, its historical analysis, from the perspective of one of the most important constitutionalist newspapers, adds to the importance of the issue. The main issue is the concept of tradition and modernity and its components, and why these concepts are addressed to molla nesreddin governors, and the use of new tools in addressing the examples of these concepts, as well as the approach and extent of the influence of molla nasreddin in the constitutional revolution of Iran. The findings of this research, based on a combination of descriptive-This research focuses on the concept of tradition and modernity in the thought of the paper molla nasreddin and its approach to the Iranian constitutional revolution. Its importance is in understanding the history of thought in the region of Iran and the Caucasus and its influence in Iran. Since tradition and modernity are still an important and fundamental issue in present